AB Kurulu Lideri Charles Michel, AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen ve AB periyot lideri Çekya’nın Başbakanı Petr Fiala, Prag’da düzenlenen gayriresmi AB Başkanlar Doruğu bitiminde ortak basın toplantısı düzenledi.
Michel, güç krizi başlığında talebin ve tüketimin düşürülmesi, stokları mümkün olduğunca dolu tutarak arz güvenliğinin sağlanması ve tavan fiyat üzere uygulamalarla güç faturalarının düşürülmesi üzere sıkıntıları görüştüklerini bildirdi.
AB ülkelerinin güç fiyatlarının düşürülmesi için ortak kararlılık içinde olduğunu vurgulayan Michel, 20-21 Ekim’de Brüksel’de düzenlenecek AB Başkanlar Doruğu’na kadar yapılacak görüşmelerle önlemler konusunda ilerleme sağlamak istediklerini belirtti.
AB Komitesi Lideri von der Leyen de uygun fiyatlı gaz tedariki için sağlam tedarikçilerle müzakereler yapılması, gaz piyasasında fiyatların nasıl sonlandırılacağı ve elektrik fiyatlarının belirlenmesinde gazın tesirinin azaltılması üzere problemleri ele aldıklarını belirtti.
“Komisyon, bu mevzular hakkında önümüzdeki haftalar içinde daha detaylı tekliflerle gelecek.” diyen von der Leyen, AB ülkelerinin bu kışa hazırlıklı olduklarını anlattı.
Gaz depoları yüzde 90 dolu
Savaşın başında AB’nin Rusya’dan aldığı gaz ölçüsünün yüzde 41 olduğunu, bunun yüzde 7,5’e indiğini vurgulayan von der Leyen, “Şu anda depoların yüzde 90’ı dolu. Yani çok âlâ durumdayız.” dedi.
Von der Leyen, kış bitiminde AB gaz depolarının tükeneceğini, ilkbaharda AB ülkelerin ortak gaz alımına başlamasının çok kıymetli olduğunu tabir etti.
Doğalgaz fiyatlarını düşürme konusundaki bir soru üzerine von der Leyen, “Bu, birkaç yolla yapılabilir. Muteber tedarikçilerle mutabakatlı bir fiyat koridoru belirleyebilirsiniz. Norveçli şirketlerle bu çalışma çoktan başladı.” diye konuştu.
Enerji piyasası ıslahatı hazırlığı
Von der Leyen, güç piyasaları konusunda geniş kapsamlı bir ıslahatın karmaşık bir süreç olduğunu ve fakat gelecek yıl başında yapılabileceğini anlattı.
Ukrayna’ya yardım
AB ve üye ülkelerin Ukrayna’nın en kıymetli destekçileri olduğunu anımsatan von der Leyen, “Savaşın başlangıcından bu yana askeri yardımlar haricinde Ukrayna’ya 19 milyar euro sağladık. Önümüzdeki günlerde 2 milyar euro daha makro finansal takviye hür bırakılacak.” diye konuştu.
AB Komitesi, geçen ay, güç alanında çeşitli yeni önlemleri içeren bir paket hazırlamıştı. Üye ülkelerin güç krizine karşı elektrik talebinin zarurî düşürülmesi, ucuz maliyetli elektrik üreticilerinin karlarının sonlandırılması ve fosil yakıt üreticilerinden katkı alınmasını içeren önlemlerde mutabakat sağlamıştı.
Aralarında Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika’nın da bulunduğu AB üyesi 15 ülke, AB Komitesinden, ithal doğalgaza tavan fiyat uygulamaya yönelik bir plan hazırlamasını istemişti.
Komisyon, bu talebe karşın evvelki pakete ithal doğal gaza tavan fiyat getirilmesini dahil etmemiş, doğalgaza geniş biçimde tavan fiyat getirilmesinin güç güvenliği için risk oluşturabileceği ikazında bulunmuştu. AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen bu hafta yaklaşımını değiştirdi.
Yeni bir fiyat endeksi geliştirilinceye kadar doğalgaza süreksiz tavan fiyat uygulanması üzerinde çalıştıklarını açıklayan von der Leyen, elektrik üretmek için kullanılan gaza tava fiyat konusunda da adım atılabileceğine işaret etmişti.
Almanya, Hollanda ve Danimarka ve kimi ülkeler bu etapta doğal gaz fiyatlarına tavan getirilmesi fikrine sıcak yaklaşmıyor. Gaza tavan fiyat getirilmesinin güç arz güvenliğini riske sokacağı görüşünde olan bu ülkeler, uygulamanın bilhassa kış aylarında doğal gaz tedarikine ziyan verebileceğini pahalandırıyor.