Selçuk ALTUN
Antakyalı zeytinyağı üreticileri Afrin zeytinyağında Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Lideri (ATSO) Hikmet Çinçin Afrin zeytinyağlarının yalnızca Tarım Kredi Kooperatifi aracılığıyla Dahili Sürece Rejimi (DİR) kapsamında yurda sokulmasının haksız rekabet yarattığını söyledi. Bu imkanın isteyen herkese sağlanması gerektiğini vurgulayan Çinçin, 3 yıldır uygulanan bu sistemin yanlışsız çalışmadığını, bölgedeki hem üretici hem de ihracatçının mağdur olduğunu belirtti.
Çinçin, Afrin zeytinyağında Tarım Kredi Kooperatifi inhisarına son verilmesi, ticaretin önünün açılması gerektiğini söyledi.
“Rekabet hukukuna muhalif uygulamaya son verilsin”
DÜNYA’ya konuşan Çinçin, mevcut uygulamanın bir an evvel sonlandırılması gerektiğini belirterek şöyle devam etti: “Tarım Bakanlığı, yanlış bir tercih ile ithalat yetkisini Tarım Kredi Kooperatifi’ne verdi. Biz Hatay olarak bu uygulamanın sonlandırılmasını antaya escort istiyoruz. Olması gereken adil formül; ithalat ve ihracat kapasitesi olan tüm firmalara bu pazarın açılmasıdır. Türkiye Cumhuriyeti orada Tarım Kredi ithalat yapsın diye savaşmadı. Reyhanlı ve Hatay burada büyük bedel ödedi. Neden benim bölgedeki üreticim, ithalatçım, ihracatçım bundan faydalanmasın? Neden ben Tarım Kredi Kooperatifi’nden bu malı alıp ton başına aşikâr bir kurul ödemekle mükellef olayım? Bu rekabet hukukuna alışılmamış. Bunu artık adil bir tahlile kavuşturulmasını süratle bekliyoruz. Yeni hasat devri yaklaşıyor. Ekim ayına kadar bu tekelciliğe bir son verilmesini talep ediyoruz.”
“Yağ öteki bölgelere kaçıyor”
Bu uygulamanın 3 yıldır devam ettiğini hatırlatan Lider Çinçin, Afrin’den gelen zeytinyağı ölçüsünün daima düşüş eğiliminde olduğunu da söyledi. “Çünkü Tarım Kredi eliyle orada bir inhisar oluşturulmak isteniyor, kemer escort bayan lakin oluşmuyor. Ekonomik pahası olan her emtia kesinlikle bir çıkış yolu bulur. Hakikaten yağ Afrin dışında Suriye’nin öteki bölgelerine kaçıyor. Bilhassa Lübnan üzerinden dünyaya servis ediliyor” diyen Çinçin, yalnızca Tarım Kredi Kooperatifi ile değil, birinci başta yapıldığı üzere isteyen herkese bu imkanın sağlanması halinde Afrin’de üretilen tüm yağın Türkiye üzerinden dünyaya servis edilebileceğinin altını çizdi. Çinçin, “Biz bunu Tarım Bakanlığı’na ve Ticaret Bakanlığı’na da yazdık. Bu formda tekelcilik, ticaretin tabiatına, özgür ticaret kurallarına aykırı” tabirlerini kullandı.
Tek yetkili Tarım Kredi Kooperatifleri
Suriye, savaş çıkmadan evvel zeytinyağı konusunda Türkiye’nin en kıymetli rakiplerinden birisiydi. Suriye’nin zeytinyağı konusunda üretim merkezi ise Afrin. Şu anda Türkiye’nin denetiminde olan bölge, kıymetli zeytinyağı ile yeniden gündemde. Afrin’de yıllık ortalama 30 konyaaltı escort bayan bin ton zeytinyağı üretiliyor. Bu ölçü Hatay, Osmaniye ve Kilis bölgesinde üretilen zeytinyağına eşit. Bölgede üretilen yağlar Tarım Kredi Kooperatifi aracılığıyla DİR kapsamında yurda getirilip işlenerek yurt dışına satılıyor. Zeytinyağı ihracatı yapan firmalar da Afrin yağı almak için Tarım Kredi Kooperatifleri’ne başvuruyor. Gereksinimi olan yağ ölçüsü, çeşidi için bankaya fiyatını yatırıyor. Yağı ise teneke ile alma mecburiliği var. Oradan 17 litrelik tenekelere boşaltılıyor ve dökme olarak satın alan fabrikaya, ihracatçıya gönderiliyor.
Zeytin Özel İhtisas Özgür Bölgesi oluşturulmalı
Bir öbür probleme daha dikkat çeken ATSO Lideri Hikmet Çinçin, Afrin zeytinyağının kaçak yollarla iç pazara da çıktığını ve bu formda yerli üreticiye ziyan verdiğini vurguladı. Çinçin, “DİR kapsamında gelen bu yağlar işlendikten sonra ihraç edilmesi gerekirken kimlik değiştiriyor ve Afrin yağı olmaktan çıkıp iç piyasaya sürülüyor. Bu hususta zeytinyağı imalatçıları büyük mağduriyet yaşıyor” dedi. Yurt içi üreticinin korunması için Zeytin Kısmı Hudut Kapısı’nda Zeytin Özel İhtisas Özgür Bölgesi oluşturulması gerektiğinin altını çizen Çinçin, “Bu süreksiz de olabilir. Bu yağların dâhilde sürece sokmadan ihraç edelim. Zira az bir ölçü değil bu. İç piyasa istikrarlarını de gözetmemiz gerekiyor. Türkiye’de zeytinyağı üretimi 200-250 bin ton civarındayken, yalnızca Afrin’de üretim 30 bin tonu buluyor” sözlerini kullandı.