Ancak hükümet kanadından gelen açıklamalar baş karıştırdı. Cumhurbaşkanı evvelki hafta yılbaşını işaret ederken Çalışma Bakanı’ndan temmuz iletisi geldi. Beklenti oluşturan çıkışla birlikte ‘Erken seçim hazırlığı mı’ değerlendirmeleri yapıldı.
Yılbaşında 4 bin 253 liraya çıkarılan minimum fiyat hayat pahalılığı karşısında buharlaştı. TÜİK’in yüzde 73.5’lik enflasyon verisi bile çalışanların hayat pahalılığı karşısında ezildiğini ortaya koydu. ENAG oranı yüzde 160 olarak duyurdu. Minimum fiyat 6 bin liralık açlık sonunun altında kaldı. DİSK-AR’ın raporunda taban ücretlinin birinci beş ayda 5 bin liralık kayıp yaşadığı ve bunun artarak devam ettiği belirtildi.
ÇALIŞMA BAKANI: ÇALIŞANLARI EZDİRMEYECEĞİZ TEMMUZDA YÜZLER GÜLECEK
Karar’da yeralan habere nazaran artırımlarla birlikte TL bedel kaybedince çalışanların fiyatlarda düzenleme beklentisi arttı. Lakin yılbaşını işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, ek artışı lisana getirmeden rutin enflasyon farklarına vurgu yaptı.
Çalışma Bakanı Alım ise “Çalışanları ezdirmeyeceğiz. Türkiye temmuzda yüz güldürecek düzenlemeyi gerçekleştirecek durumda” dedi. Hükümetten gelen farklı taraftaki açıklamalar başları karıştırdı.
ASGARİ FİYAT NE KADAR OLACAK?
Asgari fiyata yapılan yüzde 50 artırım TL’deki kıymet kaybı ve yüksek enflasyon nedeniyle birinci beş ayda eridi. Taban fiyata orta artırıma daha evvel kapıları kapatan hükümet, temmuz ayına sayılı günler kala fiyat artışları için yeşil ışık yaktı. Çalışma Bakanı Vedat Alım ‘’Enflasyona karşı çalışanları korumak bizim görevimiz. Biz emeği, çalışanları enflasyona ezdirmeyeceğiz. Önümüzde temmuz devri var’’ dedi.
Ekonomik kriz derinleşirken, fiyatlar de yüksek enflasyon ve TL’deki rekor bedel kaybıyla birlikte eriyor. Besin fiyatlarındaki fahiş artışlar, kiralardaki rekor artırımlar taban ücretliyi çıkmaza soktu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun son bilgilerine nazaran tüketici enflasyonu yüzde 73’ü bulurken personel, memur, emekli tüm çalışanlardan ek artırım talebi sıcaklığını koruyor. Alım gücü yok olan taban fiyatlı orta artırım beklerken hükümet daha evvel yaptığı açıklamada fiyatlarda artışa kapıları kapatmıştı. Temmuz ayına sayılı günler kala hükemetten yapılan son açıklamalar taban fiyata orta artırım beklentisi oluşturdu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan mart sonunda yaptığı açıklamada yıl sonunda yapılan Taban Fiyat Komitesi toplantısını işaret ederek ‘’Ben vatandaşıma onu aldatacak, yani yapmayacağımız yahut yapamayacağımız bir şeyi söylemeyi gerçek bulmam. Vakti geldiğinde konuşulur, adım atarız” sözlerini kullanmıştı.
‘’Olağanüstü bir gelişme olduğu vakit biz bunlara da kapalı değiliz” kelamlarıyla kapıyı da tam kapatmayan Erdoğan Pazartesi yaptığı açıklamada ‘’Son 20 yılda minimum fiyatı yüzde 200’e yakın artırdık. Temmuz ayında enflasyon farkları ile milletimizin her bölümünü rahatlatacağız” diye konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan sonra Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, temmuz ayında çalışanların yüzünü güldürecek düzenlemeyi gerçekleştireceklerini söz etti. Bakan Alım, ‘’Enflasyona karşı çalışanları korumak bizim görevimiz. Biz emeği, çalışanları enflasyona ezdirmeyeceğiz. Önümüzde temmuz periyodu var. Temmuz ayında bütün çalışanların yüzünü güldürecek bir düzenlemeyi de Türkiye gerçekleştirecek durumdadır’’ açıklamasını yaptı.
AÇLIK HUDUDU 6 BİN TL’Yİ AŞTI YOKSULLUK SONU 20 BİNE DAYANDI
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), Mayıs ayına ait açlık ve yoksulluk sonlarını açıkladı. Yapılan kelam konusu açıklamaya nazaran, “açlık sınırı” olarak da isimlendirilen, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için aylık besin harcaması fiyatı 6 bin 17 TL’ye yükseldi.TÜRK-İŞ, açlık sonunun mevcut minimum fiyatın bin 764 TL üzerinde olduğuna dikkat çekti.
Raporada nazaran, besin harcaması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması zarurî başka aylık harcamalarının toplam meblağı (yoksulluk sınırı) da 19 bin 602 TL’ye çıktı. Aralık 2021 bilgilerine nazaran açlık sonu 4 bin 097 TL, yoksulluk hududu ise 13 bin 348 olarak belirlenmişti. Mayıs 2021 bilgilerine nazaran ise açlık sonu 2 bin 896 TL, yoksulluk sonu ise 9 bin 434 TL olarak kaydedilmişti. TÜRK-İŞ tarafından, çalışanların geçim şartlarını ortaya koymak ve temel gereksinim hususlarındaki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek gayesiyle yaptığı çalışma, bekar bir çalışanın “yaşama maliyeti”nin de aylık 7 bin 836,46 TL’ye yükseldiğini ortaya koyuyor.
KAYIP 5 AYDA 5 BİNİ GEÇTİ
Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) raporuna nazaran; taban ücretlilerin besin enflasyonu, Mayıs 2022’de yüzde 119-135 bandına oturdu. Rapora nazaran; yılın birinci 5 ayında taban fiyattaki toplam alım gücü kaybı 5 bin 7 TL’yi buldu. Raporda TÜİK’in açıkladığı enflasyon sayılarının gerçeği yansıtmadığı belirten DİSK-AR ‘’Enflasyon her ay tırmanırken çalışanlar, memurlar ve emekliler ise 6 ayda yahut yılda bir artırım alıyor. Böylelikle emek gelirleri enflasyonun altında kalıyor.
Pahalılığın temel nedeni, fiyatların geç artırılması ve resmi enflasyona endekslenmesidir. Gerçekten bunun sonucunda taban fiyat ve başka fiyat gelirleri enflasyonun altında ezildi. 2021 Aralık ayında yüzde 50,5’lik artışla 4 bin 253 TL olarak belirlenen net taban fiyat, 2022 yılında enflasyon karşısında süratle eriyor. 2022’nin birinci 5 ayı için taban fiyatın toplam alım gücü kaybı 5 bin 7 TL’yi buldu. Öte yandan taban fiyat artırılmazsa ve 4 bin 253 TL olarak uygulanmaya devam edilirse taban ücretlinin 2022 yılı için kaybı en az 20 bin 726 TL olacak’’ tabirlerine yer verdi.