Şebnem TURHAN
Düşük faiz siyaseti ve yüksek enflasyon nedeniyle yatırımcının tasarruflarına getiri arayışı son yıllarda mersin escortları pay senedi piyasasını alternatifsiz bir yatırım aracı haline getirdi Son haftalarda bankacılık endeksi öncülüğünde yaşanan soluksuz yükseliş ise neden artık sorusuna karşılık bulunamadan bilakis döndü Bu yılın başından bu yana yüzde 200 ü aşan yükselişinin neredeyse tamamını temmuz sonundan bu hafta başına kadar gerçekleştirdi Uzmanlar bilhassa bankacılık paylarında vadeli süreç piyasalarında yapılan kaldıraçlı süreçler ve çok yüksek arbitraj imkanı nedeniyle oluşan bu sert yükselişin beklenen sert düzeltmesi sonrasında teminat kapama davetlerin düşüşü hızlandırdığını vurguladı Uzmanlara nazaran oluşan anomali olağana döndükten sonra borsa tekrar yükseliş trendine girme potansiyeline sahip
Türkiye bir müddettir düşük faiz ortamında kalarak büyümeyi desteklemeye yönelik siyasetler uyguluyor Yüksek enflasyon şirket cirolarını da yükseltiyor ve âlâ bilançolar ortaya çıkıyor Son devirde yüksek enflasyon nedeniyle getiri arayışındaki yatırımcıyı da bu yüksek karlar borsaya yöneltti Fakat Türkiye nin dünyadaki sıkı para siyasetinin tersine davranması ve ağustos toplantısındaki sürpriz faiz indirimi bankalarda TL mevduatın bir kısmının çözülmesine neden olurken bu paranın büyük kısmı kur muhafazalı mevduata gitse de bir kısmı da borsaya girdi Ve yeni para girişi ve yeni alıcılar borsadaki yükselişi destekledi Dün evvel gerileyen sanayi üretimi ve akabinde ABD enflasyon verisi satışı tetikledi ve sert yükselişin düzeltmesi de hayli sert oldu Süreç hacminin de rekor üstüne rekor kırdığı Borsa İstanbul da dün bankacılık payları yüzde 7 5 BİST100 yüzde 6 14 geriledi bugün ise bankacılık payları gün içinde yüzde 10 a varan düşüşle devre kesici yerken BİST100 de düşüş bir orta yüzde 3 5 i buldu BİST100 ulaştırma ve sanayi paylarının dayanağıyla berbat giden günü yüzde 0 59 yükselişle kapatmayı başardı Lakin bankacılık endeksi yüzde 9 39 düştü ve iki günlük düşüş yüzde 16 17 ye geldi Temmuz sonundan itibaren tavan tavan giden bankaların payları ise bugün taban fiyata geriledi
Eylül sonuna kadar devam edecek
Temmuz ortasından başlayan yükselişte evvel yabancı yatırımcı girişini sebep olarak gösteren analistler yabancı girişinin kesilmesine karşın bankacılık endeksindeki soluksuz yükselişin bilhassa neden artık yaşandığına dair sağlam bir neden bulamıyordu Analistler vadeli süreçler piyasasında yapılan süreçlerin bu yükselişte büyük rol oynadığına dikkat çekti Vadeli süreç piyasaları uzmanı ve Deriva Danışmanlık Kurucusu Dr Tolga Uysal VİOP süreçlerinin yükselişte ve düşüşte neden tesirli olduğunu şöyle anlattı Neden üst gidiyor sorusunun yanıtını uzunca bir müddet bulamadık ABD li Avrupalı fonlar değildi giriş yapan lakin piyasaya para girişi vardı Ve bunlar bankaları aldılar Vadeli süreçler opsiyon piyasası ile ilgili de durumun şöyle oldu Paylar spot piyasada ve hisseye dayalı vadeli süreç kontratlarında süreç görüyor Vadeli süreçlerde ise arbitraj fırsatları var Enteresan bir arbitraj oluşmaya başladı bankacılık paylarında Banka spot payı 100 lirayla eylül vadelide 180 liraya kadar çıktı Spotu alıp vadeliyi satarsanız ve vade sonuna kadar beklerseniz spot aldığınız payda yüzde 80 e varan getiri fırsatı ortaya çıktı Faizin bu kadar düşük olduğu günümüzde çok yüksek bir çıkar imkanı Arbitaj spot fiyatı da üst çekmeye başladı VİOP ta tıpkı anda satış yapanlar da kasvet yaşamaya başladı ve arbitaj için vade sonuna kadar tutmak zorundasınız düşüş başlayınca teminat tamamlama daveti gelmeye başladı ve konum kapatmak için spottaki hisseyi satıp VİOP ta teminat kapatma süreçleri nedeniyle düşüş hızlandı ABD enflasyonu ise mazeret oldu Sağlam bir düşüş yedik Ve devam ediyor düşüş Düşüş ise olağan zira üst gidişin temelleri çok sağlam değildi Tamam bankacılık bölümümüz sağlam lakin neden artık yükseliyor sorusunun karşılığı yoktu Arbitajla alakalı süreçler eylül sonuna kadar devam edecek Eylüle kadar kalanlar bir formda arbitajı karını alacak Düşüş bir mühlet daha devam edecektir Bir anomali oluşmuştu artık olağana dönüyor
Dalga uzunluğu yüksek hareketler görülebilir
Meksa Yatırım Vadeli Süreçler ve Opsiyon Piyasası Genel Müdür Yardımcısı Ergün Tekgül de birinci defa eksi 79 gerçek faiz ortamında piyasaların adaptasyon sağlamaya çalıştığını ve mart nisan aylarında faiz meçhullüğü nedeniyle VİOP iylemlerinde fiyat hesaplamalarında farklı faizler ortaya çıktığını belirtti Tekgül şunları söyledi Teorik fiyat oluşmasının çok üstünde yüzde 30 40 faiz hesaplamasıyla fiyatlandı vadeli süreçler haziran temmuz ağustosta VİOP taki eserlerin hesaplamasında kullanılan faiz 70 80 lere gitti spot ile vadelisi ortasındaki makas açıldı ve bunu arbitraj fırsatı olarak görenler oldu Bu bir arbitraj değildir arbitraj risksiz getiri oranıdır Arbitraj işi değil farklı fakat iş çift bacaklı süreç olduğu için arbitraj deniyor Bu farkın artması VİOP ta pay vadelilerin keşfedilmesine yol açtı ve getiri arayışında olan yatırımcılar da burada riskli süreçlere girmeye başladı Çok sert yükselen piyasalar VİOP bacağından kaynaklı sert hareketlere neden olabiliyor Burada banka fiyatlamalarının rolü büyük oldu Aslında bu fotoğraf burada yeni başlıyor VİOP yeni keşfedildi ilerleyen devirlerde bu üslup dalga uzunluğu yüksek hareketlerle daha çok karşılaşabiliriz Teminat tamamlama davetlerinde aykırıda kalan çok ferdî yatırımcı oldu ancak burada artık portföy idare şirketleri de var Yönettikleri fonların da konumları var bundan ötürü teminat tamamlama davetlerinde yükseliş gözlemliyoruz
UZMANLAR BORSADAKİ SERT HAREKETLERİ NASIL YORUMLADI
Kredili süreç yılbaşının 5 katına çıktı
İnfo Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Mert Yılmaz Yaklaşık 8 haftadır soluksuz yükselen piyasa var Son vakitlerde yüklü bankalarda oldu Evvel özel sonra kamu bankalarında yaklaşık 2 cente kadar geldi 1 75 centleri geçtikten sonra 2 cent hareketi bekleniyordu Lakin herkesin yüreği ağzında dönüş ne vakit olur korkusu vardı ABD enflasyonu düşüşün fitilini ateşledi Buradaki en büyük risk kesimin kredi hacmi Yılbaşındaki kredi hacminin 5 katına kadar ulaşmış durumda Bu kadar süratli yükselen piyasanın yiyeceği satışın sert olacağı biliniyordu Artık biraz margincall sorunu yaşanacak Ben BİST100 de 3000 puanın altına geleceğin düşünmüyorum bir iki günlük dalgalanmadan sonra piyasa duracak ve tarafını üst çevirecektir Bankalar çok yaşanan yükselişe karşın çarpan olarak gelişmiş gelişen piyasa ülkelerinin bankalarının çarpanlarına yeni geldi Orta uzun vadeli konumu olanları huzursuz edecek bir şey yok Kısa vadeli yatırımcılar hasar aldılar alma olasılıkları daha da var lakin ben tarafın hala üst olduğunu düşünüyorum Bu türbülanstan sonra tarafın tekrar üst olacağını düşünüyorum
Sert yükselişin sert geri dönüşü olur
Marbaş Menkul Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru Piyasaların en kıymetli kurallarından beri sert yükselişlerin sert geri dönüşleri olmasıdır Uzmanlar bir müddettir Borsa İstanbul daki sert üst hareketlere ait olarak bu ortamda geri çekilme sert olur ikazları yapıyordu dün bu günlerden biriydi Dün öğlenden sonra Amerika da enflasyon sayılarının beklentilerden yüksek gelmesi ile FED in faiz artış patikasında elini arttıracağı fiyatlaması yurt dışı pay senedi piyasalarında satışlara sebep oldu bir müddettir yurt dışından olumlu ayrışan Borsa İstanbul bu tetiklenmeyle evvelki gün evvel bankalarda başlayan akabinde genele yayılan satış dalgası ile devre kesti Takip ettiğimiz bu güçlü rallide artan risk iştahı paralelinde kredili ve limitli durumların tartısı artmıştı Artık önümüzdeki birkaç gün bu durumların tasfiyesi evresinde piyasada volatilitenin devam etmesini bekliyoruz Öteki yandan son birkaç yıldır piyasada kurumsal ve yabancı yatırımcı takaslarının düşmüş olması bu tip risk off günlerde satışların derinleşmesine ve endeksin devre kesmesine neden oluyor emsal günleri daha evvel de yaşadık Geri çekilmeleri alış fırsatı olarak değerlendirmeye devam ediyoruz Teknik olarak bugün için 3 350 düzeyi kıymetli takviye daha aşağıda 3 200 düzeyi var bu düzey üzerinde yükselen trend algısı geçerli olmaya devam edecek 3 200 düzeyi altında günlük kapanışlar olursa o vakit daha temkinli olmakta yarar göreceğiz
Orta ve uzun vadede yeniden alternatifsiz borsa
Ata Yatırım Yurtiçi Piyasalar Yöneticisi Şükrü Cem Kaya Borsa alternatifsizlikten yükseldi Negatif gerçek faiz ve mevcut kur düzeyi karşısında yatırımcılar TL’yi enflasyona karşı korumak için pay senetlerine önemli bir talep gösterdi Borsada açılan yeni hesap ve para girişi bunu çok net gösteriyor Ayrıyeten yaklaşan seçim tarihine bağlı oluşan beklentiler ve gelişmekte olan ülkeler ortasında benzerlerine nazaran önemli bir iskontosu olan Borsa İstanbul son 2 ayda önemli bir getiri ile yatırımcılarının yüzünü güldürdü Lakin 2 aylık bu sert üst taraflı trend pay bazlı iskontoları kısa vadede risk iştahının azalmasına neden oldu Özellikle bankacılık endeksindeki önemli üst taraflı hareket sonrası dün gelen ABD enflasyon verisi dünya borsalarında sert satışa neden olunca bizde de bir kâr realizasyonu için mazeret oldu Kısa vadede bir düzeltme çok olağan karşılanacaktır Orta ve uzun vadede borsanın alternatifsizliği devam edecek Kısa vadeli geri çekilmeler yüksek volatilite ile devam edebilir Orta vadede ise 3250 düzeylerinde piyasanın dengeleneceğini ve doğru kesim hakikat pay senedi ile borsamızın yıldızının tekrar parlayacağını düşünüyorum
Bankacılık endeksi tabana kilitlendi
İntegral Yatırım Araştırma Müdürü Seda Yalçınkaya Özer Borsa İstanbul 18 Temmuz da başlattığı yükselişe mola vermiş görünüyor Dün bankacılık endeksiyle başlayan düzeltme hareketi bugün de sürdü ve bankacılık endeksi tabana kilitlendi Kamu bankalarında başlayan rallinin ana nedenini söylemek güç Bu türlü durumlarda ne kadar yükseliş olacağı ve nereden çözülme olacağını bilmek zorlaşıyor Münasebetiyle süratli çıkışların akabinde süratli düşüşler oluyor 3 çeyrek periyotta de bankacılık kesiminde karlılığın 2 çeyreğe paralel güçlü net karlar bekliyoruz Bu güçlü karlar geldikçe iskonto oranı artacaktır Lakin bir bu kadar daha yükseliş olur mu bilmiyoruz Şayet bankacılık endeksinde bir toparlanma olursa endeksi dayanaklar ve rekor düzeylere gerçek hareketi hızlandırır Sınai endekste şu an güçlü duruş sürüyor ve endeksi şu an sanayi endeksi destekliyor Endeksin tekrar 3500 düzeyi üzerine yükselmesi ve bu düzeyin üzerinde kalıcı seyrinde başarılı olması halinde rekor düzeyler test edilebilir Sonuçta getiri arayışına karşılık veren en güçlü mecra borsa
Düzeltmenin kuvvetli olacağı sinyali vardı
ÜNLÜ Co Araştırma Kısmı Kıdemli Müdürü Murat Akyol Vadeli süreç piyasasındaki olağan dışı hareketliliğin son günlerdeki yükselişte elbette ki çok büyük hissesi var Lakin bu dışarıda bırakıldığında bile gerek TL deki paha kaybına karşı en âlâ alternatif olarak görünmesi gerekse enflasyondaki yükselişe karşı muhafaza sağlama potansiyeli ve dolar bazındaki cazip düzeyler pay senetlerine yönelimin kuvvetli olmasını sağladı Öbür taraftan endeksin kıymet kazanımının yalnızca ağustostan itibaren bakıldığında yüzde 40 ın üzerini görmesi ve bankacılık endeksindeki sert yükselişler muhtemel düzeltmenin kuvvetli olabileceğine yönelik sinyaller veriyordu Ancak bu düzeltmeyi tetikleyecek bir ögenin olmaması momentumun korunmasını sağladı ABD de TÜFE sayısı beklenen fakat zamanlaması öngörülemeyen düzeltmeyi tetikledi Gerçekçi bir bakış açısıyla değerlendirildiğinde endeksin soluksuz paha kazanmak yerine düzeltmeler yaparak yoluna devam etmesi çok daha sağlıklı olacaktır Bundan sonraki süreçte ABD ve Avrupa da resesyon riskinin yüksek seyretmesi yurt dışı ile azalan korelasyonun tekrar artmasını sağlayabilir