Yeni haftaya başlarken, başrolde merkez bankaları var. Çarşamba günü Fed toplantısı ile perşembe günü TCMB toplantısı izlenecek. Kurlarda yüksek oynaklık olabilecek haftada, borsalarda da risk iştihaı zayıf seyrediyor. Salgın kaynaklı riskler ve erken sıkılaşma endişeleri de risk iştahı üzerinde etkili olmayı sürdürüyor. Çinli şirket Evergrande borç riskinin yayılma endişesi ve bu husustaki süreç öncelikle Asya piyasaları üzerinde etkili olurken, yakından izlenmeye devam ediyor. Birleşmiş Milletler (BM) 76. Genel Kurulu’na katılmak üzere gittiği ABD’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temasları da piyasaların takibinde yer alacak.
Salgın kaynaklı endişeler ve erken sıkılaşma korkuları son haftalarda küresel hisse piyasalarının zayıf bir seyir izlemesine neden oldu. BIST 100 Endeksi cuma gününü yüzde 0,10 oranında sınırlı bir yükselişle 1.419,43 puandan tamamladı. Endeks beklendiği gibi güne satıcılı başlarken, açılışn ardında kayıp yüzde 1,5’u aştı. ABD borsaları cuma gününü düşüşlerle tamamlarken, bu sabah vadelilerde satıcılı bir seyir izleniyor. Asya piyasalarında Japonya ve Çin borsaları tatil nedeniyle işlem görmezken, Evergrande endişeleri nedeniyle Hong Kong borsasında düşük hacimli sert satışlar yaşanıyor. Avrupa borsalarının güne satıcılı açılışlarla başlamaları bekleniyor.
BORSA İSTANBUL
Haftaya merkez bankaları yoğunluğu ile başlarken, bugün sakin bir veri takvimi bulunuyor. Cuma günü Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, beş işlem günü süren düşüş serisini sonlandırdı ve günü önceki kapanışın yüzde 0,10 üzerinde 1.449,43 puandan tamamladı.
Analistler, bugün Almanya’da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verilerinin takip edileceğini belirterek, çarşamba ABD Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankası, perşembe de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası’nın kararlarının bekleneceğini ifade etti.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde, yurtiçinde Perşembe günü açıklanacak TCMB Faiz Kararı, ABD’de ise Fed Faiz Kararını takip edilirken, olası faiz indirimi algısının endekste geri çekilmeler meydana getirebileceği belirtiliyor. Endekste 60 GHO’nun geçtiği 1.430 ve 1.445 seviyeleri direnç olarak ön plana çıkıyor. Alımların devam etmesi durumunda kısa vadede 1.451 ve 1.462 hedef dirençleri de hedefte yer alıyor. Seans içi olası geri çekilmelerde ise 1.410 seviyesi ara destek olmak üzere 1.393 seviyesi ise ana destek ve yükselen kanal alt bandı olan 1.380 destek seviyeleri de takip edilmeye devam ediyor. Endeksin TL bazındaki teknik yapısıyla dolar bazındaki teknik yapısının da ciddi farklılıklar sergilediğine dikkat çekiliyor. Dolar bazlı teknik görünümde önceki haftalarda 1,90 dolar bölgesinden başlayan gerilemenin ardından, 2021 ilk çeyrekten itibaren piyasanın içinde hareket ettiği 1,55-1,90 bandının büyük bir konsolidasyon süreci olabileceği ve özellikle de 1,90’lar yukarı yönde aşılmadıkça, teknik yapıda sırasıyla 1,55-1,45 ve 1,35 Dolar seviyelerini hedefleyebilecek gerileme risklerinin bulunduğuna dikkat çekiliyor. Faiz kararının da öne çıktığı haftada, kur hareketlerinin endeks üzerinde etkisinin yüksek olabileceği belirtiliyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek verilerde öne çıkanlar 09.00’da Almanya, ağustos ayı Üretici Fiyat Endeksi ve 10.00’da Türkiye, temmuz ayı uluslararası yatırım pozisyonu olacak.
Açılışta BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 13,98 puan ve yüzde 0,98 azalarak 1.405,45 puana geriledi.
Bankacılık endeksi yüzde 1,09 ve holding endeksi yüzde 1 düşüş kaydetti. Sektör endeksleri arasında tek kazandıran yüzde 0,48 ile orman, kağıt, basım, en çok kaybettiren yüzde 1,27 ile ticaret oldu.
KÜRESEL PİYASALAR
Küresel piyasalar Çin’li Evergrande şirketine ilişkin belirsizlikler, devam eden tedarik sorunları ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu hafta varlık alımlarının azaltılmasına ilişkin yol haritasını açıklayacağı endişesiyle yeni haftaya satıcılı başladı.
Dünya genelinde bu hafta birçok merkez bankasının para politikası toplantısı bulunurken, bazı bankaların artan enflasyon baskılarıyla şahinleşebileceği endişesi risk iştahını azaltıyor.
Çin’li Evergrande şirketinin bu hafta ödemesi gereken 100 milyon doları aşkın tahvil ödemesi ise Asya’da pay piyasalarını baskılayan etkenler arasında başı çekiyor.
ABD’de borç tavanı konusunda belirsizlikler sürerken, ABD Hazine Bakanı Janet Yellen hafta sonu ABD medyasında kaleme aldığı bir yazıda borç tavanının kaldırılmaması ya da yükseltilmemesi halinde Ekim’de Hazinenin ödeme yapacak kaynağının kalmayacağını ifade etti.
Öte yandan, küresel bazda tedarik zincirindeki kırılmalar birçok üründe fiyat dalgalanmalarını beraberinde getirirken, özellikle Avrupa’da rekor kıran doğal gaz fiyatlarının ardından şimdi de elektrik fiyatlarının yükseliş eğiliminde hareket etmesi ekonomik toparlanmanın sağlığına ilişkin soru işaretlerini artırdı.
Cuma günü, ABD’de vadeli işlem kontratları ve opsiyonlarda vade sonu olması sebebiyle artan oynaklık sonrasında New York borsasında satıcılı bir seyir izlenirken, S&P 500 endeksi yüzde 0,91, Dow Jones endeksi yüzde 0,48 ve Nasdaq endeksi ise yüzde 0,91 değer kaybetti. New York borsası vadeli işlemelerde yeni haftaya da satış ağırlıklı bir seyirle başladı.
Avrupa’da emtia fiyatları ekonomik toparlanmayı tehdit etmeye devam ederken, Fransa ile ABD arasında Avustralya üzerinden artan tansiyon satış baskısını artırıyor.
Bu hafta bölgenin önemli gündem maddeleri arasında İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) faiz kararı bulunurken, yatırımcıların bir gözü de oynaklığın arttığı elektrik fiyatlarında olacak.
Cuma günü, Almanya’da DAX endeksi yüzde 1,03, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,91, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,79 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,98 değer kaybederken, vadeli işlemlerde endeks kontratları yeni haftaya da satıcılı başladı.
Asya’da Çin, Japonya ve Güney Kore piyasalarında bugün resmi tatil nedeniyle işlem gerçekleştirilmiyor. Açık olan Hong Kong pay piyasasında ise düşüşler yüzde 3’ü aştı.
Bilinen 300 milyar dolar borcu bulunan Çin’li Evergrande şirketinin bu hafta ödemesi gereken borçlara ilişkin belirsizlikler endişeleri artırırken, Çin’de devam eden regülasyon adımları da risk unsuru oluşturmaya devam ediyor.
PARA PİYASALARI
İstanbul serbest piyasada dolar 8,6780 liradan, euro 10,1680 liradan güne başladı.
Serbest piyasada 8,6760 liradan alınan dolar, 8,6780 liradan satılıyor. 10,1660 liradan alınan euronun satış fiyatı ise 10,1680 lira olarak belirlendi.
Cuma günü kapanışta doların satış fiyatı 8,6280 lira, euronun satış fiyatı ise 10,1290 lira olmuştu.
Euro/dolar paritesi ise güne yüzde 0,1 azalışla başlamasının ardından önceki kapanışın hemen altında 1,1716’dan işlem görüyor.
Dolar/TL ise geçen haftanın son işlem gününde yüzde 1,3 değer kazancıyla 8,6441’e yükselmesinin ardından, bugün bankalararası piyasanın açılışında 8,6740 seviyesinde işlem görüyor.
EMTİA PİYASALARI
Brent petrolün varili uluslararası piyasalarda 74,75 dolardan işlem görüyor.
Cuma günü 74,65 dolara kadar gerileyen Brent petrolün varil fiyatı, günü 75,34 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varili, bugün saat 09.29 itibarıyla kapanışa göre yüzde 0,78 azalışla 74,75 dolardan işlem gördü. Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 71,17 dolardan alıcı buldu.
Doların uluslararası piyasalarda cuma gününden beri yükselişini devam ettirerek son 3 haftanın en yüksek seviyelerini görmesi, petrol fiyatlarının düşüşe geçmesinde etkili oldu. Küresel piyasada ABD dolarının, avro ve diğer para birimlerine karşı değer kazanmasıyla dolara endeksli petrol, diğer para birimlerini kullanan alıcılar için daha pahalı hale geldi.
Ayrıca dünyanın en büyük petrol üreticisi ABD’de artan petrol sondaj kulesi sayısı üretimin artacağına işaret ederek fiyatlardaki aşağı yönlü hareketlenmeyi destekledi. Petrol sahası hizmetleri şirketi Baker Hughes’un yayımladığı haftalık verilere göre, ABD’deki petrol sondaj kulesi sayısı 11 -17 Eylül döneminde bir önceki haftaya göre 10 artarak 411’e yükseldi.
Öte yandan, ülkenin güney kıyılarının tropik fırtınaların etkisi altında kalması nedeniyle Meksika Körfezi’ndeki petrol üretim platformlarında üretim sıkıntı yaşanmıştı. Söz konusu tesislerde tam kapasite üretime geçilememesi ise fiyatların düşüşünü kısıtlıyor.
Brent petrolde teknik olarak 75,07 ile 75,40 dolar aralığının direnç, 74,53 ile 74,32 dolar aralığının ise destek bölgesi olarak izlenebileceği belirtiliyor.
Altında doların güçlenmesi ile gerilemenin etkili olduğu geçen hafta, Dolar endeksi ve ABD tahvil faizlerindeki hareket de değerli metallere sert satış getirmişti. Ons altın, 1.780 dolar seviyesinin kırılmasıyla uzun süredir üzerinde seyrettiği trendi aşağı yönlü kırarken, 1.745 seviyesinden gelen tepki alımlarına karşın zayıf seyri sürüyor. Bu hafta Çarşamba günü gerçekleştirilecek olan FED toplantısı altında da oynaklığa yol açması beklenirken, fiyatlamalar üzerinde ana etken olacak.
VADELİ PİYASA
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) ekim vadeli BIST 30 endeksine dayalı kontrat, haftaya düşüşle başlamasının ardından 1.520 puanda dengelendi.
Ekim vadeli endeks kontratı, en düşük 1.519,00 puanı görmesinin ardından önceki normal seans kapanışının yüzde 1 altında 1.520,00 seviyesinden işlem görüyor.
Cuma günü, 1.530-1.550 bandında dalgalı bir seyir izleyen endeks kontratı, normal seansı önceki kapanışa paralel 1.535,25 puandan tamamladı. Endeks kontratı, akşam seansında yatay bir seyir izledi.
Analistler, bugün küresel pay piyasalarında Çin’li Evergrande şirketinin yaklaşan borçlarının oluşturduğu belirsizliklerle satıcılı bir seyrin hakim olduğunu bildirdi.
Bu hafta, çarşamba ABD Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankası, perşembe Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası’nın toplantılarının gerçekleştirileceğini anımsatan analistler, piyasalarda sert dalgalanmalar görülebileceğini ifade etti.
Analistler, teknik açıdan endeks kontratında 1.500 puanın destek olarak öne çıktığını, 1.530 ve 1.550 seviyelerinin direnç konumuna geldiğini kaydetti.