Geçen haftadan bu yana risk iştahının baskı altında kaldığı görülüyor. Piyasaların odak noktası olan bu akşam yapılacak Fed toplantısı kritik önemde olurken, Çin’de Evergrande’nin borç krizinin yeni bir finansal sistem krizi yaratması endişeleri de gündemde yerini koruyor. Fed’in varlık alım azaltımı konusundaki mesajları ile çizeceği yol haritası risk iştahı ve fiyatlamalar üzerinde belirleyici unsur olacak. Erken sıkılaşma endişelerinin artış kaydetmesi ile piyasalarda baskı sürüyor.
Hafta başında mevcut risk ve endişelere eklenen Evergrande, sert kayıplara neden olurken, küresel borsalarda dün bir miktar toparlanma çabası görüldü. Bugünün belirleyici unsuru ise Fed toplantısı olacak. Bu gelişmelere paralel dalgalı bir seyrin izlendiği BIST 100 Endeksi dün tepki yükselişiyle başladı günü yüzde 0,45 oranında değer kaybıyla 1.385,61 puandan tamamladı. Endeks, güne beklentiler dahilinde alıcılı bir açılış yaptı. ABD borsaları dün günü karışık kapanışlarla tamamlarken, bu sabah vadelilerde hafif alıcılı bir seyir izlendi. Asya piyasalarında halen yön arayışı sürerken, Avrupa vadelilerde de olumlu bir seyir hakim oluyor.
BORSA İSTANBUL
Piyasalar bugünkü Fed faiz toplantısında odaklandı. Faiz kararından daha önemli olan kısım ise piyasaların Powell’ın varlık alım programları konusunda açıklamalarından çıkaracağı mesajlar olacak. Piyasalarda domino etkisi yaratmasından korkulan Çin’li gayrimenkul şirketi Evergrande krizi de yakından takip edilmeye devam ediyor. Şirket, pazartesi günü 2 bankaya ödemesi gereken borç ödemesini gerçekleştirememişti. Perşembe günü de ödemeleri yapamazsa temerrüde düşecek. BİST 100 endeksinde ise bugün Fed sonrası gözler yarınki TCMB faiz kararına çevrileceğinden satış baskısı olasılığı korunuyor.
Yurt içinde, yarın gerçekleştirilecek Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu toplantısı öncesinde dün Borsa İstanbul’da satıcılı bir seyir izlendi ve BIST 100 endeksi günü önceki kapanışın yüzde 0,45 altında 1.385,61 puandan tamamladı.
Analistler, bugün yurt içinde ve Euro Bölgesi’nde Tüketici Güven Endeksi, ABD’de ise Fed’in faiz kararı ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın konuşmasının yanı sıra 2. el konut satışlarının takip edileceğini belirtti.
Teknik açıdan BİST100 endeksi günü 200 GHO’nun altında 1.385 seviyesinden tamamladı. Kısa vadede 1.413, gün içinde ise ortalamanın geçtiği 1.393 seviyeleri altında kaldıkça tepki yükselişleri oluşsa da satış fırsatı olarak kullanılabilir. Satış baskısının uzun vadeli yükseliş trendinin de geçtiği 1.367-1.370 aralığındaki fiyat boşluğuna doğru devam etmesi beklenirken, seans içi olası geri çekilmelerde kanal alt bandı olan 1.383 destek seviyesi altında satışların hızlanabileceği ve sırasıyla 1371 – 1360 – 1343 destek seviyelerinin takip edileceği belirtiliyor. Endeks 1.393 üzerine geri dönerse ve bu seviye üzerinde kalıcı olursa 1.402-1.413 aralığına tepki yükselişi beklentisi hakim. Endeksin kısa vadeli negatif eğilimden çıkarak yükseliş yönünde tekrar güç kazanması için 1.413 seviyesinden geçen kısa vadeli düşüş trendini yükselen hacimle yukarı kırması gerekiyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler ise yurt içinde 10.00’da eylül ayı Tüketici Güven Endeksi ve sonrasında 17.00’de Euro Bölgesi, eylül ayı Tüketici Güven Endeksi ve ABD, ağustos ayı 2. el konut satışları ile odak noktası olan 21.00’de ABD, Fed’in faiz kararı ve ardından Powell’ı konuşması olacak.
Açılışta BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 7,64 puan ve yüzde 0,55 artarak 1.393,25 puana yükseldi.
Bankacılık endeksi yüzde 0,60 ve holding endeksi yüzde 0,55 artış kaydetti. Sektör endeksleri arasında en çok kazandıran yüzde 1,33 ile bilişim, tek kaybettiren yüzde 0,01 ile menkul kıymet yatırım ortaklığı oldu.
KÜRESEL PİYASALAR
Küresel piyasalarda, Çinli Evergrande şirketinin risk algısını artırmasıyla karışık bir seyir izlenirken, bugün gözler ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası kararlarına çevrildi.
Fed’in bu akşamki kararında faiz oranlarını değiştirmesi beklenmezken, varlık alımlarının azaltılmasına ilişkin takvimin daha da netleştirilebileceği tahmin ediliyor.
Analistler, bugünkü Fed toplantısından çıkacak kararlarda faiz beklentisi grafiğindeki (dot plot) olası değişikliklerin önem arz ettiğini vurgulayarak, toplantı sonrası Fed Başkanı Jerome Powell’ın yapacağı sözle yönlendirmelerin de yatırımcıların odağında olduğunu bildirdi.
Bilinen borcu 300 milyar doları aşan Çinli dev emlak geliştirme şirketi Evergrande’ye ilişkin haber akışı ise Asya’da risk algısını etkilemeyi sürdürüyor. Şirketin borç ödemesi için görüşmelerde bulunduğuna ilişkin haber akışı, bugün pay piyasaları üzerindeki baskıyı nispeten azalttı.
New York borsasında dünkü karışık seyrin ardından bugüne alıcılı başlayan endeks vadeli işlem kontratlarında, şu dakikalarda ortalama yüzde 0,2 yükselişler görülüyor.
Dün S&P 500 endeksi yüzde 0,08 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,15 değer kaybederken, Nasdaq endeksi yüzde 0,22 değer kazandı.
Avrupa borsaları, dün dünyanın geri kalanından pozitif ayrışırken, Almanya’da DAX endeksi yüzde 1,43, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,12, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,50 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,22 değer kazandı. Vadeli işlemlerde endeks kontratları yeni güne de yüzde 0,5 ile yüzde 1,5 arasında yükselişlerle başladı.
Asya’da Çin pay piyasaları iki günlük tatilin ardından bugün işleme açılırken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) beklentiler dahilinde yüzde eksi 0,1 olan politika faizi ve varlık alım programlarında değişiklik yapmadı.
Bankanın para politikası metninde, Kovid-19 salgınının ekonomiye olumsuz etkilerine değinerek, ihracat ve üretimin tedarik zincirindeki sıkıntılarla yavaşlayabileceğini belirtti.
Banka ayrıca, iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik çabaları desteklemek amacıyla sağlayacağı fon programının detaylarını da açıklarken, bir yıl vadeyle sağlanması hedeflenen fon programının 2021’de başlatılması, Mart 2031’in sonuna kadar uygulanmasının planlandığını kaydetti.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,24 değer kazanırken, Avustralya’da S&P/ASX 200 endeksi günü yüzde 0,58 yükselişle tamamladı. Japonya’da ise Nikei 225 endeksi yüzde 0,44 değer kaybetti. Hong Kong ve Güney Kore pay piyasalarında resmi tatil nedeniyle bugün işlem gerçekleştirilmedi.
PARA PİYASALARI
İstanbul serbest piyasada dolar 8,6270 liradan, euro 10,1180 liradan güne başladı.
Serbest piyasada 8,6250 liradan alınan dolar, 8,6270 liradan satılıyor. 10,1160 liradan alınan euronun satış fiyatı ise 10,1180 lira olarak belirlendi.
Dünkü günü kapanışta doların satış fiyatı 8,6570 lira, euronun satış fiyatı ise 10,1530 lira olmuştu.
Euro/dolar paritesi ise önceki kapanışın hemen altında 1,1725’ten işlem görüyor.
Dolar/TL ise dün yüzde 0,52 değer kaybıyla 8,6276’ya yükselmesinin ardından, bugün bankalararası piyasanın açılışında 8,6250 seviyesinde işlem görüyor.
EMTİA PİYASALARI
Brent petrolün varili uluslararası piyasalarda 75,39 dolardan işlem görüyor.
Dün 75,48 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 74,36 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varili, bugün saat 09.41 itibarıyla kapanışa göre yüzde 1,38 artışla 75,39 dolardan işlem gördü. Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 71,58 dolardan alıcı buldu.
Petrol fiyatlarında, ABD ham petrol stoklarının ağustos sonunda ülkenin güney kıyılarında etkili olan Ida kasırgasının ardından beklentilerin üstünde düşeceği yönündeki tahmin etkili oldu. Amerikan Petrol Enstitüsünün öngörüsüne göre, ABD’nin ticari ham petrol stokları geçen hafta bir önceki haftaya göre 6 milyon 108 bin varil düştü. Piyasa beklentisi ise stokların 2 milyon 400 bin varil azalacağı yönünde.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) resmi petrol stok verilerini bugün açıklayacak. Stoklarda düşüşe işaret edilmesi durumunda petrol fiyatlarının yükselişini sürdürmesi bekleniyor.
Öte yandan, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında artan vakaların küresel toparlanmayı yavaşlatacağına ilişkin endişelerle para politikası belirsizlikleri petrol fiyatlarındaki yükselişi baskılıyor.
Çin’in en büyük emlak şirketlerinden Evergrande’nin finansal açıdan zor durumda olduğunun anlaşılması sonrası artan risk algısı yatırımcıların ülkedeki ekonomik görünüm beklentilerini olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Yatırımcılar, ABD Merkez Bankasının (Fed) bugün başlayan Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısından çıkacak kararlara odaklandı.
Brent petrolde teknik olarak 75,50 ile 75,88 dolar aralığının direnç, 74,24 ile 73,99 dolar aralığının ise destek bölgesi olarak izlenebileceği ifade ediliyor.
Altın fiyatları, bugün yapılacak Fed toplantısına odaklanırken, Çinli Evergrande’nin borç krizinin finansal sistemin tamamına yayılabileceğine dair endişelerle de yükseldi. Fed’in toplantısında varlık alımı azaltımıyla ilgili verilebilecek mesajları takip edecek. Faizlerin 2022 yılında artırılmaya başlanması için baskının arttığı görülüyor. Fed’in varlık alımını azaltmaya başlaması ve görece daha şahin bir para politikası izlemesi uzun vadede altın fiyatları üzerinde aşağı yönlü bir baskı yaratabilir. Evergrande, pazartesi vadesi gelen kupon ödemesini gerçekleştiremedikten sonra Çin tarihindeki en büyük borç yeniden yapılandırmasına bir adım daha yaklaştı. Geçen hafta açıklanan ABD enflasyon verisi öncesinde 1.800 doların üzerine tırmanan ons altın, küresel büyümenin kuvvetli bir şekilde devam edeceğine ve varlık alımlarının yakında azaltılabileceğine dair beklentilerle haftayı 1.753 dolar civarında kapatmıştı. Bu haftaya da düşüşle başlayan ons altın, sonrasında küresel risk iştahındaki düşüş ve yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesiyle 1.776 dolar civarında işlem görüyor. Dolar/TL ve küresel altın fiyatlarındaki zıt hareketlerin birbirini dengelemesiyle Ağustos başından bu yana dar bir fiyat aralığında işlem gören gram altın, yeni haftaya 486 TL seviyesinde başlamıştı. Gram altın, dolar/TL’deki yüksek seviyelerin yanında küresel altın fiyatlarının da yükselmesiyle 492 TL civarında bulunuyor.
VADELİ PİYASA
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) ekim vadeli BIST 30 endeksine dayalı kontrat, güne yükselişle başlamasının ardından 1.513 puanda dengelendi.
Ekim vadeli endeks kontratı, en yüksek 1.515,00 puanı görmesinin ardından önceki normal seans kapanışının yüzde 0,6 üzerinde 1.513,00 seviyesinden işlem görüyor.
Dün, satış ağırlıklı bir seyir izleyen endeks kontratı, normal seansı önceki kapanışın yüzde 0,5 altında 1.503,75 puandan tamamladı. Endeks kontratı, akşam seansında ise yatay seyretti.
Analistler, Çinli Evergrande şirketinin Çin’in finansal istikrarını etkilemeyeceğine yönelik görüşün ağırlık kazanması ve bugün ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararı öncesinde nispeten iyileşen risk algısıyla küresel pay piyasalarının alıcılı seyrettiğini bildirdi.
Teknik açıdan endeks kontratında 1.530 puanın direnç, 1.500 seviyesinin destek konumunda olduğunu kaydetti.