– DIŞ HABERLER SERVİSİ
Eylül ayı satış dalgasının ardından küresel borsalarda dipten alım zamanı yaklaşıyor olabilir. Tarihsel verilere göre Wall Street borsalarının 12 arasında en kötü performans gösterdiği Eylül ayı bu yıl da benzeri bir piyasa ortamına sahne oldu.
Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre ABD’nin en büyük üç endeksi S&P 500, Dow Jones ve Nasdaq yaklaşık %3’lük bir düşüş gösterdi. Eylül ayının gelmesiyle birlikte oluşan olumsuz piyasa atmosferine enflasyon endişeleri, kovid krizi, tedarik zinciri sorunları ve ABD Merkez Bankası’nın (FED) varlık alımlarını azaltma takvimi gibi uzun süredir tartışılan sorunların yanı sıra Evergrande krizi de eklendi.
Ancak MarketWatch yazarı Michael Brush borsaların art arda gelen bu sorunları geride bırakabileceğini belirtiyor. Brush yazısında bu düşüncesine 3 maddede açıklık getirdi:
Evergrande Lehman Brothers değil
2008 yılında Lehman Brothers battığında ABD hükümeti bu şirketin iflas etmek için fazla büyük olduğunu idrak edememişti. Lehman kusurlu finansal ürünlerini dünya çapında çok sayıda yatırımcıya satmıştı. Bu da şirketin batmasıyla birlikte sistemik sorunları ortaya çıkardı. Bu noktada Brush, borsa araştırmaları şirketi Yardeni Research’ün başındaki isim, ünlü borsa uzmanı Ed Yardeni’nin düşüncelerini örnek gösteriyor.
Ed Yardeni CNBC’deki açıklamasında Evergrande’nin Lehman Brothers olamayacağını belirtmişti. Yardeni Çin hükümetinin er ya da geç devreye gireceğini belirterek, “Hükümetin eylemleri sosyal ve finansal istikrar yaratmakla ilgilidir. Kaos yaratmak istemiyorlar” ifadelerine yer verdi.
Rajadhyaksha argümanını açıklarken kredi piyasalarında artan hiçbir sistemik risk olmamasını örnek gösteriyor. Stratejiste göre Çin’de şirket tahvillerinin yüksek olması dünyanın ikinci büyük ekonomisi için potansiyel problemlere işaret etse de bu dünyanın geri kalanı için geçerli değil. Zira küresel bankalar, bankalararası fonlama piyasasından veya genel olarak kredi vermekten geri çekilmedi.
Rajadhyaksha, “Büyük bir temerrüt halinde bile Çin’in Lehman anı olması için şartlar uygun değil” diyor.
Yatırımcı duyarlılığı karamsarlaştı
Michael Brush piyasa görüşlerini paylaştığı internet sitesine gelen yatırımcı yorumlarını genellikle yatırımcıların piyasa algısını ölçmek için bir gösterge olarak kullandığını belirtiyor. Ancak bu gösterge ünlü borsa yazarına göre genellikle piyasaları tersi yönünde işaret veriyor. Diğer bir deyişle yatırımcılarda ayı piyasasına ilişkin görüşler ağırlık kazandığında bu alımları artırmanın zamanın geldiğini gösteriyor.
Ancak piyasa duyarlılığı geçtiğimiz hafta daha agresif satın almaları destekleyecek karamsar hale geldi. Brush, geçtiğimiz hafta yatırımcıların boğa ve ayı piyasası görüşlerini ölçen bir göstergenin (The Investors Intelligence Bull/ Bear ratio) 2,26’ya kadar düştüğünü belirtiyor. Bu rakamın 2’nin altına düşmesi genellikle yatırımcıların yeterince korktuğunu ve satın alımlara geçeceğini işaret ediyor. Borsa yazarı pazartesi günkü satış dalgasının ardından bu hafta yapılacak muhtemelen 2’nin aşağısına ineceğini belirtti.
Yatırımcıların endişelerine yol açan sebeplerden bir tanesi de Eylül ayı korkuları. Bu endişelerin gerçeklik payı da bulunuyor. Ancak Brush’a göre çok fazla insanın bu konuda konuşması Eylül ayında çok büyük bir krizin gerçekleşme ihtimalini azaltıyor.
Borsa uzmanına göre Eylül ayında gerçekleşmesi beklenen zayıflığın büyük bir kısmı Ağustos ayında halihazırda gerçekleşmiş olabilir. Çok az kişinin dikkatini çekse de Ağustos ayında ABD düşük sermayeli hisse senetleri endeksi Russell 2000 geçtiğimiz ayı düzeltmeyle geçirmişti. Brush, Russell 2000’in %10’un üzerinde düşerek yatırımcıların beklediği düzeltmeyi yapmış olabileceğine dikkat çekiyor.
Şirketlerden gelen bilgiler boğa piyasası diyor
Borsalarda genellikle yatırımcı algısı ayı piyasası yönündeyken içeriden gelen veriler boğa piyasasını gösterdiğinde bu satın alım için iyi bir zaman olduğunu işaret eder. Michael Brush’a göre şu anda da benzeri bir durum yaşanıyor. Brush teknik olarak içeriden gelen bilgilerin direkt olarak boğa piyasası belirtmediğini söyledi. Ancak borsa uzmanı Vickers Insider Weekly endeksine dikkat çekti.
Rakamlar şirketleri içeriden takip edenlerin piyasa algılarının şubat ayından bu yana toparlandığını gösteriyor. Bunun sebebiyse bilanço hesaplamalarının hisse senetlerinden çok daha fazla yükselmesi. İçeriden bilgi veren yatırımcılar bu durumu kendi şirketlerinde de görebiliyor. Brush’a göre şirketlerdeki iç alımların artması hisse senetlerinin bilanço dönemi öncesinde yeterince doğru fiyatlanmadığını gösteriyor.