– DIŞ HABERLER SERVİSİ
Piyasalar ister sorunsuz bir şekilde yükseliyor olsun isterse de inişli çıkışlı bir sürecin sancısı hissedilsin borsa yatırımlarında doğru kararları alabilmek için yatırımcıların kendi risk toleransını biliyor ve buna göre hamle yapıyor olması gerekiyor.
Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre yatırım portföyleri sunan büyük yatırım firmalarının çoğunda, yatırımcılara para ve borsadaki konfor seviyeleri hakkında bir dizi soru soran çeşitli risk toleransı anketleri bulunuyor. Söz konusu anketler bireylerin, paraya ihtiyaç duymadan önce ne kadar zaman geçeceği gibi yatırımlarıyla ilgili soruların yanıtları üzerinden portföylerin nasıl tahsis edilecekleri konusunda bir öneri sağlıyor. Malito’ya göre söz konusu anketler yatırımcılar için bir başlangıç olarak görülebilir. Ancak daha derin sorular sorabilen veya bir kişinin cevaplarında ne kadar kendine güvendiğini anlayan bir mali danışmanla konuşmakla aynı sonuç oluşmayacaktır.
Dünyaca ünlü yatırım yönetimi şirketi Vanguard’ın 11 soruluk risk analizi anketinde yatırımcıların birikim için ayırılan paranın ne zaman ve nasıl kullanacağı, piyasalardaki ne kadarlık bir hareketliliğin kabul edilebilir seviyede görülüp görülmediği gibi sorular soruluyor ve piyasa tarihinden örneklerle oluşturulan farazi sorular üzerinden yatırımcıların risk toleransı değerlendiriliyor. Bir diğer ünlü yatırım firması Charles Schwab’ın da benzeri bir anketi bulunuyor. Schwab’ın anketi yatırımcıların anket sorularına verdikleri cevaplar üzerinden muhafazakar, ılımlı muhafazakar, ılımlı, orta derecede agresif ya da agresif kategorileri arasında yatırımcı kimliği sınıflandırması yapıyor.
Malito’ya göre söz konusu anketleri doldururken, borsalarda son bir hafta, ay veya yıl içinde nasıl hissedildiğinin hatırlanması da büyük önem taşıyor. Örneğin, portföyün bakiyesi günden güne tırmanırken risk analizi sorularını yanıtlayan bir yatırımcı risk konusunda daha rahat hissettiğini düşünebilir. Ancak bir ay sonra borsalarda bir düzeltme gerçekleştiğinde ve bu bakiyenin bir yüzdesini kaybettiğinde yatırımcının risk toleransında değişiklikler gözlemlenebilir. Bunun tam tersi de mümkündür. Bir yatırımcı piyasalar yükselirken herhangi bir risk almak için çok endişeli olduğunu düşünebilir ancak düşüşler sırasında ise daha sonraki birkaç on yılda elde edebileceği potansiyel emeklilik getirisini düşünerek kontrolü kaybedebilir.
MarketWatch yazarı risk toleransını belirlerken göz önünde bulundurulacak bir unsurun daha olduğuna dikkat çekiyor: risk kapasitesi. Bu, bir portföyün yatırımcının hedeflerine ulaşmak için ne kadar riske ihtiyacı olduğu veya kullanabileceği anlamına gelir. Örnek vermek gerekirse 65 yaşında emekli olmayı planlayan 30 yaşındaki bir yatırımcıya emeklilikte milyon dolarlar elde etme hedefine ulaşması için agresif bir şekilde yatırım yapması tavsiye edilir. Ancak portföyündeki risklerden endişe ediyorsa ve sadece son derece muhafazakar seçeneklere yatırım yapıyorsa, bu hedefi gerçekleştirmesi daha zor olabilir. Mali danışmanlar müşterileri bu kararları üzerinden tartışabilirler. Ancak Malito’ya göre eğer yatırımcılar tek başlarına çalışıyorlarsa, makul bir şekilde ne kadar riske ihtiyaç duyabileceklerini ve bununla ne kadar rahat hissedeceklerini düşünmeleri gerekiyor.