Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Dolmabahçe’deki Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi’nde gerçekleştirilen Türkiye-Romanya-Polonya Dışişleri Bakanları Üçlü Toplantısı akabinde Romanya Dışişleri Bakanı Bogdan Aurescu ve Polonya Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau ile düzenlenen ortak basın toplantısında bir konuşma yaptı.
Üçlü iş birliği sürecinin 10. yıl dönümü olduğunu belirten Çavuşoğlu, “Bölgemiz ve dünya genelindeki güvenlik ortamı çok süratli biçimde değişiyor. 2022 yılı NATO tarihinde üç tepenin yapıldığı tek yıl. Bu bile içinde bulunduğumuz stratejik şartları göstermesi bakımından çarpıcı bir örnek.” değerlendirmesinde bulundu.
Bu türlü bir ortamda üçlü iş birliği ve istişare düzeneğini devam ettirmenin ehemmiyetine işaret eden Çavuşoğlu, bunun ardında üç NATO müttefikinin ortaya koyduğu iş birliği ve dayanışma iradesi olduğunu tabir etti.
Görüşmede birinci olarak Ukrayna’daki savaşı ele aldıklarını söyleyen Çavuşoğlu, gelişmelerin NATO’ya yansımalarının da ele alındığını kaydederek, “Ukrayna’nın egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına verdiğimiz ortak dayanağı yineledik. Türkiye olarak akan kanın durması ve insani krizin sona ermesi için diplomatik uğraşlarımızı sürdürüyoruz.” dedi.
“Terörizm, NATO’ya ve müttefiklere yönelik en değerli asimetrik tehdittir”
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, NATO’nun yeni stratejik konseptinin ve ittifakın geleceğine dair konuların da ele alındığına işaret ederek, haziranda Madrid’de düzenlenecek NATO doruğunda stratejik konsept dahil değerli hususların görüşüleceğini kaydetti.
Doruğa yönelik beklentileri de iki mevkidaşıyla masaya yatırdıklarını belirten Çavuşoğlu, şu tabirleri kullandı:
“Stratejik konsept yalnızca bugünü dikkate almamalı. İttifakın geleceğine istikamet veren, uzun soluklu ve vizyoner bir evrak olmalı. Tüm bu mevzuları iki hafta evvel Berlin’deki NATO Dışişleri Bakanları toplantısında da ele almıştık. Bugün müzakerelerde gelinen evreyi da birlikte değerlendirdik. Terörizm, NATO’ya ve müttefiklere yönelik en kıymetli asimetrik tehdittir. Terörün her cinsiyle çaba edilmesine yönelik kararlılık yeni stratejik konseptte yer almalıdır. Bu bahisteki hassasiyetimizi Berlin’de de tüm müttefiklerimizle paylaştık. Bugün de bu mevzuyu arkadaşlarımızla birlikte değerlendirdik.”
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği başvurusu karşısında Türkiye’nin kararlılığını ortaya koyduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, “Bu mevzudaki bildirilerimizi çok açık ve net bir formda ilettik. İki ülkenin de terör örgütleri ile çabada somut adımlar atması gerekiyor.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, üçlü iş birliğinin geliştirilmesi için yapılabileceklerin de toplantının son kısmında ele alındığını söyleyerek, Dışişleri Bakanları dışında Türkiye’yi Ulusal Güvenlik Şurası Genel Sekreterinin temsil ettiği Ulusal Güvenlik Danışmanları formatının tertipli olarak toplandığını da hatırlattı.
Münasebetleri parlamenter diplomasi alanında da geliştirme konusunda mevkidaşlarıyla mutabık kaldıklarını belirten Çavuşoğlu, bu yıl birinci sefer Türkiye-Romanya-Polonya ortasında üçlü önderler tepesi yapılacağını kaydetti.
Toplantı kapsamında ikili görüşmeler yaptıklarını da anımsatan Çavuşoğlu, “Özellikle ekonomik iş birliğimizin daha da güçlenmesini görmekten memnuniyet duyduk. Her iki ülkeyle de ikili ticaret hacmimiz 10 milyar dolara yaklaştı. Önümüzdeki süreçte yeni amaçlar koymamız gerektiğini bir kez daha görmüş olduk.” sözlerini kullandı.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin her iki ülkeyle de ilgilerini stratejik paydaşlık seviyesine çıkarmak istediğini de kelamlarına ekledi.
“Herkesin Türkiye’nin legal güvenlik tasalarını anlaması gerekiyor”
Toplantının soru-cevap kısmında Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine yönelik soruya karşılık veren Çavuşoğlu, Türkiye’nin bu husustaki tavrını açık ve net bir biçimde tabir ettiğini söyledi.
Türkiye’nin NATO’nun açık kapı siyasetini her vakit desteklediğini anlatan Çavuşoğlu, şu tabirleri kullandı:
“Bu iki ülkenin adaylığıyla ilgili Türkiye’nin koyduğu rezervin sebebi çok açıktır. Bu iki ülkenin PKK, YPG, DHKP-C, FETÖ üzere terör örgütleriyle bağlantıları ve terör örgütlerine yaptıkları dayanak. Sonuçta NATO’nun güvenliği, NATO içinde dayanışma hepimiz için değerli. Tüm müttefikler için geçerlidir ve müttefik olmak isteyenler için de geçerlidir. Biz Finlandiya ve İsveç’in güvenlik kaygılarını anlıyoruz fakat NATO içinde birçok müttefikimizin açık bir halde söylediği üzere herkesin de Türkiye’nin de yasal güvenlik telaşlarını anlaması gerekiyor. O nedenle terörle uğraşın net bir biçimde stratejik konseptte yer almasını istiyoruz.”
İki ülke heyetlerinin 25 Mayıs’ta Ankara’da gerçekleştirdiği görüşmelere de değinen Çavuşoğlu, “Bu toplantıda iki ülkenin PKK/YPG başta olmak üzere FETÖ ve DHKP-C terör örgütlerine verdikleri dayanak ve o ülkedeki teröristlerin mevcudiyeti, birebir formda bu teröristlerin ne olduğuna dair bilgi ve dokümanlar bir kez daha paylaşıldı.” dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin bu ülkelerden somut beklentilerini ortaya koyan yazılı bir evrakın de İsveç ve Finlandiya heyetleriyle paylaşıldığını belirterek, “Şimdi bu ülkelerden somut adımlar atması tarafında verdiğimiz dokümana karşı karşılıklarını bekliyoruz ve bu adımların da atılması gerekiyor. Vakit içinde Türkiye’yi nasıl olsa ikna ederiz, dostuz, müttefikiz üzere yaklaşım hakikat bir yaklaşım olmaz. Açıkça konuşmamız lazım bu ülkelerin somut adım atması gerekiyor.” diye konuştu.
“Biz her vakit diyalogdan yanayız”
NATO üyesi Yunanistan’ın Makedonya’dan ismini değiştirmesi istemesi nedeniyle Makedonya’nın NATO üyeliğine giden sürecin 11 yıl sürdüğünü hatırlatan Çavuşoğlu, Türkiye’nin hiçbir ülkeden ismini değiştirmesi üzere bir talepte bulunmadığını, teröre verilen takviyenin kesilmesini istediğini yineledi.
Türkiye’ye yönelik savunma endüstrisi kısıtlamalarının da sonlandırılması gerektiğine vurgu yapan Çavuşoğlu, “Bu çeşit kararlar dostlara ve müttefiklere karşı alınmaz. Maalesef NATO içinde bu türlü ülkeler de var. Düşmanlara karşı alınan kararlardır ki bu her düşmana karşı da alınmaz.” dedi.
Çavuşoğlu, NATO müttefiklerinin de Finlandiya ve İsveç’i, Türkiye’nin telaşlarıyla ilgili somut adım atma konusunda teşvik etmesi gerektiğini anlatarak, “Önümüzdeki süreçte biz diyaloğa devam edeceğiz. Biz her vakit diyalogdan yanayız ve diyaloğu sürdüreceğiz. Umarım bu beklentiler de somut bir halde yerine gelir.” sözlerini kullandı.