ANKARA (DÜNYA)
Yaş çay alım fiyatı, arz ve talep durumu ile üretim maliyetleri dikkate alınarak her yıl hasat periyodu başlamadan evvel belirlenecek. Yaş çay üreticileri tarafından kuru çay üreten işletmelere satılan yaş çay yapraklarının bedeli, yaş çay üreticileri ismine açılan banka hesaplarına kuru çay üreten işletmelerce en geç alım tarihinden itibaren altı ay içerisinde ödenecek.
Çay tarımı, kendi ismine düzenlenen çay bahçesi ruhsatnamesine sahip, gerçek yahut hükmî kişiliğe haiz yaş çay üreticileri tarafından yapılacak yahut yaptırılacak. Yaş çay üreticileri, Bakanlığın ilgili kayıt sistemine kayıtlı olmak ve üretimde bulunduğu sürece kayıtlarını güncellemek zorunda olacaklar.
Lisans alma kaidesi getiriliyor
Meclis Başkanlığı’na sunulan Çay Kanun teklifi ile kuru çay üreten işletmelerle ilgili sağlıklı bir ülke envanterinin oluşturulması, izlenebilirliğin sağlanması, denetim ve kontrollerin aktif olarak yapılabilmesi ve fason üretimin önlenmesi için çay bölümünde faaliyet gösteren işletmeler A, B ve C kümesi işletmeler olarak gruplandırılıyor. Bu işletmelerin yapabilecekleri faaliyetler de kanun teklifi ile tanımlanıyor.
Buna nazaran, A lisanslı işletme; yaş çay yaprağını işleyerek kuru çay eserleri elde edebilen ve bunları dökme çay olarak borsada satabilen, kendi ürettiği yahut satın aldığı kuru çay eserlerini kendi paketleme tesislerinde paketleyip tüketiciye arz edebilen ve kendi namına tescilli eser markası olduğuna dair marka tescil evrakı bulunan gerçek ya da hukukî bireylere ilişkin kuru çay işletmeleri olarak tanımlanıyor
B lisanslı işletme; yaş çay yaprağını işleyerek kuru çay eserleri elde edebilen ve bunları dökme çay olarak borsada satabilen gerçek ya da hukukî bireylere ilişkin kuru çay işletmeler olarak belirleniyor. C lisanslı işletme ise satın aldığı kuru çay eserlerini, kendi paketleme tesislerinde paketleyip tüketiciye arz edebilen gerçek ya da hukukî bireylere ilişkin kuru çay işletmeleri olarak teklifte düzenleniyor.
Kanun teklifine nazaran, yaş çay alımı yalnızca A yahut B lisansına sahip işletmeler tarafından yapılabilecek. A yahut B lisansına sahip işletmeler gereksinim duydukları yaş çayı, ruhsatlı alanda Kanunda belirtilen kurallara uygun bir biçimde üretim yapan çay üreticilerinden yahut bu üreticilerin üyesi olduğu üretici örgütlerinden temin edecekler. A yahut B lisanslı işletmeler, gereksinim duydukları yaş çayı kontratlı üretim ile temin edecekler, her pazarlama yılı için kontratlı olarak temin edilmesi gereken taban yaş çay ölçüsü Bakanlık tarafından belirlenecek.
Ruhsatı olmadan çay üretene ceza
Kanun teklifinde idari yaptırımlarda düzenleniyor. Çay bahçesi ruhsatnamesine sahip olmadan çay tarımı yapan gerçek ve hukuksal bireylere, ruhsatsız çay tarımı yaptığı tespit edilen tarım alanının her bir dönümü için 5 bin Türk Lirası idari para cezası verilecek.Çay atıklarının işlenmesi için Bakanlıkça gerekli görülen tesisleri kurmadan ve kurdukları tesislerin faaliyetleri için Bakanlıktan müsaade almadan çay atıklarını işlediği tespit edilen işletmelere 200 bin lira para cezası uygulanacak. Çay atıklarından kuru çay eseri elde ettiği tespit edilenler ise 400 bin lira idari para cezası verilecek.