Erkan ÇAKAN
Çin’in çelik eser ihracatında vergi takviyesini kaldırmasının, Türk çelik bölümünü kısa, orta ve uzun vadede olumlu etkileyeceği öngörülüyor. Türk çelik kesimi temsilcileri, iç piyasa dönen Çin’in birtakım ihracat pazarlarından çekilmesi Türk çelik kesiminin Güney Doğu Asya, Uzak Doğu, Güney Amerika, Orta Doğu ve Afrika’da güç kazanarak bu pazarlarda yine güçlenmesini sağlayacağını belirtiyor. Son devirde artan taleple birlikte çelik üreticileri yatırımlarını hızlandırırken var olan atıl kapasitenin devreye girmesiyle üretimin daha da artacağı öngörülüyor. Çin’in bu kararıyla birlikte Türk çelik üreticileri iç piyasadaki talebi karşılamak için ağır mesai harcıyor ve bu devirde üretici daha fazla iç piyasaya çalışıyor.
DÜNYA’YA değerlendirmelerde bulunan Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) İdare Konseyi Lideri Adnan Aslan, “Son aldıkları karar piyasalardaki güzelleşmeyi daha da pekiştirdi. Bu güzelleşme geçen yıl mayıs-haziran aylarından sonra başlamıştı. O günden bu yana da piyasalar güzelleşmeye devam ediyor” dedi.
Asya pazarına tekrar yöneldik
Bu kararla birlikte Türk çelik bölümünün Güney Doğu Asya ve Uzak Doğu pazarlarını geri kazanma fırsatı bulduğuna dikkat çeken Aslan, “Çin’in ihracat yaptığı devirde biz bilhassa 1990’lardan 2000’lere kadar çok etkin olarak ihracat yaptığımız Uzak Doğu ve Güney Doğu Asya’dan çekilmiştik. Artık o ihracat pazarları tekrar kazanmaya başladık. İhracatımızın yüzde 10-15’ini tekrar bu bölgeye yönlendirdik” diye konuştu. Tıpkı formda Güney Amerika ve Afrika pazarlarının da Çin’in ihracatta aktif olduğu periyotta rekabette zorluk çekilen bölgeler olduğunu belirten Aslan, “Şimdi Çin’in ihracattan çekilmesi bizim tekrar Güney Amerika’da, Orta Doğu’da ve Afrika’da güç kazanmamız sonucunu doğurdu” dedi.
Küresel çelik üretiminin geçen yıl yüzde 1 küçüldüğünü tabir eden Aslan, “Çin bu devirde yüzde 6 büyüdü. Tıpkı halde Türk çelik dalımız de birebir oranda büyüdü ve epey olumlu bir periyoda girdi. Birinci çeyrekte ölçü bazında yüzde 7,7 civarında bir artış sağladık. Nisan sonu itibariyle de bu artış yüzde 10’lara ulaştı. Paha bazında yüzde 35 oranında bir artışımız var ve yılın ikinci yarısında bu artışın daha da artarak devam edecek” diye konuştu.
Birinci üç ayda 3,8 milyar dolarlık ihracat
Çelik bölümü üretiminin yılın birinci iki ayında yüzde 9,4 artış ile 6,4 milyon tona ulaştığını belirten Aslan, “Bu yılın birinci üç ayında kesimimizin ihracatı ise bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran ölçüde yüzde 1,9 artışla 5,1 milyon tona çıktı. Bedelde ise yüzde 22,5 yükselerek 3,8 milyar dolara ulaştı. Bu yılın birinci çeyreğinde en fazla ihracat yapılan bölgeler Avrupa Birliği, Orta Doğu, Latin Amerika ve Uzak Doğu olarak sıralandı. Kelam konusu bölgelere yapılan ihracat çelik ihracatının yaklaşık yüzde 75’ine karşılık geldi. Tıpkı devirde en fazla ihracat gerçekleştirilen ülkeler İsrail, Peru, İtalya, İspanya, Romanya, Singapur ve Irak oldu” dedi.
Yassı eser ihracatı geriledi
Çin’in ihracattaki yüzde 13 vergi teşvikini ortadan kaldırmasının dünyada çelik fiyatlarını yükselttiğini belirten Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) Genel Sekreteri Veysel Yayan, “Bu Çin’deki iç talep artışını karşılamak için alınmış bir önlem. AB’de de talebi karşılamak için, ihracat yerine birlik içine yönelmesi sonucunda, 2021 yılının birinci çeyreğinde Türkiye’ye yönelik yassı eser ihracatında yüzde 45 düşüş kelam konusu oldu” diye konuştu. Veysel Yayan, şunları kaydetti: “Önümüzdeki devirde kademeli bir formda yurt içi üretim kapasitesindeki artış, piyasaya beklentinin ötesinde üretim hacmi verecek. Atıl kapasitelerin devreye girmesi ve yeni yatırımlarla iç piyasa talebi daha süratli karşılanacak.”
Dünyada hurda, cevher, bakır fiyatlarındaki yükseliş, iç piyasaya olumsuz yansımıştı. Salgınla birlikte üretimde kısıtlamaya gidilmesi ve sonrasında talep artışı fiyatları yükseltmişti. Ayrıyeten devletlerin ekonomiyi canlandırma ismine yaptığı teşvikler ve Çin’in artan çelik gereksiniminin yanı sıra ihracatta teşvikleri kaldırması metal fiyatlarında topyekûn bir artışı beraberinde getirmişti. Bu yükselişle bir arada endüstriciler hammadde tedariki ve fiyatlarından daha az etkilenmek için hammaddenin Türkiye’de daha fazla üretilmesi gerektiğini belirtmişti.