Barış ERKAYA BORSA ANALİZ
Çoğunlukla temel gerçeklerden kopuk piyasanın boşluklarını kullanarak gerçekleştirilen süreçlerle borsa seanslarının cekic ve gul bir behzat c hikayesi izle dehşet sineması senaryosuna dönüştüğü bir periyodu geride bıraktık Tüm ihtarların tenkit bombardımanına tutulduğu bu periyot neredeyse borsadaki devamlılık sisteminin tehdit altında girdiği bir devir olmaya başlamıştı ki kurumlar en sonunda cezailer izle müdahaleyi gerçekleştirerek piyasanın kendi dinamiklerine dönmesini sağladı
Borsa için yeni macera Bilançolar
Şimdi Borsa İstanbul u yeni bir macera bekliyor Yine yükselişe geçen borsada bankalar da birçok bankacılık dışı paylar chivas el rebano sagrado izle de gerçek gerçeklikleriyle hareket ediyor Bunun altında yatan en kıymetli dinamik ise yaklaşan üçüncü çeyrek bilançoları
Yarıyıl ve yılsonu bilançoları hem bağımsız kontrolden geçiyor olması hem de ana bilanço periyotları chucky izle olması nedeniyle analistlerin daha fazla üzerine odaklandığı bilanço devirleri oluyor Hatta buna yeni yılın birinci bilanço bilgileri olması nedeniyle birinci çeyrek datalarını de ekleyebiliriz Yerli ve yabancı birçok aracı kurumun ciplak izle araştırma departmanının bu devirlerde daha ince eleyen sık dokuyan iddialar ve tahliller yaptığını görebiliyoruz Yılın üçüncü çeyreği ise bu açıdan biraz sahipsiz kalmış bir bilanço devri olarak kabul edilebilir
Öte cruel summer izle yandan üçüncü çeyrek aslında borsanın klasik olarak gerçekleştirdiği yılsonu rallisinin temelini oluşturan bir periyot de tıpkı vakitte Yani yılsonu bilançolarına ait beklentiler bu periyotta ortaya konuluyor ve üçüncü çeyrek bilançoları cyberpunk edgerunners izle da aslında bu beklentilerde bir bozulma olup olmadığını göstermesi açısından kritik datalar ortaya koyuyor Bu beklentilerle birlikte ekseriyetle eylül sonu ekim ortası ortasında satın alınmaya başlanan beklentiler kimi paylarda yeni dahmer canavar jeffrey dahmer hikayesi izle yılın ocak ayına birtakım paylarda ise yılsonu bilançolarının açıklandığı şubat ayı sonuna kadar devam ediyor Yani varsayımlar gerçekleşip gerçekler satılmaya başlanıyor İşte bu nedenle ekim şubat devri borsadaki en hareketli dexter new blood izle aylardan biri olarak kabul ediliyor
Geleneksel yılsonu rallisi olur mu Geçmiş endeks bilgilerine bakıldığında son 10 yılın sekizinde Borsa İstanbul da ekim ocak periyodu yükseliş devri olmuş Bu devirlerin kimilerinde disney gallery star wars the book of boba fett izle yükseliş 2021 de olduğu üzere yüzde 70 i aşmış kimilerinde ise 2018 de olduğu üzere azamî yüzde 6 larda kalmış 2013 ve 2015 ise endeksin yılsonu rallisini yapmadığı yıllar olmuş Ancak ortalamalara bakıldığını bu on yılın sekizinde ortalama yükseliş yüzde 27’yi bulmuş Bu yıl da bir yılsonu rallisi olacak mı sorusunun yanıtı çok fazla değişkene bağlı Öncelikle paranın tüm dünyada bol olduğu bir periyottan geçtik Pandemi periyodunda para musluklarının sonuna kadar açıldığı bir süreç şirketler açısından doların ucuz kredi bulmanın kolay olduğu ve üstelik çok düşük maliyetlerle yapılabildiği bir devri işaret ediyor Hasebiyle şirketler açısından her şey çok daha kolaydı Ama bu fazla para pandemi ve Ukrayna Rusya savaş şartları nedeniyle daha az malla karşılaşınca bütün dünyada enflasyon tehdidi yaratmaya başladı Bu nedenle doların sahibi olan ABD tüm dolarları anavatanına geri çağırmaya karar verdi Bunu da faizleri agresif biçimde yükselterek yapmaya başladı Daha güçlü dolar ise aslında kimse için uygun bir senaryo değildi Yani geçmiş yıllardan çok farklı bir milletlerarası piyasa yapısıyla karşı karşıyayız Yani klâsik yılsonu rallisinin karşısındaki en bariz tehdit olarak dolar duruyor
Yabancıların çıkışı avantaj mı dezavantaj mı İkinci kıymetli sorun ise 2020 yılının ocak ayına kadar Borsa İstanbul un yarısından fazlasının yabancı yatırımcıların denetiminde olduğu bir piyasa yapısı vardı Yani 2012 den 2020 ye kadar yabancıların BİST in takas toplamındaki hissesi yüzde 60 lar düzeyinde seyrediyordu Hasebiyle bir ralliyi tetikleyip sürükleyebilecek bir sermaye akışı kelam konusuydu Ama bu yabancı hisselerinin yarısı ülkeyi terk etmiş durumda Son bilgilere nazaran Borsa İstanbul daki yabancı hissesi yüzde 31 92 ile tarihinin en düşük düzeyinde Aslında işin bu kısmının bir dezavantaj mı yoksa avantaj mı olduğu kısmı biraz da tartışılabilecek bir nokta Şayet doların anavatanına kaçtığı bugünkü üzere bir devirde şayet Borsa İstanbul daki yabancı hissesi yüzde 60 lar düzeyinde olsaydı Borsa İstanbul hala bugünkü düzeylerinde kalabilir miydi İşte burası kritik bir nokta Zira yüzde 70 oranında yerli yatırımcının denetiminde olan bir borsa elbette yatırımcıların gerçek olarak para kazanma sıkıntısını göz gerisi etmeden Kaçan yabancı fonların yaratabileceği yıkıcı etkiyi de sınırlandırıyor halinde düşünülebilir Ki yılbaşından bu yana BİST 100 endeksi tüm dünyada kazandıran dört borsadan biri ve nominal getiride de yerel para üniteleri üzerinden dorukta BİST 100 e en yakın borsa Brezilya borsası Endonezya ve Suudi Arabistan borsaları olumlu getiri sağlayabilmiş öteki borsalar Rusya Polonya Yunanistan ABD Nasdaq Çin Kore Tayvan borsalarında kayıplar yüzde 25 50 ortasında değişiyor Ama elbette BİST 100 ün bu müspet ayrışması dolar bazında hala 2000 yılı düzeylerinde olduğumuz gerçeğini değiştirmiyor
Yani uzun lafın kısası bu iki soru işareti aslında yılsonu rallisinin yine yaşanıp yaşanmayacağı konusunda değerli soru işaretleri
Hisse bazlı hareketler başladı Ama endeksin hareketinden bağımsız olarak pay bazında beklentilerin çoktan satın alınmaya başladığı da bir gerçek Yani şayet Borsa İstanbul da genel bir çöküş yaşanmazsa ve endekste bir yatay seyir bile olursa bilanço bazlı rallilerin yaşanma mümkünlüğü hala devam ediyor üzere görünüyor İşte bu açıdan genel bir ralli çıpası bulamayan borsanın bilakis bilanço beklentisi çıpası pay bazlı hareketlerin önünü açabilir Biz de varsayım verisi düşüncesi yaşanan üçüncü çeyrek bilanço periyodu için dönemsel bir datayı baz alarak tahlil yapmaya çalıştık Klasik olarak üçüncü çeyrek bilanço devrinde yılın en yüksek ciro dilimini gerçekleştiren şirketleri tespit etmeye uğraş ettik Elbette şaşırtan olmayan sonuç turizm şirketlerin bu devirde yüklü olarak tepede yer alması Haziran Eylül devrinin turizm ciroları açısından en değerli devir olduğu çok da olağandışı bir bilgi değil Bu yılın turizm periyodu de aslında ciroların fiyatlama davranışlarının hem yükselen dolar hem de yükselen enflasyon nedeniyle geçmiş yıllardan çok daha yüksek olacağı sonuçları ortaya koyabilir En azından analistler bu türlü düşünüyor
TAHTASI SIĞ PAYLARA DİKKAT
Analizi gerçekleştirirken BIST 100 yahut BIST 100 dışı şirketler ayrımına gitmeden dönemsel olarak satışlarının en büyük dilimini haziran eylül devrinde elde eden tüm şirketleri belirlemeye çalıştık Bu nedenle listede çoğunlukla spekülatif olarak kabul edilen yani tahtası süreç hacmi sığ olan şirketler de yer aldı Buna karşılık BIST 50 hatta BIST 30 şirketleri ortasında yer alan paylar de listede yer alıyor Bu noktada her yatırımcının biraz da kendi tahlilini yapması gerekiyor Öncelikle bakılması gereken bu şirketlere ait üçüncü çeyrek bilanço beklentileri satın alınmış mı ya da ne kadar satın alınmış Birtakım pay senetlerinde bilanço bazlı hareketin eylül ayından itibaren satın alınmaya başlandığı görülüyor Buna karşılık şimdi bir bilanço hareketi başlatmamış şirketler de bulunuyor İkinci kıymetli nokta listede yer alan şirketlerin tahtaları likit mi değil mi Likit olmayan tahtalarda alım konusu tahminen çok sıkıntı olmasa da örneğin beklenti gerçekleştikten sonra satış konusunda külfetler yaşanabileceği düşünülüyor Bu nedenle satamayacağınız bir payda sadece beklenti yeterli diye alım yapmak pek de beklendiği üzere bir sonuç doğurmayabilir Üçüncü kritik nokta ise bu tahlilin yalnızca ciro beklentileri üzerinden olduğunu unutmamak Yani şayet cirodaki artış karlılıkta da istenen çeşitte bir sonuç doğurmuyorsa bu beklentinin pay fiyatına yansımama mümkünlüğü bulunuyor Ama şayet şirket bir yatırım sürecinden geçiyorsa yani bir büyüme payı manzarası veriyorsa bu durumda karlılıktan bağımsız olarak pay fiyatlarının büyümeye odaklı bir hareket gerçekleştirme mümkünlüğü da bulunuyor