Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Milletlerarası Bor Sempozyumu’nda (BORON 2022) yaptığı konuşmada Türkiye’nin, birinci güç dönüşümünü altyapıları yenileyerek tamamladığını, ikinci devrin ise “yeşil kalkınma hedefleri” çerçevesinde ilerlediğini söyledi. Güçte teknoloji temelli yeni bir dönüşüm yaşanacağını belirten Bakan Fatih Dönmez, “Teknolojiniz yoksa bu kıssada başrol olmayı bekleyemezsiniz. Büyük bir oyunun oyuncusu olmak istiyorsanız, öncelikle teknolojiniz olmalı ve bu teknoloji yalnızca sizin değil diğerlerinin da işine yaramalı” dedi.
Arz güvenliği ve teknoloji
Yapay zeka, akıllı sistemler ve gelişmiş bilgi araçlarının gündemlerinin en üst sıralarında yer aldığını anlatan Dönmez şöyle konuştu: “Elektrikli otomobiller, kayıt zinciri üzere birçok yeni teknolojiyi de araştırarak, hatta bazen yerleşke içi denemelerimizle test ediyoruz. Biz artık güç arz güvenliği kavramını teknoloji arz güvenliği kavramıyla birlikte ele alıyoruz.”
Borun güç için önemi
Bor cevherinin güç teknolojileri açısından büyük ehemmiyet taşıdığını kaydeden Bakan Dönmez, metalürji, nanoteknolojiler, otomotiv, güç, elektronik ve bağlantı, uzay ve hava araçları, nükleer uygulamalar, askeri araçlar ve yakıtlar üzere ileri teknoloji eser kullanan her bölümde bor kullanımını daha da artırmak ve yaygınlaştırmak istediklerini vurguladı.
Sanayide yerli bor karbür
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Bor üretim ve ihracatında dünya önderi pozisyonundaki Türkiye’yi, katma pahalı bor eserlerinde de sayılı ülkelerinden biri haline getirmeyi hedeflediklerini söz etti. Sene sonuna kadar bor karbür tesisini devreye alacaklarını kaydeden Dönmez böylelikle savunma sanayi başta olmak üzere aşınmaya sağlam makine modüllerinin üretiminde, cam, seramik ve nükleer uygulamalarda yerli bor karbürün kullanılacağını anlattı.
Lityumun yarısı yerli imkanlarla
Enerji teknolojilerinde ana girdilerden biri haline gelen lityumum yerli imkanlarla üretilmesinin değerine dikkat çeken Dönmez, şöyle devam etti: “Bu yıl içinde biri Eskişehir Kırka’da, biri Bandırma’da olmak üzere 700 ton kapasiteli iki yeni lityum tesisimizin temelini atacağız. Böylelikle yıllık lityum gereksinimimizin yarısından fazlasını artık yerli üretimle karşılayacağız.” Güç Bakanı Fatih Dönmez, ferroborun da çelik, neodiyum mıknatıs, transformatör çekirdekleri, arabaların çelik aksamları, metal enjeksiyon dökümleri, tıp elektroniği ve konut elektronik eşyaları üzere teknolojik eserlerin kritik bileşeni olduğunu vurguladı. Dönmez “Bandırma’da kuracağımız tesisimizde yılda 800 ton ferrobor üreteceğiz. Gelecek yılın sonlarına hakikat da tesisimizi devreye alacağız” diye konuştu.
348 projeye takviye sağlandı
Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) bünyesinde bugüne kadar 348 projeye takviye sağlandığını, 25 projenin çalışmalarının hala devam ettiğini belirten Fatih Dönmez, BOREN, TÜBİTAK ve Gen Araba iş birliğiyle yakıt pili araç projesi kapsamındaki tüm tasarım, üretim ve entegrasyon çalışmalarının muvaffakiyetle tamamlandığını, projede yakıt olarak ise hidrojen kullanıldığını anlattı.
Uzun menzilli yerli elektrikli araç Mevcut elektrikli araçlara nazaran menzili artırılmış yeni kuşak bir araç konseptinin de yerli imkanlarla geliştirildiğini anlatan Dönmez şöyle dedi:
“Hidrojenin yakıt olarak kullanımı ana gayelerimizden biri. Bilhassa pak yakıtlarla taşıma imkanlarının artırılması için hidrojen değerli bir konu. Yerli kömürden hidrojen üretimi bu hususta ilerleme sağlayabileceğimiz alanlardan biri. Şimdilik bu mevzudaki maliyetler yüksek lakin bu alandaki teknoloji geliştikçe vakit içinde daha erişilebilir bir maliyet noktasına ulaşacağız. Bu bahiste bilhassa yerli bir hidrojen ekosistemi ve yerli bir hidrojen endüstrisi oluşturmak istiyoruz.”