Erdoğan, “Rusya ve Ukrayna ile ikili münasebetlerimiz var. Siyaseti arbede değil istikrar siyaseti üzerinden yürütmek istiyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Madrid’deki NATO Önderler Toplantısı’nın akabinde IFEMA Kongre Merkezi’nde basın toplantısı düzenledi.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Lideri Zelenski ile temas halinde olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, tahıl koridoru ile ilgili plana dair detayları iştirakçi ülkelerle paylaştığını bildirdi. Erdoğan, “Rusya ve Ukrayna ile ikili ilgilerimiz var, siyaseti hengame değil istikrar siyaseti üzerinden yürütmek istiyoruz” biçiminde konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelikleri konusuna verilen kelamların uygulanması gerektiğini belirterek, “Oyalamaya tahammülümüz yok. İsveç ve Finlandiya’ya davet bir başlangıçtır. Asıl olan verilen kelamların tutulmasıdır. Uygulanmasını titizlikle takip edeceğiz” diye konuştu.
Erdoğan, “Bu muhtıra Türkiye ve milletimiz açısından şiddetli müzakere sürecinden sonra elde edilmiş diplomatik bir zaferdir” dedi.
Erdoğan, “NATO’nun, terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle uğraş kararlılığının ortaya konulması değerlidir. Fakat bu kararlılık kağıt üzerinde kalmamalıdır” halinde konuştu.
Erdoğan’ın açıklamaları şöyle:
“Müttefikler olarak terörle ilgili dengeli adımlar atmamız kaide. Yaklaşık 40 yıldır bölücü terörle uğraş eden bir ülke eden bir ülke olarak oyalamalara tahammülümüz kalmadı. İsveç ve Finlandiya’nın üyelik başvurusu sürecinde yaşananlar Türkiye’nin kırmızı çizgilerini ortaya koymuştur. Dörtlü tepemizi gerçekleştirdik. İmzalanan muhtırayı, Türkiye’nin hassasiyetlerinin anlaşıldığının bir işareti olarak görüyoruz. Bu bir başlangıçtır. Bundan sonrası süreçte kayıtlı konuların uygulamasını takip edip adım atacağız.
Bu muhtıra Türkiye ve milletimiz açısından kuvvetli uğraş sonrası elde edilmiş diplomatik bir zaferdir. Üçlü muhtıra ile Türkiye PKK ve uzantılarıyla tam işbirliği, dayanışma, PYD, YPG’ye dayanak sağlamama taahhüdü.
‘İsveç 73 teröristin Türkiye’ye iadesi için kelam verdi’
Bu adımların uygulamasını denetlemek üzere, daimi ortak düzenek kurulması kararlaştırılmıştır. Finlandiya ve İsveç, AB güvenlik sistemlerine ülkemizin en geniş iştirakini destekleyeceğini beyan etmiştir. Türkiye’nin lisana getirdiği hassasiyetlerimizin tamamı üçlü muhtıraya girmiştir. Türkiye ve NATO ile birlikte bu muhtıranın kazananı Finlandiya ve İsveç halkıdır. İsveç 73 teröristin Türkiye’ye iadesi için kelam verdi.
Zirve kapsamında birçok hükümet başkanıyla bir ortaya gelme fırsatı bulduk. Bu görüşmelerde mevkidaşlarımla yüklü olarak Ukrayna’daki gelişmeleri ele aldık. İkili gündemimizdeki bahisleri farklı taraflarıyla değerlendirdik. Tepe ile Türkiye’nin NATO’nun geleceğinde de kelam sahibi olacağı görülmüştür. Biz NATO’ya gerekli katkıları vermeye devam edeceğiz. Müttefiklerimizden de tıpkı katkıyı bekliyoruz.
Tahıl koridoru
Gerek Sayın Putin ile gerek Sayın Zelenski ile telefon diplomasimizi sürdürmeye devam edeceğiz. Başlamış olan bir yol haritamız var. Bir an evvel bu koridoru işletmeye çalışacağız. Bölgede 20’ye yakın gemimiz var. Eserlerin tahliyesini ve üçüncü ülkelere naklini sağlamaya devam edeceğiz.
ABD’den F-16 talebi
Parlamentolar külfetli süreçlerin yaşandığı yerlerdir. Sayın Lider (Biden) elinden gelen adımları atacağını söyledi. Geçen hafta geniş bir takım Amerika’daydı. Gerek Cumhuriyetçiler gerek Demokratlar’la görüşmeler yaptılar. Biden ile dün yaptığı görüşmeden sonra heyetlerimizi göndereceğiz.
Biz parlamentomuzdan bunu geçirmedikten sonra bu iş yürümez. Evvel İsveç ve Finlandiya üzerlerine düşen vazifesi yerine getirecek. Bu vazifelerini yerine getirmeleri halinde bunu parlamentomuza göndeririz. Yerine getirmezlerse parlamentomuza gönderilmesi kelam konusu değil. Bu iş o denli süreci çok çabuk işleyen, ‘ben istedim oldu’ üzere bir süreç değil. Terör örgütlerinin silinip atılması lazım. Bununla ilgili yasal düzenlemeleri bitirmeleri lazım.
‘Rusya ve Ukrayna ile münasebetlerimizi istikrar siyaseti üzerinden yürütmek istiyoruz’
Oluşan bir hukuk var. Bizim Rusya ile ikili bağlantılarımız var bunun yanında Ukrayna ile de ikili bağlarımız var. Biz siyaseti istikrar siyasetleri üzerinden yürütmek istiyoruz. Arbede siyasetleri üzerinden değil. Nükleer güç santralimizi Rusya ile birlikte yapıyoruz. Bunları bir kenara koyamayız.
Denge siyasetinin, diplomasiyi kurallarına nazaran işletmenin daha uygun olacağını düşünüyorum. Ağır bir formda Putin ve Zelenski ile görüşmelerimi devam ettiriyorum. Bunlardan sonuç alacağımıza inanıyorum.
Yunanistan ile adalar gerilimi
Yunanistan’ın malum, son periyotlardaki tavrı siyaset anlayışımıza asla uymuyor. Son periyotta bilhassa kendisine İstanbul’da verdiğim yemekten sonra bir teklifte bulundum. Bundan bu türlü aramızdaki alakaları ikili yapalım üçüncü şahısları ortamıza sokmayalım dedim. Buna karşın Amerika’da yaptığı konuşmada bu mutabakatımızı büsbütün bilakis dönüştürdü. Davos’ta da birebirini yaptı. Bir taraftan adalara, adacıklara özel ziyaretler yapıp silahlandırmaya gitmek üzere bir uğraşın içine girdi. Lozan ve Paris mutabakatlarına nazaran bu adaları silahlandıramazsınız. Yunanistan bu türlü bir adımın içerisine girdi. ABD’nin Yunanistan’da üs kurma olayları sorulduğu vakit alınan yanıt, Rusya’ya karşı olduğu. Benim halkım bunları pek yutmuyor. Biz barışın hâkim olduğu bir dünyayı tesis edeceksek bu adımlar neden atılıyor. Buna olumlu bakmıyoruz. Bunu yaptığımız ikili görüşmelerde önderlere söyledik.
Muhalefet her vakit siyaha beyaz beyaza siyah der. Türkiye muhalefeti böyledir. Bütün evraklar ortaya konuluyor. Dünyanın bu olaya nasıl baktığı belirli. Burada attığımız adımlar, ilgi uyandırdığı üzere başkanlar tarafından takdirle karşılandı. Terörle çabamızın Türkiye dışındaki ayaklarını kendilerine dokümanlarla takdim ettik. Bunları izledikten sonra çok daha âlâ anlayacaklar.
İsveç 60 teröristin iadesi konusunda birtakım müzakerelerdeydiler. Artık bunu 73’e çıkardılar, müzakereler esnasında. Bakalım bu kelamı yerine getirecekleri mi, takipçisi olacağız.
‘CAATSA konusu gündeme gelmedi’
Bu görüşmelerde CAATSA konusu gündeme gelmedi lakin dışişleri bakanlarımızın yaptığı görüşmelerde olumlu gelişmeler var.
Ben bana verilen kelama bakıyorum. Kelam yerine gelmezse kontratta ne varsa onun gereğini yerine getiririz. Siz teröristleri vereceğinizi kelam veriyorsunuz, maddeleri değiştireceğinizi kelam veriyorsunuz. Bunlar yerine gelmezse kusura bakmayın. Verilen kelam yerine gelecek. Bu yerine gelmezse Türkiye’de verilen kelam neyse onu fiyat. İsveç de Finlandiya da kelamını tutacak.
Türkiye’de 40 yılda 40 bin vatandaşımız öldürüldü. Diyarbakır anneleri evlatlarını bekliyor. Bu anneler kaçırılan evlatlarını bekliyor. Bu evlatlarını kaçıran PKK’lılar HDP’liler YPG’liler bunları özgürlük ismine mı yapıyorlar? Özgürlük benim özgürlük alanımın sizin özgürlük alanınıza kadardır. Bugün Türkiye’de bir Kandil gerçeği var. Çocuklar dağlara kaçırılıyor. Uzunlukları kadar silahlarla eğitim yaptırılıyor. Sanki Freedom House bunları ne kadar takip etti?
Uluslararası topluluğun anlamayacağı bir operasyonu yapmayız. Anlayacakları lisandan operasyon yaparız. Türkiye bu bahiste önemli deneyime sahiptir.
Siyasette dün dündür bugün bugün. 24 saatte siyasette çok şey değişir. Türkiye-ABD münasebetleri çok çok eski. Ben başbakan olmadan evvel Sayın Bush ile bir süreç başlattım. Yeterli ve berbat günler oldu ancak Türkiye-ABD bağları yolunda devam etti.
Şu anda burada bir çelişki var. Demokratlar ve Cumhuriyetçiler her iki taraftan da belli bir takviyesi almak gerekiyor. Lakin Sayın Biden kendinden emin.