DIŞ HABERLER SERVİSİ
Küresel borsalar içerisinde bulunduğumuz haftayı Evergrande gündemiyle geçirdi Çinli dev gayrimenkul şirketi Demetevler Escort 1 5 milyon müşterisine konut teslim edeceğine dair söz vermesine karşın müşteriler halen anahtarlarını bekliyorlar
Yeni bir ev hayaliyle üzerlerine düşen ödemeleri yapan Evergrande mağdurları protestolara dahi başladı Protestoların sebebiyse Otele Gelen Escort dünyanın en borçlu gayrimenkul şirketinin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirerek dairelerin inşaatının bitirilmesi veya müşterilerin paralarının geri verilmesi talepleri
Söz konusu hikaye ilk bakışta portföylerle çok da ilgisi olmayan ve Balgat Escort Çin deki tarihsiz bir durum gibi görünüyor Ancak Bloomberg International yazarı Charlie Wells bu hikayenin şu anda Çin i çevreleyen en büyük finansal kriz olduğuna dikkat çekiyor Dünyanın dört bir yanındaki yatırımcılar krizin küresel çapta yayılması halinde oluşabilecek tahribatı şimdiden hesaplamaya başladı
Evergrande nin 300 milyar dolar borcu bulunuyor Karşılaştırmak gerekirse borsagundem com un derlemelerine göre Çinli gayrimenkul şirketinin borcu Türkiye dahil birçok ülkenin dış borcuyla kıyaslanabilir ölçekte Türkiye Cumhuriyeti Hazine Bakanlığı nın 31 Mart tarihi itibariyle açıkladığı rakamlara göre Türkiye nin brüt dış borç stoku 448 4 milyar dolar net dış borç stoku 262 1 milyar dolar olarak hesaplanmıştı Şirketin tahvil ödemeleri nedeniyle temerrüde düşmesi bekleniyor Çin Komünist Partisi nin konuya müdahil olup olmayacağı yönündeki spekülasyonlar da her geçen gün artıyor
Evergrande nin borç krizi Pazartesi günü ABD borsalarının Mayıs ayından bu yana en kötü performansını göstermesini tetiklemişti Almanya ve İtalya borsaları ise 2 nin üzerinde düşüş göstermişti Wells yazısında bu düşüşlerin neden gerçekleştiğini ve gelecekte bu krize bağlı oluşabilecek riskleri açıklıyor
Borçların ödenememesi riski
Çinli gayrimenkul şirketinin çok fazla insana bol miktarda borcu var Ancak bu borçların büyük bir kısmı ödenemeyebilir İflas küresel bir krize neden olabilir
Evergrande nin iflas ihtimali neden önemli
Çin küresel büyümenin önemli sürükleyicilerinden birisi Bu nedenle bu bölgedeki problemler genellikle diğer ekonomilere de yansır En kötü senaryoda Evergrande kaynaklı stres dünyanın finans sistemine yayılabilir ve kredi piyasasının dünya çapında durmasına neden olabilir Bazı yatırımcılar bu nedenle Evergrande yi Çin in Lehman Brothers ı olarak tanımlıyor Diğerleri ise bu karşılaştırmayı tamamen abartılmış olarak görüyor
Evergrande nin toparlanması ihtimali neden önemli
Evergrande iflas etmek için fazla büyük bir şirket olabilir 280 farklı şehirde 1300 projesi olan firmanın boyutu düşünüldüğünde bu görüş ekonomi çevrelerinde birçok uzman tarafından paylaşılıyor
Çin hükümeti istikrar konusunda oldukça hassas davranıyor Bu nedenle Pekin in devreye girmesi oldukça mümkün Ancak bu tip bir problem Wells e göre ebeveynlerin çocuklarını susturmak için onlara şeker vermesine benziyor Evergrande nin kurtarılması şirketlerin olumsuz davranışlarını teşvik edebilir Şirketler ahlaki açıdan yanlış olan veya risk toleransının üzerinde hamleler yaptığında iflas durumunda hükümetin arkalarında olacağı düşüncesine kapılabilir
Yatırımcıları nasıl etkileniyor
Piyasalar için daha fazla türbülans ve belirsizlik durumu ortaya çıkıyor Twitter ve eBay gibi Çin gayrimenkul piyasasıyla hiçbir bağlantısı görülmeyen şirketlerde bile bu hafta düşüş görüldü National Securities ın Baş Stratejisti Art Hohan konuyla ilgili dikkat çeken bir açıklama yaptı
Mali danışmanlar müşterilerine ne söylüyor
Wells bu soruyu Minnesota merkezli varlık yönetimi şirketi Sona Wealth in finansal planlayıcısı olarak çalışan Mark Struthers a ilettiğini belirtiyor Borsa yazarı krizin küresel çaptaki etkilerini anlamak için Çin den olabildiğince uzak bir mali danışmana sorduğunu da ekliyor
Struthers ın cevapları ise piyasalarda her zaman Evergrande benzeri risklerin oluşabileceği yönünde Mali danışman aslına bakılırsa bu tip riskler üzerinden yüksek getiriler elde edildiğini belirtiyor Müşterilerin portföyündeki herhangi bir hareket kısıtlı ve taktiksel olmalı Struthers a göre risklerin olması iyi bir şey Ancak yatırımcıların önümüzdeki üç ila beş yıl boyunca yatırım planlarına bağlı kalarak getiri hedeflerine odaklanması gerekiyor
Struthers en kötü ihtimalde dahi Çin in birçok portföye kısa vadede minimal bir etki yaratacağını öngörüyor Krizin uzun vadeli olarak yayılması ise pek mümkün değil Dünya ekonomisi güçlü bir Çin le daha hızlı büyüyebilir Ancak mali danışmana göre hasta bir Çin le bile dünya ekonomisi büyümeye devam edecektir ve uzun vadeli bakış açısı olan yatırımcılara kazanç getirecektir Bu nedenle eğer bir yatırımcı yeterince çeşitlendirilmiş ve uygun risk getiri profiline sahip bir portföyle ilerliyorsa Evergrande krizi yatırımcının uzun vadeli hedeflerine ulaşmasına etki yaratmayacaktır
Bir sonraki adım ne olacak
Perşembe gününün Evergrande için büyük bir test olması gerekiyordu Krizin bu hafta büyümesindeki asıl nedenlerden biri de buydu 5 yıllık tahvillerin yaklaşık 83 5 milyon dolarlık faiz ödemesinin son günü Perşembe günüydü Ödeme taahhüdüyle birlikte şirketin 30 gün daha geciktirme hakkı var Ancak Çarşamba günü Evergrande den yapılan açıklamada özel görüşmeler üzerinden tahvil sahipleriyle kupon ödemesi konusunun çözüldüğü belirtildi Çin Merkez Bankası tarafından yapılan kısa vadeli nakit enjeksiyonları da kırılgan piyasalara destek vererek menkul kıymetler varlıklarında istikrarın devam etmesine yardımcı oldu
Charlie Wells e göre yatırımcılar Çin hükümetinin devreye girerek adım atmak için hazır olup olmadığını görmek istiyorlar Ancak daha önce belirtildiği üzere bunun farklı sonuçları olabilir