ZEHRA ORUÇ GÜLTAŞ
BURSA – Bugün bilhassa metropollerde yeni tesis yatırımları için yer bulmakta önemli sorun yaşayan işletmeler, öncelikle OSB’lerin çağın ihtiyaçlarına tezat yaklaşımlarını bir kenara bırakarak geri dönüşüm bölümü yatırımlarının OSB’ler içinde de yapılabilmesine imkan tanınmasını talep ediyor. Geri dönüşüm işletmelerinin endüstrinin bir modülü olduğuna ve altyapı ihtiyaçları sebebiyle bölümün OSB’lerde konuşlanmaya mecbur olduklarına vurgu yapan Kıymetlendirilebilir Atık Materyaller Sanayicileri Derneği (TÜDAM) Lideri Vedat Kılıç, “Nüfusun, endüstrinin ve hasebiyle atığın ağır olduğu metropol kentlerde Atık İhtisas OSB’lerinin kurulması gerekiyor” dedi.
Döngüsel iktisadın işleyişi için geri dönüştürülmüş hammaddenin yine üretimde kullanılmasının dünyanın önceliği haline gelmesiyle geri dönüşüm kesimi daha da kıymet kazanarak süratle tedarik zincirlerinin kritik bir aktörü haline geldi. Otomotiv, dokumacılık, ambalaj üzere çabucak her kesimden küresel ve ulusal çapta bir çok kurumsal şirketin sıcak gündeminde artık geri dönüştürülmüş hammadde tedariki yer alıyor. Birçok farklı bölümde dünyanın önde gelen üreticilerinden bir olan Türkiye’nin, dünyadaki bu gelişim ve dönüşüm sürecine ayak uydurmaktan öteki dermanı olmadığını söz eden TÜDAM İdare Şurası Lideri Vedat Kılıç, “Atıkları yöneten, geri kazanan, geri dönüştüren ve yine ana endüstriye hammadde olarak tedarik eden geri dönüşüm dalı temsilcilerine maalesef organize sanayi bölgeleri içinde ruhsat verilmiyor. Ancak altyapı gereksinimlerine ve zorlayıcı lisans kriterlerine bakıldığında kesimin sanayi alanları dışında yatırım yapma bahtı yok. Geri dönüşüm tesislerinin tıpkı öbür sanayi kuruluşları üzere çalışabilmek için yapı kullanma müsaadesi, işyeri açma/çalışma ruhsatı, itfaiye raporu üzere temel evraklara ve elektrik, doğalgaz ve arıtma tesisi üzere altyapı ögelerine gereksinimi var. Geri dönüşüm bölümü OSB’ler tarafından enteresan bir formda endüstrinin dışında görülüyor; lakin dalın sanayi alanları dışında faaliyet gösterebilmesi mümkün değil. İşini büyütmek isteyen mevcut işletmeler kentin farklı bölgelerinde sıkışıp kalırken, yatırım kararı alan firmalar da metropollerde uygun yer bulmada çok önemli sorun yaşıyor.” dedi. Kılıç, “Planlamada geri dönüşüm bölümüne yer gösterilmez ve OSB’ler içinde faaliyet göstermeleri de engellenirse, yeşil kalkınma planımızın uygulanmasını önemli formda sekteye uğratırız. Bu sebeple OSB’lerdeki bölüme karşı bu olumsuz ve çağa uygun olmayan bakış açısının hemen değiştirilmesini talep ediyoruz. Koşullarını yerine getirebilen tüm geri dönüşüm kesimi temsilcileri, rastgele bir ruhsat sorunu yaşamadan OSB’lerde yer alabilmelidir. Hatta mevcut konjonktür düşünüldüğünde tersine teşvik edilmelidir” diye konuştu.
AB Yeşil Mutabakat ve döngüsel iktisat nedeniyle dünya geri dönüşüm dalına daha fazla paha verirken, ülkemizde kesimin gelişmesinin önünde pürüzlerin bulunmasını eleştiren Vedat Kılıç, “Bugün tüm endüstrinin geri dönüşüm dalına muhtaçlığı var. Geri dönüşüm kesimi atıkları işleyecek, geri dönüştürüp hammadde haline getirecek, sanayi de geri dönüştürülmüş hammaddeleri üretimde kullanacak ki yarın geri dönüşüm kotası vergilerine maruz kalmadan ihracat gerçekleştirebilsin.” halinde konuştu.
“Metropol kentlerde ‘Geri Dönüşüm İhtisas OSB’leri olmalı”
Geri dönüşüm bölümünde birinci örneğini birkaç yıl evvel Niğde’de gördüğümüz geri dönüşüm ihtisas OSB’sinin kıymetine değinen Vedat Kılıç, “Sektör olarak bilhassa İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Kocaeli üzere metropol kentlerde geri dönüşüm ihtisas organize sanayi bölgelerinin teşvik edilmesini ehemmiyetle talep ediyoruz. Zira ülkemizdeki nüfusunun, endüstrisinin ve münasebetiyle atıklarının da çok değerli kısmı buralarda. Doğal olarak geri dönüşüm tesisleri de bu vilayetlerde konuşlanmış durumda. Metropollerde faaliyet gösteren işletmelerin en kıymetli sorunu da yatırım yeri ve altyapı. Geri dönüşüm ihtisas OSB’leri de bu sıkıntıların tahlili için biçilmiş kaftan olacaktır. Bununla birlikte ihtisas OSB’lerde altyapı sıkıntıları tek elden ve organize formda çözülebileceği için, bu atıkların yanlışsız yönetilmesi, denetim edilmesi üzere birçok mevzunun çözülmesi için de bir fırsat olacaktır. Böylece geri dönüşüm endüstrisinin etrafa olabilecek mümkün olumsuz tesirleri ortadan kaldırılırken, karbon nötr ve hatta karbon negatif bir sanayi oluşturabiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
Konuyu Meclis’e taşıyacak
TÜDAM olarak mevzuyu TOBB Atık ve Geri Dönüşüm Sanayi Meclisi’ne de taşıyacaklarını tabir eden Vedat Kılıç, bakanlıklar ve ilgili kurumlarla görüşerek hızlı formda adım atılmasına teşvik edeceklerinin de altını çizdi.