Merve YİĞİTCAN
İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) temmuz ayı meclis toplantısı, Kurban Bayramı tatili nedeniyle bu ay bir hafta erkene çekilerek dün gerçekleşti. Uzun bir ortadan sonra büsbütün yüz yüze yapılan ikinci meclis toplantısında İTO Lideri Şekib Avdagiç, gerçekleştirdiği konuşmada küreselde ve yurtiçinde yaşanan değerli gelişmelere değindi.
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın büyüme üzerindeki olumsuz tesirlerini paylaşan Avdagiç, konuşmasında güçte arz güvenliği ve yüksek fiyatların önümüzdeki kış çok fazla gündeme geleceğine ait bildiriler verdi.
Sadece Türkiye’nin değil bütün Avrupa’nın önünde, kışa girerken iki kıymetli bahis olduğunu söyleyen Avdagiç, “Birincisi yakıt bulabilecek miyiz, gaz bulabilecek miyiz? İkincisi bulursak bile parasını ödeyebilecek miyiz? Bu yalnızca Türkiye’nin değil tüm Avrupa’nın sorunu olacak. 1000 metreküpü 1300 dolarla çıkan doğalgazın, önümüzdeki kışa girerken 2500-3000 dolarla çıkacağı istikametinde bir bilgi akışı var Rusya tarafından” diye konuştu.
“Enerji tasarrufuna yoğunlaşmalıyız”
Küresel ekonomiyi derinden etkileyen derinden etkileyen en değerli hususun güç fiyatları olduğuna dikkati çeken Avdagiç, Milletlerarası Güç Ajansı’na nazaran, termostatın Avrupa binalarında yalnızca 1 santigrat derece tasarruf tarafında ayarlanmasının gaz kullanımını yılda 10 milyar metreküp azaltacağını kaydetti. Avdagiç, “Enerji tasarrufu Türkiye’nin de öncelikli mevzularından biridir. Ve bizim bu hususa önümüzdeki devirde çok daha fazla yoğunlaşmamız gerekiyor. Daha da kıymetlisi, güç tasarrufu, ithal güç bağımlılığı epey yüksek olan Türkiye için cari istikrarın güzelleştirilmesi için vazgeçilmezdir ve elzemdir” diye konuştu.
Avdagiç, Merkez Bankası’nın bu hususa ait bir araştırmasına değinerek, şöyle devam etti: “Araştırmaya nazaran, yenilenebilir güç kaynaklarında ve güç verimliliğinde ‘makul’ artışlar sağlanması halinde, 2030’da Türkiye’nin cari süreçler istikrarında 21 milyar dolara yakın bir güzelleşme elde edilebilecek. Yeniden tıpkı araştırmada, yenilenebilir güç hissesindeki yüzde 10 puanlık artışın net ithal güç hissesinde yüzde 6,5 puanlık düşüş ve cari süreçler istikrarında 4,5 milyar dolar düzgünleşme sağlayabileceği tabir ediliyor.”
Konutlarda yüzde 35 tasarruf hayli yüksek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı ‘Konutlarda Isı Yalıtım Kredi Paketi’ne değinen Avdagiç, bu paketin büyük imkanlar sunduğunu belirtti. Şekib Avdagiç, “Konutlarda Isı Yalıtım Kredi Paketi”nin çok önemli olduğuna inanıyoruz. Paket büyük imkanlar sunuyor. 60 ay vadeli yüzde 0,99 faiz oranıyla kredi kullanımı fırsatı getiriyor. Doğalgazda yüzde 99 dışa bağımlı olan Türkiye’de gazın 3’te 1’i konutlarda tüketiliyor. Münasebetiyle yüzde 35 tasarruf hayli yüksek bir bedeli tabir ediyor” diye konuştu.
Avdagiç, üretici fiyatlarındaki en yüksek artışın güç girdilerinde yaşanmasının dikkat cazip olduğunu belirterek, akaryakıt fiyatlarındaki artışla birlikte TÜFE’de ulaştırma alt endeksinin yıllık enflasyona katkısının da 19 puan düzeyinde olduğunu kaydetti.
“Yüksek besin fiyat artışını olağan göremeyiz”
Enflasyonla gayrette besin fiyatlarındaki artışa dikkati çeken İTO Lideri Şekib Avdagiç, yıllık tüketici enflasyonunun 23,4 puanlık kısmının ise besin fiyatlarındaki artıştan geldiğini vurguladı. Türkiye’nin bu bahsin üzerinde dikkatle durması gerektiğini belirten Avdagiç, “Tarımsal potansiyeli büyük bir ülke için bu oranda yüksek besin fiyat artışını olağan göremeyiz. Besin fiyatları tüm dünyada rekor seviyelerde arttı, artmaya da devam etmesi bekleniyor. Lakin mevcut tablo, dünyanın artık stratejik bir dal olarak gördüğü tarım ve besin kesimine yönelik siyasetleri yine ve radikal bir biçimde gözden geçirmemiz gerektiğine işaret ediyor” dedi.
“Vergi baremleri yine düzenlenmeli”
Avdagiç, İTO olarak enflasyonda hareketlenme başladığından beri patronların üretim ortağı olan çalışanlarını hayat pahalılığına ezdirmemesi gerektiğini savunduklarını kaydetti. Avdagiç, şöyle devam etti: “Çalışanlarımızın insanca yaşayabilecekleri bir gelire sahip olmaları ve artan refahtan eşit ölçüde hisse alabilmeleri, verimli bir üretim için temel kuraldır. Bunu sağlamak da yalnızca hükümetin değil, iş dünyası olarak bizim de sorumluluğumuz altındadır. O yüzden biz hem çalışanımızın refahının artmasını, hem de alım gücünün korunmasını görevimiz olarak görüyoruz. Bu çerçevede taban fiyatın Temmuz ayından itibaren 5 bin 500 liraya çıkarılması kararını memnuniyetle karşılıyoruz. Bununla birlikte, vergi baremlerinin minimum fiyat artışına bağlı olarak düzenlenmesini bekliyoruz.”