COVID-19 sebebiyle cezaevinden tahliye edilen 120 bin civarındaki mahkuma verilen müddet 31 Temmuz prestijiyle doldu. Kanun gereği, bu bireylerin 15 gün içerisinde yine ceza infaz kurumlarına teslim olmaları gerekiyor. Bunlardan yaklaşık 100 bini kontrollü özgürlük kapsamına girdikleri için tekrar cezaevine dönmeyecek. Ekonomim’den Hüseyin Gökçe’nin haberine nazaran büyük kısmını karşılıksız çek sebebiyle ceza alanların oluşturduğu 20 binin üzerindeki mahkumun ise bugün gece yarısına kadar mahpusa geri dönmesi gerekiyor.
“ADLİ PARA CEZASI YAHUT KONTROLLÜ ÖZGÜRLÜK GETİRİLSİN”
Çek mahkumları, 2018 yılında büyük şirketlere getirilen konkordato hakkı sebebiyle bunlara iş yapan KOBİ’lerin alacaklarını tahsil edemediği için çeklerinin yazıldığını, borçlarını ödeyebilmek için dışarıda olup çalışmaları gerekirken, mahpusa girerek ödeme imkanından büsbütün yoksun kaldıklarını aktardılar. Mahkumlar, “Diğer mahkumlara olduğu üzere isimli para cezalarına da kontrollü hürlük hakkı bize de getirilirse, tahminen bir çoğumuz çalışarak borçlarını ödeme imkanına kavuşur” görüşünü savunuyorlar.
COVID-19 sürecinde verilen müsaadenin bittiğini ve 15 Ağustos (bugün) prestijiyle teslim olmaları gerektiğinin altını çizen mahkumlar, “Türkiye’de birçok fiyatlandırma enflasyon oranında güncelleniyor. Mahpusa dönüştürülen isimli para cezalarında bu uygulanmıyor. Yani yıllardır isimli para cezası için öngörülen günlük 20-100 lira ortasındaki paha değişmedi” ifadelerini kullandılar.
2018 yılında çıkarılan konkordato düzenlemesiyle büyük firmaların konkordato olarak kenara çekildiklerini kaydeden mahkumlar, “Bunlara iş yapan KOBİ’ler ise mağdur oldu. Alacaklarını tahsil edemediler. Onların borçlu olduğu daha küçük işletmeler de tıpkı biçimde büyük ziyana uğradılar” diye konuştular.
Birçok ismi mahkumun yeni düzenlemeden yararlanarak tekrar mahpusa dönmeyeceğini, karşılıksız çek hatasının (adli para cezaları kapsama girmiyor) kontrollü özgürlük kapsamına girmediği için birçok kişinin bugün akşama kadar gidip teslim olmaları gerektiğini söyleyen çek mahkumları, “Şimdi çekin bedeline nazaran isimli para cezası verdiler. Bu bir manada ekonomik suça ekonomik ceza üzere gelebilir lakin parayı ödeyemezseniz mahpus cezası var. Burada alacaklının alacağı eriyor lakin ben de karşı taraf konkordato ilan ettiği için alacağımı tahsil edememişim. Konkordato ilan eden dokunulmazlığa kavuşuyor, bunlara iş yapan orta ölçekli firmalar ayazda kalıyor” değerlendirmesinde bulundular.
“HAPİSTEKİ KİŞİ BORCUNU NASIL ÖDEYECEK?”
Çek mahkumları kendilerinin de kontrollü hürlük kapsamına alınmaları gerektiğini vurgularken, “Böylece hem bu durumdakiler kontrol altında kalır, hem de imkanı olanlar bir halde çalışıp borçlarını ödeyebildikleri kadar öderler. Aksi takdirde ekonomik bir sonuç esasen alınamaz. Bu düzenlemeyle alacaklıların hakları korunmaya çalışılıyor ancak mahpustaki kişi nasıl borcunu ödeyecek?” şeklinde konuştular.
Mevcut çek mahkumlarının durumunu bilen birtakım alacaklıların alacaklarından vazgeçtiğini kaydeden mahkumlar, buna karşın avukatların borç bedelinin yüzde 25’ini vekalet fiyatı olarak istediklerini, bunu almadan da feragat dilekçesi hazırlamadıklarını anlattılar.
Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Lideri Seçkin Yorgancılar, evvelki gün toplumsal medya hesabından yaptığı açıklama ile karşılıksız çek mahkumlarının mahpusa dönecek olmalarını eleştirdi. Uzun vakittir çekten ötürü yaşanan problemleri söz etmeye çalıştıklarını, yanı sıra çeke yine prestijinin kazandırılmasının piyasalar açısından ehemmiyetini anlatmaya çalıştıklarını kaydeden Yorgancılar, mahpus cezasının tahlil olmadığını vurguladı. 15.07.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni düzenlemelerin, isimli hatalıların kontrollü özgürlüğüne imkan tanırken; Çek Kanunu’nu kapsamamasının, çekini ödeyemeyen, ailesinden ticari hayatına kadar mağdur olan iş insanlarının cezalandırılmasının kabul edilebilir olmadığını savunan Yorgancılar, şu tabirleri kullandı:
“İŞ BEŞERLERİNE HATALI DAMGASI VURMAK ADİL DEĞİL”
“TCK 170’inci Madde’den dolandırıcıların dahi yargılanıp ceza indirimi ve kontrollü hürlük kararlarına tabi tutulduğu değerlendirildiğinde; pek çok firmanın ise devlet ihalesinden hak edişlerini vaktinde tahsil edemediği, senet, çek, açık hesap alacaklarını alamadığı, konkordato ilan eden firmalardan alacağını tahsil edemeyip ve icra yoluyla tahsil kabiliyetleri de ellerinden alındığı gerçekleri göz önüne alındığında; tek sıkıntıları bin bir zahmetle kurdukları şirketlerini kurtarmak olan iş insanlarını, ‘hırsız, gasp, cinsel istismar, dolandırma, uyuşturucu, yaralama vs. üzere cürümlerden daha ağır cezalara mahkum etmek tahlil değildir. Üstelik bu durum, çeke prestijini da geri kazandırmıyor. Vergisini ödeyen, istihdam sağlayan iş insanlarını, vaktinde borcunu ödeyemediği için cezaevine geri çağırmak ve 5 yıl mahpus müddetinde borçlarını da ödemelerini beklemek, iş beşerlerine hatalı damgası vurmak adil değildir. Bu nedenlerle, yeni bir infaz düzenlemesine ivedilikle muhtaçlık vardır. Mahpus yerine bu noktada teklifimiz; öncelikle iş beşerinin ticari faaliyetlerine devam etmesini sağlayıp borcunu ödemesine imkan tanınmasıdır.”
patronlardunyasi.com