Yeni pazar arayışı hızlanmalı
Raporda, Türk müteahhitlerin Ocak-Haziran 2022 periyodunda yurt dışında 4,6 milyar dolarlık 132 yeni proje üstlendiğine işaret edilerek, mevcut pazarlarda daha etkin olunması ve yeni pazar arayışının hızlandırılması gereksinimi vurgulandı. Dış siyasette yaşanan son gelişmelerle kesimin tecrübesinin yüksek olduğu Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan pazarlarının öne çıktığı belirtilen raporda, Nijerya, Güney Afrika Cumhuriyeti, Tanzanya ve Gana olmak üzere Sahra-altı Afrika bölgesinin de yakından takip edildiği aktarıldı.
Rusya rekor düzeylerde arttı
Raporda, geçen yıl 11 milyar dolar meblağında rekor düzeyde yeni proje üstlenilen Rusya’da, devam eden projelerin 20 milyar dolar meblağında olduğu tabir edilerek, savaş nedeniyle ülkede Avrupa firmalarıyla ortak projelerde aksamaların yaşandığı bildirildi. Savaş kaynaklı belirsizliklerin, dalın önder pazarında bekleme sürecine girilmesine neden olduğunun altı çizilen raporda, Ticaret Bakanlığının bilgilerine nazaran bu yılın 6 ayında Rusya’da toplam fiyatı 396 milyon dolar olan 4 yeni proje üstlenildiğine işaret edildi.
Girdi maliyetleri baskı yaratıyor
İnşaat bölümünde yatırımlarda düşüş ve artan girdi maliyetleri meselesiyle birlikte faaliyetlerin yine durma noktasına geldiği söz edilen raporda, maliyet artışlarının konut fiyatları üzerinde üst istikametli baskı yaratmaya devam ettiği vurgulandı. Raporda şunlar kaydedildi:
“Sektörde büyümeye dönüş için inşaat yatırımlarında canlanmaya ve öngörülemez seviyede artan girdi maliyetlerinin yarattığı sorunun tahliline muhtaçlık duyulmaktadır. Bilhassa kamunun yatırım programlarının bu çerçevede yol gösterici olmasına muhtaçlık duyulmaktadır. Bu kapsamda kamu yatırım programında bir önceliklendirme yapılmasında ve ekonomik ve toplumsal katma kıymet yaratacak projelerin tercih edilmesinde fayda görülmektedir.”
Arsa maliyetleri azaltılmalı
Yükseltilmiş olan stopaj ve katma kıymet vergisinde tevkifat oranlarının en azından eski seviyelerine çekilmesi olduğu kaydedilen raporda şu sözler yer aldı: “Yaşanan yüksek maliyet artışlarının yüklü tesiriyle konut fiyatlarında artışla yeni konut üretiminde temkinlilik hatta gerileme izlenmektedir. Fevkalâde bir periyottan geçişin yüklü tesiriyle dengesizliklerin izlendiği piyasa şartlarında orta ve dar gelirli kesim için konut sahibi olmak giderek zorlaşmaktadır. İnşaat imalatını finanse edebilecek tahliller gerekmektedir. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının konut fiyatlarında hissesi yüksek olan arsa maliyetlerinin azaltılmasına yönelik çalışmaları bu açıdan büyük kıymet taşımaktadır.”