Meta Platforms Inc. (Facebook Inc.), MetaPlatforms Ireland Limited (Facebook Ireland Limited), WhatsApp LLC ve Madoka Turkey Bilişim Hizmetleri hakkında yürütülen rekabet soruşturmasında kelamlı savunma toplantısı Rekabet Şurası Lideri Birol Küle başkanlığında yapıldı. Küle, toplantıda, Rekabet Konseyi kararıyla MetaPlatforms Ireland Limited, WhatsApp LLC ve Madoka Turkey Bilişim Hizmetleri hakkında 4054 sayılı Kanun’un 6’ncı unsurlarını ihlal edip etmediklerinin tespitine yönelik olarak soruşturma açıldığını söyledi.
Yazılı savunma sürecinin tamamlanmasının akabinde, yapılan kelamlı savunma toplantısının, internetten ve kurum salonlarından izlenebildiğini belirten Küle, Şuranın, şirketin savunmasının ticari sır içeren kısmının saklı oturumda dinlenmesi talebini kabul ettiğini bildirdi.
Küle, kapalılık içeren kısımların savunmalar tamamlandıktan sonra dinleneceğini lisana getirerek, kelamı soruşturma heyetine bıraktı.
Veri paylaşımının 2016 yılında başladığı tespit edildi
Soruşturma Heyeti Temsilcisi, soruşturma açılması kararının ardından edinilen ve taraflarca sunulan bilgilerden WhatsApp ile Facebook Inc. ortasındaki data paylaşımının 2016 yılında başladığını belirterek, “WhatsApp vasıtasıyla elde edilen dataların başka Facebook Inc. şirketleriyle paylaşılması tarafındaki uygulamaların 2016 yılından beri devam ettiği, ayrıyeten kelam konusu data paylaşımının, bilginin yalnızca WhatsApp’tan öteki Facebook Inc. şirketlerine aktarılması ile hudutlu kalmadığı, Facebook Inc. şirketlerinden rastgele biri tarafından elde edilen datanın de WhatsApp tarafından kullanılabildiği, münasebetiyle bilgi paylaşımının iki ve hatta çok taraflı gerçekleştiği anlaşılmıştır.” bilgisini paylaştı.
Yürütülen soruşturma kapsamında Facebook’un kendi iştirakleri ortasında süregelen data paylaşımının 4054 sayılı Kanun’un 6’ncı unsurunu ihlal edip etmediğinin incelendiğini vurgulayan temsilci, soruşturma kapsamında ayrıyeten güncelleme vasıtasıyla WhatsApp kullanıcılarına getirilmesi planlanan ve WhatsApp hizmetinin kullanımının devam edebilmesi için data paylaşılmasına istek gösterilmesi, eş deyişle ‘kabul et ya da terk et’ (take it or leave it) halindeki kuralın 4054 sayılı Kanun’un 6’ncı hususu kapsamında rekabeti sonlandırıp sınırlandırmadığının değerlendirildiğini anlattı.
Soruşturma Heyeti Temsilcisi, yapılan inceleme, tespit ve değerlendirmeler sonucu Madoka Turkey Bilişim Hizmetleri Ltd. Şti’nin inceleme konusu faaliyetlerin sunumunda rastgele bir rolünün bulunmadığı, münasebetiyle iş bu soruşturma çerçevesinde bedellendirilen tezler bakımından rastgele bir sorumluluğunun olamayacağını belirterek, şunları kaydetti: “Facebook Inc., Facebook Ireland Limited ve WhatsApp LLC’den oluşan Facebook ekonomik bütünlüğünün, şahsî emelli toplumsal ağ hizmetleri, tüketici irtibat hizmetleri ve çevrim içi imajlı reklamcılık hizmetleri pazarlarında hakim durumda olduğu, Facebook’un iş bu rapor kapsamında temel hizmetler olarak isimlendirilen Facebook, Instagram, WhatsApp ve Messenger hizmetlerinden topladığı dataları birleştirmek suretiyle şahsî emelli toplumsal ağ hizmetleriyle çevrim içi manzaralı reklamcılık hizmetleri pazarlarında faaliyet gösteren rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırmak ve pazara giriş manisi yaratmak suretiyle rekabetin bozulmasına yol açtığı ve hasebiyle 4054 sayılı Kanun’un 6’ncı unsurunu ihlal ettiği, bu nedenle Facebook’a ‘Rekabeti Sınırlayıcı Muahede, Uyumlu Aksiyon ve Kararlar ile Hakim Durumun Berbata Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına Ait Yönetmelik’ kararları uyarınca idari para cezası verilmesi gerektiği, belirtilen ihlali sonlandırmak ve pazardaki faal rekabetin tesis edilmesini temin etmek için Facebook’un, temel hizmetler olarak isimlendirilen Facebook, Instagram, WhatsApp ve Messenger hizmetlerinden toplanacak olan bilgilerin birleştirilmesine son vermesi ve bu bilgileri teknik olarak ayırması, her bir temel hizmet kapsamında elde edilen datanın kullanımını, sırf ilgili temel hizmetin güzelleştirilmesi ve tıpkı hizmet kapsamında sunulan çevrim içi reklamcılık pazarı bakımından kullanılabilir olacak formda sonlandırması, elde edilen bilgiyi, farklı bir bilgi tabanında saklaması gerektiği sonuç ve kanaatine ulaşıldı.”
“Güncellemenin maksadı daha fazla netlik ve şeffaflık sağlamaktı”
Meta Temsilcisi, WhatsApp tarafında bir güncelleme olacağının Ocak 2021 prestijiyle kamuyla paylaşıldığını belirterek, bu güncellemenin emel ve tesirinin yanlış anlaşıldığını savundu.
Güncellemeyle WhatsApp’ın data uygulamalarına ait kullanıcılara daha fazla netlik ve şeffaflık sağlanmasının amaçlandığını lisana getiren Meta Temsilcisi, şeffaflık örneklerine değindi.
Temsilci, hizmet kurallarının kullanıcılar için daha anlaşılır hale getirilmesinin hedeflendiğine dikkati çekerek, “Kullanıcıların her vakit kullanmamayı seçebileceği WhatsApp’ın isteğe bağlı olan, iş, iletileşme hizmet ve özellikleri hakkında ek bilgiler sağlanıyordu. Muhakkak isteğe bağlı olan WhatsApp ve Facebook entegrasyonuyla daha şimdiki örnekler sunuluyordu.” dedi.
Sözlü savunmayı 4 başlık altında yapacaklarını tabir eden Meta Temsilcisi, global faaliyetleri değerlendirdiklerini, güncellemenin özelinde Türkiye’nin bulunmadığını, güncellemenin de global olduğunu tabir etti.
Kurul üyeleri, “Bu, Türkiye ve başka ülkelerde başladı, Avrupa’da uygulanmadı. Buna reaksiyon de daha çok Türkiye’den, Brezilya’dan ve Hindistan’dan geldi. Bu siyaset, biraz ‘Önce burada deneyelim de sonra öteki ülkelerde uygulayalım’ mı biçimindeydi?” sorusunu yöneltti.
Meta Temsilcisi ise “Küresel faaliyetlere bakıyoruz, global faaliyetleri kıymetlendiriyoruz. Güncellemelerin de özelinde Türkiye bulunmuyordu. Güncelleme de aslında global bir uygulamaydı. Hasebiyle tıpkı bahsettiğiniz farklı farklı ülkelerde de güncelleme hayata geçecekti. Bilhassa Türkiye’nin önceliklendirildiği bir uygulama olmadığını söylemek isterim.” karşılığını verdi.
Güncellemenin kendisinin bir rekabet ihlali yaratmadığını lisana getiren Meta Temsilcisi, güncellemenin temel bir argümanın kesimi durumunda olduğunu, güncellemenin kendisinin bir rekabet ihlali yaratmadığının soruşturma raporunda görüldüğünü kaydetti.
Kurulun, soruşturmaya ait kesin kararını 15 gün içinde vermesi bekleniyor. Karar, daha erken alınması durumunda Rekabet Kurumunun internet sitesinden duyurulacak.