Aysel YÜCEL
Otomotivde pandemiden en ağır darbeyi alan segment olan otobüste, toparlanma sinyalleri gelmeye başladı. Anadolu Isuzu Genel Müdürü Tuğrul Arıkan, “Yılın ikinci yarısından itibaren otobüs tarafında hareket bekliyoruz. Bilhassa aşılama sürecini hızlandırarak olağanlaşma adımlarını atan Avrupa ülkelerinden gelen talepler ve açılan ihaleler bupozitif öngörümüzü destekliyor. Hem Avrupa’da hem Türkiye’de o denli bir talep birikti ki, patlayacak o segment” diye konuştu.
Türkiye’nin önde gelen ağır ticari araç üreticilerinden Anadolu Isuzu’nun Genel Müdürü Tuğrul Arıkan, dalda yaşanan son gelişmeleri DÜNYA’ya kıymetlendirdi. Şu anda otomotivde tek negatif ayrışan alanın otobüs olduğunu vurgulayan Arıkan, bilhassa ihracatta yaşanan düşüşün üretim sayılarına yansıdığını söyledi. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), verilene nazaran, yılın birinci 4 ayında eser kümesi bazında üretimde tüm segmentlerde artış olurken, otobüste yüzde 36, midibüste ise yüzde 16 oranında azalma olmuştu. Bu segmentteki düşüşün ana nedeni, salgın kaynaklı seyahat pürüzlerinin talebi kısıtlamasıydı. Bu devirde otobüs ihracatı yüzde 48 oranında düştü bin adette kaldı. Tuğrul Arıkan, 2021’de şirket olarak otobüs ihracatında geçen yılın yüzde 50 üzerine çıkmayı hedeflediklerini, bu segmentte toplam ihracatta da misal bir artış olabileceğini belirtti. Kesim, 2020’de 6.9 bin adede yakın ihracat yapmıştı.
Elektrikli otobüs talebi artıyor
Anadolu Isuzu, bilhassa elektrikli otobüs konusunda argümanlı eserleri pazara sunmaya hazırlanıyor. Şirket daha evvel memleketler arası gösterilerde sergilediği elektrikli otobüsü Isuzu Novociti Volt modelini yakında piyasaya sunuyor. Bu model müşteri gereksinimlerine nazaran farklı menzil ve donanım özellikleri ile çıkacak. Arıkan, “Çünkü bu araç bilhassa ‘old city’ dediğimiz kentlerin merkezi bölgelerinde çok tercih ediliyor. Uzun menzil gereken gerekmeyen durumlar var. Bu modelimizden çok umutluyuz. Sonra 12 metre modelimizin lansmanını yapacağız” dedi. Arıkan bilhassa Avrupa’da elektrikli otobüs talebinin arttığına dikkat çekti. Arıkan, “Sadece batı ülkelerinden değil, Doğu Avrupa’dan da talepler geliyor. Zira birçok ülke elektrikli otobüslerde teşvik veriyor” dedi.
Kamyonda tam kapasite çalışıyor
Anadolu Isuzu Kocaeli’nde bulunan fabrikasında otobüs ve kamyon üretiyor. Kamyon tarafında otobüsün tersine işler hayli düzgün gidiyor. Bilhassa pandemiyle birlikte lojistik talebinin artması kamyon satışlarına da ivme kazandırmıştı. Tuğrul Arıkan, kamyon tarafında tek vardiya da tam kapasite tam kapasite çalıştıklarını, hatta bunun da üzerine çıktıkları vakitler olduğunu söyledi. OSD’nin datalarına nazaran, kamyon tarafındaki talep artışıyla yılın birinci dört ayında yurt içinde ağır ticari araç satışları yüzde 124 arttı. Yılın birinci dört ayında kamyon ihracatı da yüzde 127 artış gösterdi. Tuğrul Arıkan, kamyon tarafındaki bu hareketliliğe karşın pazarın istenilen düzeylerin çok altında olduğunu lisana getirerek, “Ağır ticaride 2020’yi baz alırsanız kuşkusuz satışlar çok güzeldi. Lakin baz yılını 2020 almak yanlışsız olmaz. Ağır ticaride 2015’ten sonra bir küçülme vardı. Büyümeye karşın hala 2015’in yüzde 40 gerisindeyiz” dedi. Arıkan, Anadolu Isuzu’nun kamyon tarafında 2019’un sayılarını geçtiğini söyledi.
“Bu yaz hareketli geçecek”
Tuğrul Arıkan, yaz aylarında üretimin hızlanmasını beklediklerini söz ederek şöyle konuştu: “Avrupa’daki gelişmelere baktığımızda, aşılamada ön plana çıkan ülkelerdeki ekonomiyi konuşmak artık daha kolay olmaya başladı. Bu yaz devri geçmiş yaz periyotlarına nazaran biraz daha hareketli geçecek görünüyor. Otobüs ve midibüsteki talep artışı beklentimiz ve tedarik sıkıntılarının azalacağı umudu ile bu yaz üretim hacmimizin daha evvelki aylara nazaran süratli olacağını öngörüyorum. Otobüs ve midibüste de haziran ayından itibaren tek vardiyayı geçebileceğimizi düşünüyorum.” Arıkan, yıllık müsaadeleri öne aldıklarını hatırlatırken, kısa çalışma mühletinin uzatılmasının da bu süreci destekleyeceğini söyledi.
Savunma sanayiinde büyüyor
Şirket, savunma sanayiine yönelik de eserler geliştiriyor. Arıkan, “Savunma sanayiine yönelik kamyon yapıyoruz. Birinci projemizi yaptık. İkinci ve üçüncüyü de yapacağız. Birinci proje aracımızın alandan gelen geri bildirimleri çok olumlu. Bu alanda da ilerleme hedefliyoruz” dedi.
Pick-up, salgında otelsiz seyahat etmeyi sağladı
Tuğrul Arıkan, pick-up satışlarının da düzgün gittiğini söyledi. Anadolu Isuzu’nun Pick-Up modeli olan ve aralık ayında yeni versiyonu tanıtılan D-satışlarının pek düzgün gittiğini vurguladı. Arıkan, “Bizim maksadımız pick-up’ta çift haneli pazar hisselerine ulaşmaktı. Gelen taleplere baktığımızda bu sayıya ulaşacağımızı öngörüyoruz” dedi. Arıkan, pandemin pick-up araçlara ilgiyi artırdığına dikkat çekerek, “Pick-up o denli bir hale geldi ki, gerisine yapılan eklemelerle sahiden insanlara salgın periyodunda otelde kalmadan gezerek seyahat etme imkanını yarattı. Lakin hala ticari maksatla kullanım daha çok. Hem ticari ve ferdi hedefli kullanım da artıyor. Ferdî de artıyor” diye konuştu.
Tedarikte yaşanan dertler en büyük tehlike
Tuğrul Arıkan, 2021’deki olumlu beklentilerini en fazla negatif etkileyebilecek tehlikenin tedarik zahmetlerinin artması olduğunu lisana getirerek, “Ticari araçları da etkileyen mikro çip sorunu, tedarik dertlerinden yalnızca bir tanesi. Sac, plastik, kauçuk aliminyum üzere hammaddelerde sorunu var. İnanılmaz, yüzde 100’ün üzerinde fiyat artışları kelam konusu. Bir de hem maliyeti hem tedariki etkileyen konteyner kahrı devam ediyor. Bütün bunlar kalıcı mı, süreksiz mi bunu yönetmeye çalışıyoruz. İşimin yüzde 30’u tedarik zincirini yönetmekle geçiyor. Kolay olmasa da bu sıkıntıların tek kalıcı tahlili yerlileşmeyi sağlamak” açıklamasını yaptı. Arıkan gündemlerindeki öteki kıymetli iki hususun da yıkıcı teknolojiler ve Yeşil Mutabakat olduğunu söyleyerek, “Üretimde yerlilik hissesini ve Avrupa’da rekabetçi kalabilmek için daha fazla geç muhtaçlık duyulan gerekli çalışmaları yapmalıyız” dedi.