Aysel YÜCEL
İSTANBUL – Bu yılın birinci 5 ayında yüzde 30’un üzerinde fiyat artışının yaşandığı araba pazarına bir darbe de finansman tarafından geldi. BDDK, dün gece açıkladığı kararla ferdî kredi kullanımına sınırlama getirdi. Bu kararın son periyotta taşıt kredilerindeki artış nedeniyle kişisel krediye yönelen tüketicinin finansmana erişimini kısıtlayacağını, bu durumun satışlara olumsuz yansıyacağı tabir ediliyor. Öte yandan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB), Türk lirası cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 seviyesinde uygulanan zarurî karşılık oranını yüzde 20’ye yükseltmesi de taşıt kredileri faiz oranlarının yükselişe geçmesine neden oldu. Lakin, çip krizi nedeniyle talep arzın çok gerisinde olduğu için bu gelişmelerin satışlara sonlu tesiri olması bekleniyor.
Yeni ekonomik önlemler kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın GES’i duyurmasının akabinde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun dün gece açıkladığı karar doğrultusunda tüketici kredilerinde vadeler kısaltılırken, kredi kartlarında ise taban ödeme ölçüsünü artırıldı. BDDK’dan yapılan açıklamada tüketici kredilerine ait genel vade hududunun, kredi meblağı 50 bin Türk Lirası’nın üzerinde 100 bin Türk Lirası’nın altında olan krediler için 24 ay, yüz bin Türk Lirasının üzerinde olan krediler için 12 ay olarak belirlenmesine karar verildi. Daha evvel BDDK eylülde 50 bin TL üzeri tüketici kredilerinde vade hududunu 36 aydan 24 aya indirmişti. Artık ise 100 bin TL olarak yeni bir hudut tanımlandı ve vade 24 aydan 12 aya indirildi.
BDDK devam etmekte olan öbür çalışmalar kapsamında ise konut kredilerinde kredi paha oranının fiyat bazlı farklılaştırılması, ticari krediler başta olmak üzere selektif yaklaşımın uygunlaştırılması maksadıyla kredilerin yatırım ve ihracat üzere üretken alanlara yönlendirilmesi, yurt dışı yerleşiklerle türev süreç gerçekleştiren hukuksal şahıslara kullandırılacak kredilerin risk tartısının artırılması için gerekli adımları acilen atacağını duyurdu.
DÜNYA’ya konuşan otomotiv dalı temsilcileri, BDDK’nın ferdi kredileri daraltmaya yönelik adımının araba satışlarına tesirlerini kıymetlendirdi.
Otoshops Genel Müdürü Melih Memnun, BDDK’nın tüketici kredilerine ait sınırlama getirmesine yönelik, “Bu sınırlama ile yıl başından bu yana yüzde 36 ve yalnızca mayıs ayında yüzde 21 fiyat artışı yaşayan ikinci el bölümünde araca ulaşım için tüketicilerin kullandığı kıymetli bir finansmana ulaşımı kısıtlayacak” diye konuştu. Tüketici kredisi ile alımı tercih eden tüketicilerin kısmen bu muhtaçlıklarını araç kredisi ile ikame edeceklerini öngördüklerini söyleyen Melih Memnun, “Öte yandan son 1 yıldır yüksek kredi oranları nedeni ile birçok tüketicinin de kredi eserleri yerine nakit alıma yöneldiğini gözlemliyoruz. Dolaysıyla tesirinin yüksek olacağına dair bir beklentimiz bulunmuyor” açıklamasını yaptı.
“Satışlara tesiri hudutlu olur”
Vavacars Perakende Küme Lideri Serdıl Gözelekli, “Kredili satışların hissesi geçmişe nazaran zati düşüş göstermişti. Ek olarak talebin giderek arttığı bir dönemdeyiz. Bu iki sebepten ötürü satışlara rastgele olumsuz bir tesir öngörmüyoruz” dedi.
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın da BDDK’nın yeni düzenlemesinin ikinci el araç alımında peşinatını takviyeyle karşılayacak tüketiciyi zorlayacağını belirterek, ikinci el satışlarına olumsuz yansıyacağını lisana getirdi.
Taşıt kredileri artışa geçti
Yeni ekonomik önlemler kapsamında açıklanan bir başka karar da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 seviyesinde uygulanan mecburî karşılık oranını yüzde 20’ye yükseltmesi oldu. Gülan Otomotiv İdare Heyeti Üyesi Alp Gülan, “BDDK’nın düzenlemesi taşıt kredisini içermediğinden tesiri hudutlu olacaktır. Fakat, yeni ekonomik önlemler kapsamında açıklanan bir öteki karar da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 seviyesinde uygulanan mecburî karşılık oranını yüzde 20’ye yükseltmesi oldu. Dolaysıyla maliyetler arttığı için O yüzden ticari krediler çok arttı. Taşıt kredi faiz oranları bugün yükselişe geçti. Neredeyse yüzde 3’lere geldi. Bu durum hem sıfır hem de ikinci el araçlarda tüketicinin finansmana erişimini zorlaştıracak” diye konuştu.