TEPAV Perakende İtimat Endeksi nisanda bir evvelki aya nazaran 1,6 puan, bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran ise 13,8 puan artışla -16,2 puan bedelini aldı.
TEPAV’dan yapılan açıklamaya nazaran, ZİRVE kıymetinin yıllık artışında COVID-19 nedeniyle Nisan 2020’de -30 puan düzeyine kadar gerilemiş olmasından kaynaklı baz tesiri belirleyici oldu. TEPE’nin geçen aya kıyasla hudutlu artışında geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu göstergesindeki güzelleşme tesirli olurken gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergesindeki kötüleşme ve mevcut stok seviyesindeki artış olumsuz katkı yaptı. “Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve konut içi kullanım ürünleri” kesimi Nisan ayında da perakende itimadı en fazla artan kesim oldu. Bölgeler bazında incelendiğinde ise Nisan ayı perakende itimadında en fazla artış Batı Marmara Bölgesi’nde görüldü. Perakende itimadında Türkiye, geçen yıla nazaran AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha makus performans sergiledi.
Perakende itimadı geçen aya ve geçen yıla kıyasla arttı
Nisan 2020’de -30 puan düzeyine kadar gerileyen ZİRVE kıymeti, Nisan 2021’de -16,2 puan bedelini alarak geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran 13,8 puan, geçen aya nazaran 1,6 puan arttı.
ZİRVE kıymetinin aylık bazdaki sonlu değişiminde, geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu göstergesindeki düzgünleşme, önümüzdeki 3 ayda satış beklentilerindeki kötüleşme ve mevcut stok seviyesindeki yükseliş tesirli oldu.
Perakendecilerin satış beklentisi geçen yıla kıyasla arttı
Önümüzdeki 3 aya ait satış beklentilerinin istikrar bedeli Nisan 2021’de -12,5 puan oldu. Buna nazaran önümüzdeki 3 aya ait satış beklentileri, bir evvelki aya nazaran 0,5 puan azalırken, bir evvelki yılın birebir ayına nazaran 28,8 puan arttı.
Nisan 2021’de ZİRVE anketi iştirakçilerinin yüzde 28,9’u önümüzdeki 3 ayda işlerinde güzelleşme beklerken, yüzde 35,8’i işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 35,3 oldu.
İşlerin durumu geçen yıla kıyasla düzgünleşti
İşlerin geçen yılın birebir devrine nazaran durumuna yönelik değerlendirmeler, Nisan 2021’de – 41,6 puan pahasını alarak Mart 2021’e nazaran 6,5 puan, Nisan 2020’ye nazaran ise 21,9 puan arttı. Nisan 2021’de ZİRVE anketi iştirakçilerinin yüzde 16’sı geçen yılın tıpkı devrine nazaran işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 57,6 olarak belirlendi. Geçen yıla nazaran işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 26,4 oldu.
En çok mobilya, aydınlatma ekipmanı ve konut içi kullanım eserlerinde itimat arttı
Perakende inancına alt dallar prestijiyle bakıldığında, Nisan 2021’de, geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve konut içi kullanım ürünleri”, “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri”, “tekstil, hazır giysi ve ayakkabı”, “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)”ve “motorlu taşıtlar” bölümlerinde 10 puan ve üzerinde artışlar gerçekleşti. Öbür taraftan, “elektrikli konut aletleri, radyo ve televizyonlar” ve “birden fazla tıpta eser satan bakkal, market ve büyük mağazalar” dallarında artışlar izafî olarak daha sonlu oldu.
Perakende itimadı en çok Batı Marmara Bölgesi’nde arttı
Perakende itimadına bölgeler prestijiyle bakıldığında, Nisan 2021’de, geçen yılın birebir devrine nazaran Akdeniz ve Ege üzere turizm faaliyetinin ağır olduğu bölgelerinin yanı sıra Marmara, Batı Anadolu, Ortadoğu Anadolu bölgeleri ile İstanbul’da arttı Karadeniz, Orta Anadolu ile Kuzeydoğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ise azaldı. En fazla azalış -11,5 puan ile Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaşandı.
Satış ve istihdam beklentileri berbatlaştı
ZİRVE anketine soru bazında bakıldığında, Nisan 2021’de, “mevcut stok düzeyi” ve “önümüzdeki 3 ayda satış ve istihdam beklentileri” dışındaki tüm kıymetlendirme ve beklentiler Mart 2021’e kıyasla olumlu tarafta değişti. Bir evvelki yıla kıyasla bakıldığında ise “geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu”, “önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden sipariş, satış ve satış fiyatı beklentileri” ve “işlerin geçen yıla nazaran durumu” değerlendirmeleri güzelleşirken, “önümüzdeki 3 ayda istihdam beklentisi” ve “gelecek yıl mağaza sayısı beklentisi” berbatlaştı.
AB’de perakende itimadı arttı
AB-27 Perakende İnanç Endeksi, Nisan 2021’de -1,5 puan pahasını aldı. AB-27’de perakende itimadı bir evvelki aya nazaran 9,5 puan, geçen yılın birebir devrine nazaran 27,6 puan arttı. Türkiye, geçen yılın birebir periyoduna kıyasla AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha makûs performans sergiledi.
Perakende itimadında Türkiye, Euro Bölgesi’nin gerisinde kaldı
AB-27 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende İtimat Endeksi kıymetlerine bakıldığında, Nisan ayında geçen yıla nazaran en fazla artış gösteren ülkeler İrlanda, Arnavutluk ve Avusturya oldu. Endeks bedeli geçen yıla nazaran en fazla düşen ülkeler ise sırasıyla Malta, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum İdaresi oldu. Bir evvelki aya nazaran en fazla artış Slovenya’da yaşandı. Perakende İnanç Endeksinde Nisan 2020’ye nazaran artış AB-27’de 27,6 puan, Euro Bölgesi’nde ise 27 puan oldu. Mart 2021’e nazaran değişim incelendiğinde ise Türkiye’nin AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha makus performans sergilediği görüldü.
Konya, Türkiye genelinden daha âlâ performans sergiledi
TEPAV ve Konya Ticaret Odası (KTO) iş birliğinde hazırlanan Konya Perakende İtimat Endeksi (KOPE), Nisan 2021’de geçen yılın birebir periyoduna nazaran 21,4 puan, bir evvelki aya nazaran ise 3,7 puan artarak -5,1 puan bedelini aldı. Nisan ayında Türkiye genelinden daha yeterli, AB-27’den daha makûs performans sergiledi.