ANKARA (DÜNYA) – Savunma Sanayii Lideri (SSB) İsmail Demir, ABD Savunma Bakanlığının Türkiye’nin F-35 programından çıkarıldığına ait mektubunun Türkiye’nin haklı argümanlarını desteklediğini belirterek, sorun tahlili için çalışma yürütüleceğini açıkladı. Savunma Sanayii Başkanlığı, ABD’de F-35 sıkıntısıyla ilgili bir Hukuk Ofisi ile anlaşmış ve hukuksal çalışmalar yanında lobi faaliyetleri de yürütmeye başlamıştı.
İktisat Muhabirleri Derneği (EMD) İdare Şurası üyeleriyle bir ortaya gelen İsmail Demir, F-35 programından çıkarılmanın hukuksal tabanı bulunmadığını vurguladı. İsmail Demir, yeni bir müzakere ortamı doğduğunu belirtti lakin müzakerelere ait çerçevenin program iştiraki ve uçak bedeli olarak ödenen meblağlarla sonlu olabileceğini işaret etti.
Demir şunları kaydetti:
“F-35 programından çıkartılma ve F-35’lerimizin bir kısmının verilmemesi bahislerinin bir hukuksal tabanı var, mutabakat zaptına dayalı bir iştirak var. Biz bu imzalanan metin çerçevesinde rastgele bir ortağın ana ülke olsa bile öteki bir ortağı çıkarttım demekle çıkartamayacağını söyledik, zira bu metne nazaran rastgele bir ortağın buradan çıkartılması lakin bütün ortakların oybirliğiyle olur yahut kendisi çekilir. Bunun hiçbirisi gerçekleşmediği halde ‘Türkiye’yi çıkarttım’ açıklamalarının bir hukuksal yeri yoktur. Geçen ay yazılan bir mektupta da ABD’liler bunu bir nevi itiraf etmiş oldular, zira söylediklerine nazaran bu mutabakat zaptı çerçevesinden kendileri çekildiklerini, başka bir mutabakat zaptı ile işe devam edeceklerini bildiriyorlar. Bu ne demek? Biz bu kurduğumuz tablodan birisini çıkartamayacağımızı anladım, onun için biz bu masadan kalkalım, öbür işimize gelenleri de alalım, lakin öteki metin askıda kalsın. Yani türel olarak kararsız olamasa da pratik olarak kararsız kalsın manasında bir adıma gidildi.”
Müzakere olacak
SSB Lideri İsmail Demir, başka yandan mevzuyla ilgili temas ve diyalogun sürdürülmesi iradesi olduğunu da belirterek, “Ama başka yandan da bu bahisle ilgili temaslarımızı ve diyaloglarımızı sürdürelim iradesi var. Şimdiye kadar hususla ilgili yalnızca biz yaptık oldu deyip basına verdikleri demeçlerle bu işi yürütürken, görüşme taleplerimizle ilgili bir suskunluk varken, böylelikle bir görüşme zinciri açılmış olacak. Sonucunda de bu iştirak çerçevesinde, uçaklarımızla ilgili oluşan haklarımızın zayi olmaması, hukuk temelli bir yaklaşımla müttefiklik ruhuna da alışılmamış olmayacak biçimde bir tahlil bulunmasıyla ilgili diyalog süreci başlayacak.” diye konuştu.
“Uyuşmazlıkla ilgili şimdiye kadar bir yer oluşmamıştı”
İsmail Demir, mutabakattaki (programa katılan ülkelerin savunma bakanları ya da yetkili yönetimleri tarafından imzalanan mutabakat zaptı) uyuşmazlıkların öncelikle tarafların kendi ortalarında çözülmesine dair karar taşıdığını hatırlatarak, tarafların uyuşmazlık konusunda şimdiye kadar kendi ortalarında konuşması için bir taban oluşmadığını belirtti.
Demir, “Şimdi bu taban en azından açılmış oldu. Umulur ki, yani hakkaniyet ölçülerinde bir taraf muhakkak bir katkı yapmış, o katkının karşılığında oluşturulması gereken pahalar var, bunu oluşturmaya başlamışken bu yarıda kesilmiş. Bunun müzakeresi yapılır, bu kıymetten ne kadar istifade edildi, zira bu ölçünün bir kısmı ortak olmak için verilen, bir kısmı uçaklara bedel olarak verilen, bu ikisi kendi içinde farklı yerlerde tartışılabilir. Fakat sürece başladıktan sonra bunun sonucu görülecek. Beklentimiz o ki, tekrar işte müttefiklik ruhu, ittifak ruhu içinde birbirleriyle münasebetleri olmuş ve olacak iki müttefikin belli bir adil ölçüde bu sıkıntıyı çözümlemeleri beklenir. Konuşmazsan hiçbir şeyi çözemezsin, bir yandan konuşmamız başlamış oldu” dedi.
Ulusal Muharip Uçağa yük verilecek
İsmail Demir, Türkiye’nin bu projeden dışlanmasıyla uçakları elde etme ihtimalinin düşük olabileceğine de işaret edecek halde, “Biz Ulusal Muharip Uçak projemize bütün gücümüzle yükleneceğiz. Bunu enkısa vakitte hayata geçirmek üzere çalışacağız. Ancak doğal bu yanıtı verdiğimizde de bunu bir hayalperest vizyon olarak kullanmak da istemiyoruz. Sorunun zorluğunu ben her ortamda vurguluyorum. Bunu mazeret üretmek için değil, ne kadar çok çalışmamız, ne kadar bu işi sıkı tutmamız gerektiğini vurgulamak açısından söylüyorum.” dedi.
Yüksek irtifa hava savunma sistemi 2023 sonuna kadar bitecek
İsmail Demir, ABD ile sıkıntıların ana kaynağı olan yüksek irtifa hava savunma sistemi tedarikindeki zahmetlere yönelik olarak da SİPER ismi verilen yerli sistemin 2023 sonuna kadar hazır hale geleceğini açıkladı. Türkiye ABD ve Avrupa’dan yüksek irtifa hava savunma sistemi alamaması nedeniyle Rus üretimi S-400 sistemlerini satın almıştı. Demir, Türkiye’nin dronlara karşı çok alçak hava savunma için Korkut, tekrar çok alçak irtifa için Sungur, alçak ve orta irtifa için Hisar A+ ve Hisar O+ sistemlerini geliştirmişti.
Elektromanyetik silah ve lazer silahları çalışmaları devam ediyor
Savunma Sanayii Lideri İsmail Demir, elektromanyetik fırlatma teknolojisi ile geliştirilen elektromanyetik top ve lazer silahı konusunda projeler yürütüldüğünü hatırlatarak, bu teknolojilerin muhakkak bir düzeye geldiğini, çeşitli safhalarda denenmeye başlanacağını da kaydetti.Kara platformlarında dron hücumlarına karşı lazer ve başka öteki teknolojilerle savunulması üzere kullanım alanları denendiğini belirten Demir, üçlü olarak tasarlanan bu sistemin tamamlanmasının yakın olduğunu kaydetti. Demir, kesimin nitelikli insan kaynağı muhtaçlığının da karşılanmasına çalışıldığını vurguladı.