Canan SAKARYA
Tarım Islahatı Genel Müdür Yardımcısı Dr. Metin Türker, iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek bölgeler ortasında Türkiye’nin besin, sanayi hammadde ve ihracat yükünün en kıymetli kısmını çeken ve büyük oranda verimli ovaların da yer aldığı başta Akdeniz olmaz üzere İç Anadolu, Ege ve Güneydoğu bölgelerinin bulunduğunu belirtti.
Mecliste çalışmalarını sürdüren İklim Değişikliği Kuruluna sunum yapan Türker, global iklim değişikliğinin tarım üzerine çok önemli tesirleri bulunduğunu bilhassa yağış rejimindeki değişmelerin sel ve taşkınlara neden olurken don, hortum üzere olayların sıklaştığını ve şiddetinin arttığını belirtti.
Et ve süt randımanı düşecek
Türker, biyoçeşitlilikteki azalma ve hastalıklardaki artışı birçok bölgede iklim değişikliğinin tesiri olarak görmeye başladıklarını belirtti. Bu olayların ekolojik ömür alanlarını ve besin güvenliğini olumsuz etkilediğini kaydeden Türker, yalnızca bitkisel üretimde değil, birebir vakitte hayvancılık ve hayvansal üretimde de önümüzdeki yıllarda birtakım risklerle karşı karşıya olunduğunu söyledi. Türker, “Yapılan çalışmalara nazaran; 34 derecenin üzerinde her 1 derecelik artış, hayvanların bünyesindeki dengeyi bozacak ve kuru unsur alımını azaltacak, tıpkı vakitte da süt ve et randımanında de kayıplara yol açacak” dedi.
Ana eserlerde verimlilik
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) Gediz ve Büyük Menderes havzasında yapmış olduğu bir çalışmaya da sunumunda yer veren Türker, 2030 yılında yüzey sularında yüzde 20 azalma, bitkilerin su gereksiniminde yüzde 10 artış, 2100 yılında yer üstü sularında yüzde 50 azalma bitkinin su gereksiniminde ise yüzde 30 artış olacağı bilgisini verdi. Türker, ”Biz suyu bundan sonraki süreçte kredi üzere yönetmek mecburiyetindeyiz” dedi. Türker, yapılan randıman çalışmalarına nazaran; 2050 yılında, Türkiye’nin 7 coğrafik bölgesinde buğdayda yüzde 7,58 mısırda yüzde 10, ayçiçeğinde yüzde 6,35, pamukta yüzde 2,19 oranında randımanın azalacağını söyledi.
Toprak altı sulama sistemi
Ziraî sulamada tasarruf sağlanması, suyun faal ve verimli kullanılması konusunda yapılan çalışmalar hakkında da bilgi veren Türker, son periyotta toprak altı damlama sulamanın yaygınlaştığını belirterek, “Özellikle toprak altı damlama sulama sistemlerini bakanlık olarak yüzde 50 hibe programıyla 2018’den itibaren desteklemeye başladık. Bunun da güç tasarrufundan yabancı ot denetimine birçok yararı var. Gayemiz, suyu bol kullanmak değil, yalnızca bitkinin istediği bölgede, kılcal köklerin bulunduğu bölgede ve istediği vakitte, istediği ölçüde teminini sağlamak” dedi.
Arazi toplulaştırma, 1 hektarda 50 litre mazot tasarrufu sağlıyor
Metin Türker, arazi toplulaştırılmasının hem üretim, hem de karbon emisyonu açısından kıymetli olduğunu ve hektarda 50 litre mazot tasarrufu sağladığını belirterek şunları söylüyor: “Arazi toplulaştırılmasıyla bir arada kapalı sistem şebeke inşa edildiğinde, bu şebekeyi de tarla içine Bakanlığımızın yüzde 50 dayanağıyla entegre ettiğimizde suda yüzde 55-60 oranında su tasarrufu olur ki biz, bundan sonraki süreçte bunu daha fazla konuşuyor olacağız.
Kolay bir örnek: Salma sulamada hektara 10 bin metreküp suyumuz, şayet yağmurlama kullanacaksak 6 bin metreküpe, damla sulama kullandığımız vakit 4 bin 500 metreküpe düşüyor. Türkiye’deki bu sistemlere baktığımız vakit, bugün prestijiyle sulamaya açılan toplam alanlarımızın yüzde 62’si hala salma sulama yani yabanî sulama dediğimiz sulama, bu bahis bizim önümüzdeki periyotta daha fazla odaklanacağımız alan…”