Avrupa Parlamentosu (AP), Avrupa Birliği’nin Türkiye ile tam üyelik müzakerelerini askıya alması davetinde bulunan raporu kabul etti. Raporda, “AB-Türkiye bağlantılarının tarihi olarak en düşük düzeyinde olduğu” tespiti yapılan raporda, Türkiye-AB bağlarındaki mevcut gidişatın hemen ve dengeli biçimde bilakis dönmemesi halinde Türkiye ile iştirak müzakerelerinin resmen askıya alınması daveti yapıldı.
Dışişleri’nden reaksiyon
Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Parlamentosu’nun (AP) 2019-2020 Yılı Türkiye Raporu’nda, “Türkiye-Avrupa Birliği (AB) bağlarını tekrar canlandırmaya yönelik gayret harcanan bir periyotta, nesnellikten uzak tavsiye kararının kabul edilmesinin mümkün olmadığını” bildirdi.
Bakanlıktan bahse ait yapılan yazılı açıklamada, AP’nin tavsiye niteliğindeki 2019-2020 Yılı Türkiye Raporu’nun kabul edildiği hatırlatılarak, şu sözlere yer verildi:
“Türkiye ile AB ortasındaki bağların, AB’ye üyelik perspektifi temelinde olumlu bir gündem çerçevesinde tekrar canlandırılmasına yönelik uğraş harcandığı bir periyotta, tek taraflı ve nesnellikten uzak olan kelam konusu tavsiye kararının kabul edilmesi mümkün değildir. İnsan hakları, demokrasi, hukukun üstünlüğü, idare yapısı ve siyasi partilere ait gerçek dışı savlar içeren, ülkemizin faal, tahlil odaklı, insani ve teşebbüsçü dış siyasetini tehdit olarak gören, Ege, Doğu Akdeniz ve Kıbrıs hususlarında büsbütün haksız, taraflı Yunan ve Rum tezlerini yansıtan ve 1915 olaylarına ait tek taraflı tutarsız Ermeni anlatılarına dayanan önyargılı bu yazımı reddediyoruz.”
Raporda yer alan tabirlerin Türkiye’nin iştirak müzakereleri sürecinin geleceğini tartışmaya açmaya yönelik olduğuna işaret edilen açıklamada, bu sözlerin “vizyonsuzluk ve ahde vefa unsurundan sapma çabası” olduğu vurgulandı.
Açıklamada, iştirak müzakereleri sürecinde yaşanan duraksamanın, Türkiye’nin ıslahat iradesinin eksikliğinden yahut AB müktesebatını üstlenme yetersizliğinden değil, birtakım çevrelerin en başından bu yana üyelik sürecini Türkiye aleyhinde siyasi istismar vesilesi olarak kullanmış olmasından kaynaklandığını en güzel AB kurumları ve AP üyelerinin bildiğinin altı çizildi.
AB üyeliğinin Türkiye için stratejik bir amaç olduğu ve tüm Avrupa ve ötesi için bir çıkar olacağına dikkat çekilen açıklamada, şu tabirler kullanıldı:
“Ülkemiz bu amaç doğrultusunda çalışmalarını kararlılıkla sürdürecektir. AB tarafı, taahhütlerimizi yerine getirdiğimiz 18 Mart Türkiye-AB Mutabakatı kapsamında bilhassa göç konusunda uğraşlarımızı telaffuzda takdir ederken, iştirak sürecinden göç iş birliğine kadar 18 Mart Mutabakatı’ndaki kendi taahhütlerini yerine getirme konusunda somut bir adım atamama kısır döngüsünden çıkmalıdır.
AB’ye aday ülke olarak, AP’den beklentimiz, Türkiye aleyhindeki temelsiz argümanların ve körü körüne suçlamaların taban bulduğu platform olmak yerine, Türkiye ile münasebetlerin nasıl geliştirilebileceği ile ülkemizin AB ile bütünleşme sürecine ne biçimde katkı sağlanabileceğine yönelik yapan çalışmalar yürütmesidir.
Raporda öne çıkanlar
Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye ile olan müzakerelerin sona ermesi daveti yaptığı lakin gelinen son noktada Avrupa Konseyi’nin Ankara’ya alakalarda yenilenmiş ve genişletilmiş bir müspet gündem teklifi yaptığı hatırlatılan raporda şu hususlar öne çıktı:
– Türkiye’nin AB kıymetleri ve standartlarıyla ortasına ara koyması bağlantılarda tarihi bir tabanın görülmesine neden oldu. O denli ki, bu durum her iki tarafın da var olan münasebet çerçevesini gözden geçirmesini koşul koşmaktadır.
– Türkiye’nin ıslahat konusundaki isteksizliği daha derinlikli bir alaka biçiminin önünde mani olmuş ve münasebetler daha fazla gündelik ve dönemsel gelişmeler üzerinden pazarlıkla yürütülen bir hale gelmiştir.
– Üç ana alanda Türkiye’de yaşanan gerileme derin telaş kaynağı halini almıştır: Hukukun üstünlüğü ve temel haklarda yaşanan gerileme, bilakis işletilen kurumsal ıslahatlar ve çatışmacı dış siyaset ile açık bir AB tersliği söylemi. Bu etapta Türkiye’yi AB vizyonu konusundaki samimiyetini ve bağlılığını sorgulamaya çağırıyoruz.