DENİZ KILINÇ
Türkiye nin en büyük kripto para borsalarından biri olan Thodex in sitesini kapatıp Escort Haramidere CEO sunun yurt dışına kaçması yüzbinlerce mağdur yarattı Thodex kurucusu ve CEO su Faruk Fatih Özer in evvelki gün Twitter hesabı ve Thodex sitesi üzerinden kaçmadığını ve geri dönüp mağduriyetleri Haramidere Escort Bayan gidereceğini açıklamasına karşın yatırımcılar tasa içinde MASAK tarafından hesaplarına el konulan ve işyerinde arama yapılan şirketin 60 ın üzerinde çalışanı gözaltına alındı
Dün de İstanbul Anadolu başsavcılığı yurt dışına çıkan Haramidere Escort Özer hakkında kırmızı bülten çıkarılması için harekete geçti Interpol tarafından çıkarılan ‘kırmızı bülten’in akabinde İçişleri Bakanı Süleyman Soylu Özer’in yakalanması için Arnavutluk İçişleri Bakanı Bledar Cuci ile telefonda görüştü Bakan Soylu Thodex le ilgili dün akşam saatlerinde yaptığı açıklamada şimdi krizin maliyetini bilmediklerini söyledi Günler geçtikçe bunun tesirlerinin ne olduğunu daima birlikte göreceğiz Natürel bu olay duyulur duyulmaz gerekli türel ve ihtiyati önlemler alındı diyen Soylu Thodex’in yöneticisi Faruk Fatih Özer in bankalardaki 31 milyon lirasına el konulduğunu açıkladı Sayıları 700 bin civarındaki Thodex mağdurları nın gözü kulağı emniyetten ve şirketten gelecek haberlere çevrildi
Biden kaygı yarattı
Kripto paralardaki tek sorun bu da değil Bir haftadır düzeltme trendine giren kripto paralara bir darbe de ABD Lideri Joe Biden dan geldi Biden ın sermaye çıkarlarına yönelik vergi planının yarattığı tasa kripto para piyasalarında satış dalgasına neden oldu Bitcoin 50 bin doların altına gerilerken Etherium da paha kaybı yüzde 12 ye yaklaştı Geçen hafta 64 bin dolardan 54 bin dolara kadar gerileyen Bitcoin yüzde 10 un üzerinde düşüşünü sürdürdü Analistlerin piyasa düzeltmesi olarak tanımladığı düşüşler ile kripto para piyasalarının toplam hacmi 2 trilyon doların altına geriledi Bitcoin in piyasa hacmi ise 1 trilyon doların aşağısına indi
Düşüşler süreksiz mi
Kripto paraların gerçek yatırımcıları bu düşüşlerin süreksiz olduğu görüşünde birleşiyorlar Bütün yaşanan krizlere karşın uzmanlar kripto paralar geleceğin ödeme araçları olarak öne çıkacağı konusunda hemfikir Bitcoin başta olmak üzere kripto paraların yatırım aracı mı yoksa para mı olduğu konusunda tartışmalar sürüyor Lakin uzmanların ortak görüşü hemen regülasyonlar getirilmesi istikametinde
Her şey 2009 da başladı
2009 yılında Bitcoin ağının başlatılmasıyla mevcut para sistemine bir alternatif olarak hayatımıza giren kripto para üniteleri gün geçtikçe hem şahsî hem de kurumsal olarak ilgi çekmeye devam ediyor Satoshi Nakamoto takma isimli kişi yahut şahıslar tarafından piyasaya sürülen Bitcoin merkeziyetsiz yapısı kullanıcılarına sunduğu anonimlik ve sonlu rezerviyle dikkat çekiyor Bitcoin in doğuşundan itibaren çeşitli yollarla piyasaya sürülen ve altcoin olarak isimlendirilen başka kripto para üniteleri de çeşitli yatırımcıların ilgi odağında Kripto paraların anonimlik ve merkeziyetsizlik üzere karakteristikleri klâsik para piyasasına meydan okusa da yeniden bu özellikler kara para aklama ve terör finansmanı üzere global riskler teşkil ediyor
Denetimsiz ve merkeziyetsiz bir yapıya sahip blok zincir üzerine heyeti olan bu teknoloji şimdi hükümetler tarafından bir tanıma sahip olmasa da ortalarında Türkiye nin de bulunduğu çeşitli ülkelerde bir yatırım ve bedel saklama aracı olarak dikkat çekiyor Blok zincir Bitcoin in altında yatan teknoloji olarak bilinse de şeff af ve değiştirilemez süreç bloklarından oluşan yapısıyla seyahat emlak toplumsal medya eğitim tedarik zincirleri fon toplama ve finans üzere çeşitli bölümde kullanılıyor Başta Bitcoin olmak üzere kripto para üniteleri ise bankalar üzere üçüncü tarafl arı ortadan kaldırıyor
Finansal otoriteler fikir ayrılığında
Kripto paralar her geçen gün daha fazla ilgi görürken finansal otoriteler ise bu bahiste fikir ayrılığında Kimi ülkeler kripto para ünitelerini belli düzenlemeler altında tanıyor kimileriyse yasaklıyor Türkiye Merkez Bankası tarafından 16 Nisan da yayımlanan yönetmelik ise kripto para ünitelerinin ödemelerde kullanılmasını yasaklarken bu atağın pek sık ele alınmayan diğer bir tarafı da var Merkez Bankası bu düzenlemeyle bir bakıma kripto para ünitelerini finansal bir araç olarak tanımış oluyor
2021 rekorlar yılı oluyor
Pandeminin hayatın akışını kıymetli ölçüde etkilemeye başladığı Mart 2020 de kripto para üniteleri uzun bir müddettir içinde bulunduğu ayı piyasasından toparlanmaya başladı Mart 2020 de 6 bin dolar seviyelerinde seyreden Bitcoin yeni yıla ocak ayının birinci günlerinde 30 bin dolarlık yeni rekoruyla başladı Bitcoin deki bu hareketlenme kişisel yatırımcıların pandemi sebebiyle darbe alan pay senedi piyasalarına alternatif gereksinimiyle ortaya çıktı Ferdi yatırımcıların kelam konusu ilgisi ve Bitcoin deki hareketlenmeye paralel kripto para ünitelerine yönelik kurumsal adaptasyondaki artışla Bitcoin bir ay sonra 6 Şubat ta 40 bin dolarla ikinci tarihini rekorunu kırdı Mastercard Visa ve PayPal üzere şirketlerin platformlarına kripto para seçeneğini eklemeleri ve Tesla nın 1 milyar dolar kıymetinde Bitcoin satın alması da Bitcoin in son doruğunu görmesini sağladı 1 trilyon doların üzerindeki toplam piyasa hacmiyle Bitcoin 14 Nisan da 64 bin 863 dolarla son tarihi rekorunu kırdı
En büyük destekçiler Y jenerasyonu
ABD li tahlil ve araştırma şirketi Harris Poll un 2019 da gerçekleştirdiği bir araştırma Bitcoin e en çok 18 34 yaş aralığının ilgi gösterdiğini ortaya koyuyor 2017 ve 2019 yıllarını karşılaştıran ankete nazaran bilinilirliği her yaş kümesinde benzerlik gösterse de 18 34 yaş aralığındaki iştirakçilerin yüzde 59 u Bitcoin i olumlu bir finansal yenilik olarak pahalandırıyor 65 yaş üstü iştirakçilerin ise sadece yüzde 24 ü bu sava katılıyor Y kuşağı iştirakçilerinin yüzde 20 si Bitcoin sahibiyken yaşlı nüfusun ise sadece yüzde 2 sinin Bitcoin yatırımı bulunuyor Öte yandan genç nüfusun başka yatırım araçlarına nazaran Bitcoin i tercih etmesi ise araştırmanın en çok öne çıkan tarafı 18 24 yaş aralığındaki iştirakçilerin yüzde 30 u devlet tahvilleri yüzde 27 si pay senetleri yüzde 24 ü gayrimenkul ve yüzde 22 si ise altın yerine Bitcoin i tercih ediyor
Kripto parada en tanınan ülke ABD
Bitcoin in ortaya çıkışından bu yana en süratli adaptasyon gösteren ülke olan ABD de vatandaşların yüzde 55 ten fazlası Bitcoin sahibi Dijital varlık idaresi şirketi Greyscale Investments ın düzenlediği ankete nazaran 2020 yılında ABD de Bitcoin yatırımı olan kişi sayısı bir evvelki yıla nazaran yüzde 19 puan artışla 21 milyondan 32 milyona ulaştı Kelam konusu yatırımcıların yüzde 38 i yılın son dört ayında yüzde 26 sı yılın birinci beş altı ayında ve yüzde 19 u da bir yıl evvel Bitcoin satın aldığını belirtiyor Yatırımcıların yüzde 63 ünün COVID 19 un olumsuz tesirlerinin akabinde Bitcoin yatırımı yapmaya karar verdiğini söylemesi de pandeminin tesirini göstermeye başladığı Mart 2020 de finansal piyasalarda görülen sert düşüşten birinci toparlanan piyasanın kripto para üniteleri olduğunu kanıtlıyor Öte yandan Fidelity Investments ın yaptığı bir öbür anket de ABD deki kurumsal yatırımcıların yüzde 74 ünün kripto para üniteleriyle ilgilendiğini ortaya koyuyor Bitcoin ABD Emtia Vadeli Süreçler Kurulu CTFC tarafından emtia olarak sınıfl andırılıyor ve İç Gelir Yönetimi IRS ise Bitcoin i bir mülkiyet olarak görüyor ve buna nazaran vergilendiriyor
Türkiye kripto para kullanımında dördüncü sırada
Statista nın 74 ülkede kripto para üniteleri adaptasyonuna yönelik gerçekleştirdiği anket de kripto para trendinin devam ettiğini ortaya koyuyor Ankete nazaran 2020 yılında kripto para kullanımının en yüksek olduğu ülke yüzde 32 ile Nijerya olurken Nijerya yı yüzde 21 ile Vietnam ve yüzde 20 ile Filipinler takip etti Türkiye ise 1 milyonu aşkın kripto para kullanıcısı ve yüzde 16 lık kripto para kullanımıyla listenin dördüncü sırasında yer alırken Türkiye yi yüzde 16 ile Peru yüzde 11 ile İsviçre yüzde 7 ile Çin yüzde 6 ile ABD yüzde 5 ile Almanya ve yüzde 4 ile Japonya izliyor
Bitcoin ve altın rekabeti artıyor
Kripto para üniteleri kullanımı otoritelerin ihtarlarına karşın devam ederken kripto para ünitelerinin belirleyicisi pozisyonundaki Bitcoin in bir para ünitesinden fazla yatırım aracı olarak daha yararlı olduğu tanınan görüşler ortasında Uzmanlara nazaran iki varlık da klasik para ünitelerinin enfl asyon risklerine karşılık yatırımcıların portföylerini çeşitlendirebileceği araçlar olarak öne çıkıyor Ama bu benzetme kripto para üniteleri piyasalarındaki son boğa piyasasından kaynaklanıyor Bitcoin şimdiye kadar kısa müddette kâr etmek isteyenler için riskli ve spekülatif bir varlık olarak yorumlanırken altın ise tarihi boyunca inançlı liman varlık olarak değerlendirildi Bitcoin in Aralık 2018 de 20 bin dolar rekorunu kırmasının akabinde kripto para ünitelerini spekülatif yatırım araçları olarak pahalandıran JP Morgan yetkilileri şimdiyse Bitcoin in 130 bin dolara kadar yükselebileceği yorumlarını yapıyor
Uzmanlar ise altın ve Bitcoin konusunda bölünmüş durumda
Merril Lynch New York ve Kanada eski Baş Ekonomisti David Rosenberg Ben oyumu altından yana kullanıyorum zira binlerce yıldır paha saklama aracı olarak kullanılıyor Bitcoin in sahip olduğu volatilitenin beşte birine sahip ve Bitcoin in karşılaştığı birebir rekabet riskine sahip değil Kraliçe Elizabeth in altın yerine kripto para seçtiği gün benim de fikrimi değiştireceğim gün olacak
Aberdeen Standard Investments Yatırım Stratejisi Yöneticisi Robert Minter Hem kripto paralar hem de altının güçlü bir yatırımcı tabanı olsa da ortada büyük farklılıklar mevcut Altının global paranın temel bir yapı taşı olduğu gerçeği 5 bin yıllık bir tarihe dayanırken Bitcoin 10 yaşında ve sırf bir para rejiminde yer alıyor Bitcoin fiyatının standart deviasyonu yüzde 75 seviyesinde ve bu da Bitcoin i berbat bir bedel saklama aracı yapıyor
Pomp Investments ve Morgan Creek Digital Investments Yetkilisi Anthony Pompliano Bitcoin bir kıymet saklama aracı olarak altının yüzde 100 daha gelişmiş bir hali Dünya da bunun farkına vardı ve dijital paralarla yine fiyatlandırma yapmaya başladı Bitcoin son aylarda yüzde 100 ün üzerinde büyüme gösterse de gelecek yıllarda dolar karşısında büyümeye devam etmesi epey muhtemel Bitcoin piyasa hacminin 2030 yılına kadar altını geçeceğine inanıyorum
Wedbush Securities Pay Senedi Piyasaları Araştırmaları Analisti Daniel Ives Bitcoin in gelecekte yaygın olarak kullanılan bir varlık sınıfı olacağına inanıyoruz Altının gözle görülür bir pahası ve güvenliği olsa da Bitcoin gelecek on yılda mevcut gidişatını korursa epeyce göz kamaştırıcı
Dünyadan örnekler yatırımcılar için kara tablo çiziyor
Thodex krizinde savcılık zımnilik kararı aldı Şirketteki kripto paralara ne olduğu şimdi bilinmiyor Lakin dünyadaki örnekler maalesef bu tip durumlarda yatırımcının parasını geri alamadığını gösteriyor Japonya merkezli MTGOX 2014 yılında 850 bin adet Bitcoin i çaldırdığını açıklayıp ifl asını istemişti Yatırımcıların 400 milyon doları kaybolmuştu Hong Kong merkezli Mycoin Güney Afrika merkezli MTI Güney Kore merkezli CoinUp üzere platformlar ise yatırımcılara piyasanın üzerinde getiri vadetmişlerdi Fakat hepsi de kelamlarını tutamayıp iflas ettiler Yatırımcıların 1 milyar doların üzerin paraları geri ödenmedi
TCMB yönetmelikle kripto paraları tanıdı
Türkiye de şu ana kadar kripto paralar gri bir alanda faaliyet gösteriyordu ama Merkez Bankası nın Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmeliği nin 16 Nisan da Resmi Gazete de yayınlanmasıyla bu devir sona erdi Bu yönetmelikle Merkez Bankası kripto para ünitelerinin alım satımlarına dair bir düzenleme getirmezken bu ünitelerin ödemelerde kullanılmasını yasakladı Ama gözden kaçan bir öteki nokta da Merkez Bankası nın bu kararla kripto para ünitelerini tanıması oldu 30 Nisan da yürürlüğe girecek olan yönetmelikte kripto varlıklar Dağıtık defter teknolojisi yahut emsal bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan lakin prestiji para kaydi para elektronik para ödeme aracı menkul değer yahut başka sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıkları söz eder olarak tanımlandı Kripto varlıkların rastgele bir düzenleme ve kontrol sistemine tabi olmaması merkezi bir otoriteye sahip olmaması piyasa kıymetlerinin volatil olması anonim yapıları sebebiyle yasadışı faaliyetlerde kullanılabilmesi cüzdanların çalınabilmesi ve süreçlerin geri dönülemez nitelikte olması üzere nedenlerle ödemelerde yasaklandığı vurgulandı Bu varlıkların ödemelerde kullanılmasının üstte bahsedilen sebeplerle sürecin tarafl arı açısından telafisi mümkün olmayan mağduriyetler yaratma ihtimali bulunduğu ve bu alanda mevcutta kullanılan sistem ve araçlara karşı itimat zafiyeti meydana getirebilecek ögeler içerdiği değerlendirilmektedir denilen Merkez Bankası açıklamasında ayrıyeten şu sözler yer aldı Ödeme hizmeti sağlayıcıları ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların direkt yahut dolaylı olarak kullanılacağı bir biçimde iş modelleri geliştiremez bu tıp iş modellerine ait rastgele bir hizmet sunamaz Ödeme ve elektronik para kuruluşları kripto varlıklara ait alım satım saklama transfer yahut ihraç hizmeti sunan platformlara yahut bu platformlardan yapılacak fon transferlerine aracılık edemez
Global resmi bir tarif yok
Bitcoin in para mı yoksa yatırım aracı mı olduğu tarafındaki tartışmalar devam ederken şimdi global olarak resmi bir tanıma sahip olmayan kripto para üniteleri konusunda merkez bankası otoriteleri bir bahiste hemfikir kripto paralar aslında para değil Ortalarında ABD Avrupa Birliği ve Çin in bulunduğu merkez bankaları yetkilileri ayrıyeten kripto para ünitelerinin düzenleme olmadan mevcut spekülasyon risklerinin devam edeceğini düşünüyor ABD Merkez Bankası Fed Jerome Powell geçen aylarda bugüne kadar dijital para ünitelerinin iyi birer kıymet deposu olamadıklarını vurguladı ve bu ünitelere ait düzenlemelerin şimdi olması gerektiği seviyelerde olmadığına dikkat çekti Powell Bitcoin üzere öteki gelişmekte olan özel bölüm para üniteleri tarafından motive edilmediğini söyledi Avrupa Merkez Bankası ECB Lideri Christine Lagarde kripto para ünitelerinin komik bir şey olduğunu söyleyerek Bitcoin in hata işlemeyi kolaylaştıran bir rol oynadığını söyledi Öte yandan Çin Merkez Bankası PBoC ise kripto paraların bir para ünitesi statüsünde değil bir alternatif yatırım aracı statüsünde olduğunu ve münasebetiyle bu biçimde kıymetlendirilmesi gerektiğini belirtti
Kripto varlıkları hangi ülkeler tanıyor hangileri yasaklıyor
Bitcoin ve kripto para ünitelerinin görece kabul edilebilir olduğu ülkeler ortasında kripto para ünitesi işletmelerinin yasal olarak faaliyet göstermesine müsaade veren lakin Bitcoin i yasal bir para olarak tanımayan İngiltere ödemelerde Bitcoin kabul eden 25 bin işletme ve kripto paradan kripto paraya süreçlere vergi uygulamayan Fransa Bitcoin i bir ödeme aracı olarak tanıyan Almanya kripto para ünitelerinin regülasyonunu maddeleştiren Güney Kore ve Bitcoin i bir değiş tokuş aracı olarak kabul eden ve bölümü dünyada birinci regüle eden Malta üzere ülkeler yer alıyor Öte yandan Çin ve Hindistan üzere ülkeler ise Bitcoin başta olmak üzere kripto para ünitelerinin mevcut klasik finans sistemine ziyan verdiği ve yasal olmayan süreçlere ön ayak olduğu gerekçesiyle bölüme yıllar içinde çeşitli yasaklar uyguladı
Bitpanda Türkiye Ve Mena Yönetici Yöneticisi Elbruz Yılmaz Düzenlemeler teknolojilerin gelişimine ayak uydurabilecek süratte ve esneklikte olmalı
Bitpanda Türkiye ve MENA Yönetici Yöneticisi Elbruz Yılmaz kripto para ile ödemeyi yasaklayan karar sonrasında hususla ilgili yaptığı açıklamada Türkiye nin dünyanın en canlı kripto para piyasalarından biri olduğunu vurgulayarak Türkiye de kripto para kesimine yönelik düzenleme merakla beklenirken Merkez Bankası nın yayımladığı yönetmeliğin sürpriz olmadığını söz etmişti Ödeme Hizmetleri Kanunu yahut bu yönetmelik kapsamında genel olarak kripto varlık alımsatımına aracılık eden platformlara ait rastgele bir düzenleme yapılmadığını bu kapsamda bu tıp platformların kripto varlık alım satımına aracılık etmesinin yasaklanmadığını hatırlatan Yılmaz şu tabirlere yer verdi Yasal bir çerçeve oluşturmak Türkiye nin dünya genelindeki öncü pozisyonunu güçlendirip müşterilerin bu varlık sınıfına yatırım yapması için daha inançlı bir ortam oluşturacaktır Bitpanda olarak her türlü düzenleyici çerçevenin devletlerin yenilikçi finans teknolojisi şirketlerine yol açma konusundaki kararlılık ve ilgisinin göstergesi olduğunu düşünüyoruz Düzenlemelerin de teknolojilerin gelişimine ayak uydurabilecek süratte ve esneklikte geliştirilmeleri gerekiyor bu durum bilhassa Blockchain Kripto Para Üniteleri üzere yeni teknolojiler için daha da geçerli
Türkiye nin dünyanın en gelişmiş bankacılık ve finans teknolojileri ekosistemlerinden birine sahip olduğunu söz eden Yılmaz Kripto varlık kesiminin Türkiye finans teknolojileri ekosisteminin en kıymetli etkenlerinden biri olduğunu düşünüyoruz Beklentilerimiz ve düzenleyici kurumlarla yaptığımız görüşmeler Türkiye de kripto varlık dalının gelişimini destekleyecek bir dizi kapsamlı yönetmelik üzerinde çalışmaların devam ettiğini gösteriyor Bu yönetmeliklerin ne vakit ve nasıl ilan edileceğini görmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz dedi
AB Küme YK Lideri Muhsin Bayrak Piyasanın önü açılacak
Önümüzdeki günlerde kendi kümesine ilişkin Kripto Varlığı nın ABGCoin lansmanına hazırlanan AB Küme Holding İdare Heyeti Lideri Muhsin Bayrak da geçtiğimiz günlerde mevzuyla ilgili bir açıklama yaparak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nın almış olduğu karar ve 30 Nisan da yürürlüğe girecek olan yönetmelik şimdi regülasyonu tam olarak netleşmeyen kripto varlık piyasasının önünü açacaktır sözlerine yer vermişti Asıl değerli olan devletin üst düzeyde birinci kez Kripto Varlık terimini kullanması Bence bu çok önemli bir gelişme diyen ABStocks Kripto Borsası yatırımcısı Bayrak Yönetmeliğin yalnızca TCMB nin lisans verme yetkisindeki fintech kuruluşları ve bankaları kapsadığının altını çizen Bayrak şu açıklamada bulundu Zannedildiği üzere kripto paranın yasaklanması borsalarda alım satımının artık yapılamayacak olması ve yahut kripto ile mal yahut hizmet alınmayacak olması üzere bir durum şu an için kelam konusu değil Ayrıyeten yönetmelik yeterince artık büsbütün bankalar nezdinde yapılacak olan kripto borsalarındaki alım ve satım süreçlerinde kayıt dışı iktisadın önüne geçilerek kripto varlık bölümü ülkemizde daha pak bir hale getirilecektir Biz bunu aylardır tabir ediyoruz ve tam da düşündüğümüz üzere gerçekleşti dedi
Kadir Has Üniversitesi Öğretim Vazifelisi İsmail Hakkı Polat Önümüzdeki devirde kripto varlıklara her alanda yönetmelik gelecek
Kripto paralar klasik finans sistemini yerle bir edebilecek mi altın üzere kıymetli bir yatırım aracı olabilecek mi yoksa yakın geçmişin öbür bir balonu olarak tarihe mi geçecek Kadir Has Üniversitesi Öğretim Vazifelisi İsmail Hakkı Polat a nazaran bütün bu soruların yanıtı kripto para ünitelerinin otoriteler tarafından nasıl tanımlanacağına bağlı olsa da Polat kripto varlıklara yönelik düzenlemelerin Merkez Bankası yönetmeliğiyle hudutlu kalmayacağı görüşünde
Bu yeni yönetmeliğin aslında öncelikle bir başlangıç olduğunu söylemek lazım Tek başına aslında yalnızca ve yalnızca Merkez Bankası nın Türk lirasının istikrarını müdafaa istikametinde kripto paralarla ilgili yaptığı bir tanımlama ve bunların Türk lirası karşısındaki pozisyonunu belirlemeye çalışan bir yönetmelik Bu aslında yasa değil yönetmelik bunu ortaya koymak lazım diyen Polat kripto paraların hayatımıza girişinin bir para varlık emtia yahut bunların tüm özelliklerini gösteren finansal araçlar olarak değerli olduğunu belirtiyor Polat Bunlar yalnızca Merkez Bankası na değil Sermaye Piyasası Kurulu nu SPK Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu nu BDDK ve aslında varlık piyasalarını etkileyen bir durum Hasebiyle burada Merkez Bankası nın yaptığı şey yalnızca bu olayı kendi tarafından tanımlamak ve kendi sonunu çizmeye çalışmaktır diyerek Merkez Bankası nın bu yönetmelikle kripto varlıkları tanıdığına değiniyor Ancak bu yönetmeliğin tek başına kâfi olmadığını belirten Polat şu yorumu yapıyor Önümüzdeki devirde Hazine ve Maliye Bakanlığı başta olmak üzere bunun uyumunda tekrar Merkez Bankası nın SPK nın BDDK nın ve kamu kuruluşları artı sivil toplum kuruluşları hatta Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı nın iştirakiyle aslında başta Bitcoin olmak üzere hayatımızı etkileyen kripto varlıklara yönelik her alanda düzenlemeler gelecek
Bazı cümleler çok sert ve düzeltilmeye muhtaç
Merkez Bankası nın bu yönetmelikle sert ve uyarıcı bir adım attığını belirten Polat Türkiye de kripto para faaliyetlerinin alabildiğine özgür bir ortamda yapıldığı için böylesine sert bir düzenleme açıklandığını ve sert olduğu için de yasaklama üzere göründüğünü vurguluyor Kripto varlıkların ödemelerde kullanımının yasaklanmasının yanında Polat a nazaran başka sözler de epeyce vurucu Metindeki bilhassa kimi cümlelerin yeniden de çok sert ve düzeltilmeye muhtaç olduğunu düşünüyorum diyen Polat şöyle devam ediyor Mesela ödemeyle ilgili doğrudan yahut dolaylı olarak kullanılamaz iş modeli dahi geliştirilmez diye bir cümle var Artık bu o denli bir şey ki bakıldığı vakit güya bu bahiste finansal teknoloji olarak yapılması gereken bütün iş modellerinin ve inovasyonların önüne geçen bir cümle Bence kastedilen bu değil Asıl niyet daha farklı ancak tabir ediliş biçimi ve cümle yapısı olarak çok sert Bu yüzden de bunlar yetkili kurumlar tarafından ele alınmalı ve konsolide edilmeli Girişimcilerin bu ekosistemde tekrar yer alabilmeleri inovasyonlarını yapabilmeleri buralardan da istihdam çıkması ve Türkiye nin bilhassa finans teknolojilerinde ilerleyebilmesi için yeni cümlelere muhtaçlık var Aksi takdirde yalnızca bu cümleyle Türkiye deki bir grup teşebbüsçü ve insan kaynağı olarak çalışabilecek beyin gücünün rekabet nedeniyle yurtdışına kayacağını düşünüyorum Beşerler Türkiye de yaşasa bile mevcut inovasyonlarını burada gerçekleştiremeyeceklerini düşündükleri vakit Türkiye de değil yurtdışında çalışmaya başlar Ya da Türkiye de yaşamalarına karşın yurtdışına hizmet eder ve oraya vergi öder hale gelirlerse işte o vakit biz asıl kaybı yaşarız Bu yüzden de buna inovatif ve yaratıcı tahliller bulunmak zorunda
MASAK vakit zaman platformlardan bilgi istiyor
Merkez Bankası nın yönetmeliği öncesi Hazine ve Maliye Bakanlığı na bağlı Mali Hatalar Araştırma Konseyi MASAK birtakım kripto varlık alım satım platformlarından çeşitli bilgiler talep etmiş ve bu da piyasaya yönelik sıkı düzenlemelerin gelebileceğine işaret etmişti Lakin Polat MASAK konusunun rutin bir hareket olduğunu söylüyor Polat MASAK bütün kripto para alım satım platformlarından bilgi istemedi zira MASAK aslında kripto para platformlarından hata teşkil edebilecek yahut kara para aklamaya yahut terör finansmanı neden olabilecek durumlarla ilgili zati vakit zaman bilgi istiyor Lakin şu anda gelen gelişmeler aslında bu mevzuda birtakım eksik gördüğü kripto para platformlarından aşikâr bir standarda yönelik düzenleme istemesidir Bu da makul bilgileri belli formatlarda ve makul kapsamda verme gereksinimi manasına geliyor Böylelikle MASAK bütün bunlar konusunda eksikliklerini tamamlıyor yorumunu yapıyor Polat bunun sebebinin G20 kapsamındaki Mali Aksiyon Misyon Gücü nün bu mevzuda dünyadaki global kara para aklama ve terör finansmanına ait G20 ülkelerinin uymaları gereken standartlar ve çerçevelerle ilgili olduğunu söylüyor Dünya genelinde bilhassa zımnilik odaklı kripto paralar üzerinden bu trendin yaygınlaştığını belirten Polat Bunun önüne geçilmesi lazım zira kripto paraların kullanıcı tabanı büyüyor lakin bu ne vergiyle ne de düzenlemelerle ilgili bir şey Bunu büsbütün kara para aklama ve terör finansmanı engellemeye yönelik düşünmek gerek Düzenleme ve vergilendirme bundan çok daha sonra gelebilecek bir şey Zira evvel kripto paranın ne olduğunun yalnızca Merkez Bankası tarafından değil Sermaye Piyasaları Hazine ve Maliye Bakanlığı yani devletin bütün organları nezdinde kripto paraların nasıl tanımlandığına ait bir konsolide tarif gerekiyor Zira bu yalnızca Merkez Bankası nın yayınladığı yönetmelik üzerinden olacak bir şey değil diyor
Kripto paralara yönelik yeni tanımlar bekliyorum Kontratlarda şayet kripto para kontratı yapılmayacaksa ödeme olmadığı için bu kimi çevrelere nazaran mukavele özgürlüğüne ters bir durum oluşabileceğinin örneğini veren Polat bunun Merkez Bankası tarafından değil SPK yahut Ticaret Kanunu üzerinden tanımlanması gerektiğinin altını çiziyor Polat şöyle devam ediyor O tarif eksik bırakıldığı vakit maddede çelişkiler çıkacak ya da daha doğrusu yönetmelikle yasalar ortasında uyuşmazlıklar olacak Bu açıdan önümüzdeki devirde ben SPK BDDK ve Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kripto paralara yönelik tanımlar bekliyorum Tahminen de kripto para değil kripto varlık üzere bir yeni bir kavram da ortaya atılabilir Tabi bir de bu sürecin gerek kamu gerek özel kuruluşlar olmak üzere toplumdan görüşler alınarak ilerlenmesi ve daha konsensüsle yürütülmesi gerektiğini düşünüyorum Yatırımcıları global gelişmeler daha fazla etkiliyor Merkez Bankası nın yönetmeliği açıklamasının akabinde yatırımcıların doğal olarak endişelenmeye başladığını belirten Polat a nazaran kripto paralar her ne kadar global olarak alınıp satılsa da Türkiye deki bu yönetmelik bir yasak olarak sunuldu Bence hak ettiğinden çok daha sert bir tonda verildi milletlerarası medyada bu kapsamda da kripto para yatırımcılarını ürküten bir nitelikte oldu diyen Polat Türkiye deki düzenlemelerin elbette değerli olduğunu lakin kripto para yatırımcılarının global gelişmelere odaklandığını vurguluyor Polat Küresel gelişmeler içinde tabi bunun da muhakkak bir tesiri var Mesela ABD deki düzenlemeler daha tesirli olacaktır yorumunu yapıyor Öte yandan Çin deki ABD deki Türkiye deki ve Hindistan daki hem hazine maliye bakanlıkları hem de merkez bankaları yetkililerinin konuşmalarının misal tonda olduğunu ve cümlelerin paralellik gösterdiğini belirtiyor
Devletler adil şeffaf ve kapsayıcı düzenlemeler açıklamalı
Polat şöyle devam ediyor Önümüzdeki devirde düzenlemeler çıktıkça bunlar tabi yatırımcıları korkutacak ve ürkütecek lakin daha sonra uzun vadede tekrar kripto paraların gerçek tarifleri ortaya çıktığı vakit kripto paralar dünyanın finans sistemini ne kadar etkilerse o kadar yer bulacak yahut düzenlemelerde kısıtlanmaya çalışılacak Tabi bu durumda da şayet çok yasakçı düzenlemeler gelirse devletlerin oradaki birtakım inovasyonları yahut çıkarları refah ve inovatif teknoloji olarak kendi toplumlarına yansıtmaları gerekiyor Bunu yapamadıkları takdirde yeniden kripto paralara yahut varlıklara tesiri olacaktır zira teknolojik olarak bu engellenemediği sürece kesinlikle bypass sistemleri bulunacaktır Benim burada son teklifim devletlerin bu alandaki inovasyonlardan faydalanarak kendi sistemlerinde de oradaki tenkitler doğrultusunda daha adil şeffaf ve toplumu kapsayıcı düzenlemelere gitmeleri
Kripto paralara düzenleme geliyor
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Cemil Ertem ülkemizde yaşanan Thodex krizine ait kripto para piyasasına düzenlemenin en kısa müddette getirileceğini söyledi Ertem Merkez Bankası nın yaptığı ön düzenlemenin ardı gelecek Kripto para borsalarının muhakkak kontrol ve garanti vermeye yönelik olması gerekiyor Platformlarla ilgili düzenleme yapılması lazım Merkez Bankası para yerine kullanılmasını yasakladı Aracı kurumlardan para transferinin önüne geçti Son olay da ortaya çıkarıyor ki bunların sermaye yeterlilikleri lisanslamaları olması lazım Bu hususta ilgili kurumlarımız MASAK SPK Merkez Bankası üzere bunun üzerinde çalışıyorlar Islahat programımızda da var Çalışmalar bittiğinde bunun hukuksal bir üst yapısı olmuş olacak dedi
Thodex dolandırıcılığına ait açıklamalarda da bulunan Ertem yatırımcıların cüzdanlarına erişmesi için şifrelerinin olması gerektiğini fakat bu şifrelerin kripto para borsası nezdinde tutulması halinde mağdurların paralarına erişemeyeceğini belirtti Ertem Paraların geri alınabilmesi iktisatçı ve hukukçuların hesaplayacağı bir şey Yatırılan paraların devlet garantisi yok Şifreler yatıranların elindeyse cüzdanlarına ulaşmaları konusunda sorun yaşamazlar Şifreler kripto paracıların elindeyse yatırımları konusunda tasa etmeleri gerekir diye düşünüyorum dedi