Küresel piyasalar güne başlarken yön bulmakta zorlanıyor. Asya tarafında Evergrande krizi ile başlayan gelişmeler baskı unsuru olmaya devam ederken, enerji fiyatları ve ABD’de faizlerin seyri piyasa fiyatlamalarında etkili oluyor. Gözler bugün ABD’de açıklanacak olan enflasyon verisine çevrilirken, başta faizler olmak üzere dalgalanmanın artması bekleniyor. Son dönemde Avrupa’da tedarik zincirinde aksamalar ve enerji fiyatlarında artışların neden olduğu zayıf görünüm izlenmeye devam ediyor.
Küresel piyasalarda enerji fiyatlarındaki artışın da destek olduğu enflasyon endişeleri mevcut yerini korurken, yön arayışı ve oynaklık etkili oluyor. BIST 100 dün küresel piyasalardaki kararsız görünümün etkisi ile sınırlı bir alanda hareket ettikten sonra günü önceki gün kapanışına yakın 1.417 puandan tamamladı. Yatay görünüme rağmen işlem hacmi son dönemdeki seyrin bir miktar üzerinde oluştu. Bu sabah küresel piyasalardaki karışık kararsız görünüm devam ederken, Asya piyasalarında karışık seyir izlendi. ABD endekslerinde dünkü sınırlı kayıpların ardından, endeks vadeli kontratlarının bugüne karışık seyirle başlaması dikkati çekerken, bugün başlayacak bilanço sezonunun hisse bazlı hareketleri artırabileceği belirtiliyor. Avrupa endeks vadeli işlem kontratlarının yeni güne karışık başladığı görülürken, yataya yakın hafif alıcılı bir açılış beklentisi hakim oluyor.
BORSA İSTANBUL
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, dün güne yükselişle başlamasının ardından döviz kurlarındaki yükseliş ve azalan küresel risk iştahının etkisiyle kapanışa yakın kazançlarını geri verdi ve günü yüzde 0,04’lük sınırlı artışla 1.416,82 puandan tamamladı.
Bu arada, Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye ekonomisine yönelik büyüme tahminini 2021 için yüzde 5,8’den yüzde 9’a yükseltirken, 2022 için yüzde 3,3 düzeyinde bıraktı.
Analistler, rekor seviyelere yükselen emtia fiyatlarının küresel bazda enflasyon baskısı oluşturmaya devam ettiğini, artan belirsizliklerin pay piyasalarını negatif etkilediğini söyledi.
Bugün yurt içinde konut satış istatistiklerinin, yurt dışında ise FOMC toplantı tutanakları, ABD ve Almanya’da enflasyon ile Euro Bölgesi’nde sanayi üretimi başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edilecek.
Teknik açıdan BİST 100 endeksinde, 1.375 ana destek bölgesinde yaşanan dip arayışı sonrası başlayan tepki yükselişi, dün 1.425 seviyesinde bulunan ilk önemli hedef noktasına ulaştı. Piyasada, yukarı yönlü ataklarda 1.425 seviyesi ilk önemli hedef noktası olurken, endeksin bu dirençte oluşacak seans içi baskılarla geri çekilmelerde 1.410 üzerinde dengelenmesi gerekiyor. Bu ara desteği korumayı başaracak hareketlerin ise piyasada 1.425 direncini üzerinde 1.450 seviyesini hedeflemesi bekleniyor. Endeksin 1.410-1.415 altında ise 1.403 seviyesine kadar geri çekilmesini devam ettirmesi beklenirken, bu seviye altında kapanış yapması halinde bir boğa tuzağı oluşması ve satış baskısının 1.373-1.379 aralığına kadar devam etme riskinin oluşması bekleniyor. Yükselişlerin düşük hacimle gerçekleşmesi boğa tuzağı riskinin devam ettiğine işaret ederken, momentumdaki zayıflama gün içinde sınırlı da olsa kar satışları yaşanabileceğini gösteriyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek verilerde öne çıkanlar ise 09.00’da İngiltere, ağustos ayı sanayi üretimi ve Almanya, eylül ayı TÜFE, 10.00’da Türkiye, eylül ayı konut satışları, 12.00’de Euro Bölgesi, ağustos ayı sanayi üretimi ve sonrasında da ABD’den 15.30da eylül ayı TÜFE ile 21.00’de eylül ayı FOMC toplantı tutanakları olacak.
KÜRESEL PİYASALAR
Küresel piyasalarda enflasyonist endişelerle dün satış ağırlıklı bir seyir izlenmesinin ardından, bugün ABD’de açıklanacak eylül ayı enflasyonu ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) toplantı tutanakları takip edilecek.
Emtia fiyatlarındaki yukarı yönlü seyrin devam etmesi, yeni tip korona virüs (Kovid-19) salgını sonrası arz ve talep kaynaklı faktörlerle yükselen enflasyonun beklenenden daha uzun süre gündemde kalacağı endişelerini artırdı. Büyümeye dair aşağı yönlü baskıların olduğu bir ortamda artan enflasyonist kaygılar para politikalarına dair belirsizlikleri beraberinde getirirken, bu kapsamda ABD’de bugün açıklanacak enflasyon verisi ile Fed Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) eylül ayı toplantı tutanaklarının yatırımcı algısının şekillenmesinde önemli rol oynayacağı belirtiliyor.
Analistler, Fed’in eylül ayı toplantısında ekonomideki gelişimin beklenildiği gibi devam etmesi halinde “yakında” varlık alım hızının yavaşlatılabileceği mesajı verdiğini anımsatarak, piyasada beklentilerin, Fed tarafından bu adımlara aralıkta başlaması ve 2022 ortasında tamamlanması yönünde olduğunu söyledi.
Bugün açıklanacak eylül ayı enflasyon verisinin de para politikasının geleceğine dair önemli ipucu vereceğini aktaran analistler, ağustosta yüzde 5,3 düzeyinde gerçekleşen veriye dair beklenti üzeri bir gerçekleşmenin sıkılaşma yol haritasını teyid edeceğini vurguladı. Beklentiler yıllık enflasyonun yüzde 5,3 seviyesinde kalacağı yönünde.
Makroekonomik tarafta dün New York Fed’in eylül ayına ait Tüketici Beklentileri Anketi’nin sonuçlarına göre, gelecek 12 ayı kapsayan kısa vadeli medyan enflasyon beklentileri eylülde 0,1 puan artışla yüzde 5,3’ye yükseldi. Art arda 11 aydır yükseliş gösteren kısa vadeli enflasyon beklentileri, anketin yapılmaya başlandığı 2013’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Öte yandan ABD’de JOLTS Açık İş Sayısı ağustosta 10 milyon 439 bine gerileyerek Aralık 2020’den bu yana ilk kez düşüş kaydetti.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında satış ağırlıklı bir seyir izlenirken, Dow Jones endeksi yüzde 0,34, S&P 500 endeksi yüzde 0,24, Nasdaq endeksi yüzde 0,14 değer kaybetti.
Avrupa tarafında, dün Kovid-19’un ekonomik sonuçlarıyla mücadele için hazırlanan kurtarma programının finansmanı kapsamında Avrupa Birliği (AB) ilk defa yeşil tahvil ihraç etti. Söz konusu ihraca rekor düzeyde talep geldi. Açıklanan veriler de ekonomik toparlanmaya dair güveni sarsmaya devam ederken, bu gelişmelerle Avrupa borsalarında dün satış ağırlıklı bir seyir izlendi. İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,23, Almanya’da DAX 30 endeksi ve Fransa’da CAC 40 endeksi de yüzde 0,34 değer kaybetti.
Asya’da bugün açıklanan verilere göre, Japonya’da ağustos ayı çekirdek makina siparişleri artış beklentilerinin aksine aylık bazda yüzde 2,4 düşüş kaydetti. Çin’de ise eylülde bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 28,1 ve ithalat yüzde 17,6 arttı. Ülkede dış ticaret fazlası, beklentilerin üzerinde gelen ihracat verilerinin desteği ile 46,8 milyar dolarlık öngörüleri aşarak 66,8 milyar dolar oldu.
Makroekonomik verilerin karışık sinyaller vermesinin yanı sıra Çin’de çeşitli sektörlere yönelik regülasyon adımları, emlak sektöründe borçların yapılandırılması ve tedarik sorunlarına ilişkin gelişmeler gündemin odağındaki yerini koruyor. Bu gelişmelerle kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4, Hindistan’da Sensex endeksi yüzde 0,6 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1 değer kazanırken, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3 düşüş kaydetti.
PARA PİYASALARI
İstanbul serbest piyasada dolar 9,0450 liradan, euro 10,4520 liradan güne başladı.
Serbest piyasada 9,0430 liradan alınan dolar, 9,0450 liradan satılıyor. 10,4500 liradan alınan euronun satış fiyatı ise 10,4520 lira olarak belirlendi.
Dünkü kapanışta doların satış fiyatı 9,0270 lira, euronun satış fiyatı ise 10,4180 lira olmuştu.
Dolar/TL ise dün tarihi zirvesini 9,0471’e taşımasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 9,0410 seviyelerinden işlem görüyor.
Euro/dolar paritesi dün yüzde 0,2’lik düşüşle 1,1530 seviyesinden kapanmasının ardından bugün 1,1550 seviyesine yükseldi.
Dolar endeksi dün 94,6 ile 28 Eylül 2020’den bu yana en yüksek seviyeyi görmesinin ardından bugün 94,3 seviyelerinde bulunuyor. Dün yüzde 1,63 seviyelerinden düşüşe geçerek yüzde 1,57’nin altını gören ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise bugün yüzde 1,58’de dengelendi.
EMTİA PİYASALARI
Petrol fiyatlarında yükselişin hız kestiği görülse de Brent petrol 80 doların üzerindeki seyrini sürdürürken, yükseliş beklentisi korunuyor. Petrol fiyatlarındaki artış nedeniyle enflasyonun daha uzun süre gündemde kalacak olması piyasaları baskılıyor. Petrol fiyat tahminlerinde yukarı yönde revizyonlar sürerken, kısa vadede oynaklığın sürmesi olasılığı da korunuyor. Bugün ABD’de eylül ayında yapılan Fed toplantısının tutanakları ve eylül ayı TÜFE verisi açıklanacak.
Altın fiyatlarında, dolar endeksi ve tahvil faizlerindeki yükselişin etkisiyle son dönemde zayıf bir seyir izlenirken, zaman zaman gelen tepki alımlarına rağmen seyrin değişmesi beklenmiyor. Geçen hafta açıklanan ABD Tarım Dışı İstihdam verisi beklentilerin altında gelince 1.781 seviyelerini test eden altın fiyatları, yeni haftaya 1.756 seviyelerinden başlamıştı. Hafta içerisinde ‘kararsız’ fiyatlamalar ını sürdüren altın, dün bir miktar toparlanma eğilimi gösterdi. Bugün ABD’den gelecek olan enflasyon verisi ve ardından açıklanacak olan FOMC toplantı tutanakları altında volatilitenin artmasına neden olabilir. Küresel bazda yüksek enflasyon tüm ülkelerin ‘sorunu’ olmaya devam ederken, enflasyonun büyümeye olumsuz etki edebileceği endişeleri ‘güvenli liman’ olan altına olan talepleri artırabilir.
VADELİ PİYASA
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) ekim vadeli BIST 30 endeksine dayalı kontrat, güne yükselişle başlamasının ardından 1.533 puanda dengelendi.
Ekim vadeli endeks kontratı, en yüksek 1.534,25 puanı görmesinin ardından önceki normal seans kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 1.533,00 seviyesinden işlem görüyor.
Dün, 1.519-1.540 bandında dalgalı bir seyir izleyen endeks kontratı, normal seansı önceki kapanışın hemen altında 1.531,50 puandan tamamladı. Endeks kontratı, akşam seansında da yatay seyretti.
Analistler, ABD’de açıklanacak enflasyon verileri ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) toplantı tutanakları öncesinde küresel pay piyasalarında sakin bir seyir izlendiğini kaydederek, özellikle enflasyon verisi sonrası oynaklığın artabileceğini söyledi.
Fed tutanaklarının ise varlık alımlarının azaltılmasına ilişkin yol haritasını netleştirebileceğini aktaran analistler, teknik açıdan endeks kontratında 1.530 ve 1.510 seviyelerinin destek, 1.550 puanın direnç konumunda olduğunu ifade etti.