Denetimler kapsamında Minimum baskı adedi koşuluna uymayan ve gerçekte çalışmayan şahısları fikir personeli takımında göstererek haksız yarar elde eden gazetelerin ilan yayınlama hakları durduruldu.
Basın İlan Kurumu, gazetelere yönelik kontrollerini sıklaştırdı. Kurum tarafından son aylarda gerçekleştirilen kontrollere ait ayrıntılar belirli oldu.
DENETİMLER TEMMUZ AYINDA ARTTI
İlk altı ayda 44 vilayette 484 gazeteyi planlı biçimde denetleyen kurum, temmuz ayında ise; birçok gazeteye ani kontrol gerçekleştirdi. Kontroller sırasında gazeteci cemiyetleri ile Basın İlan Kurumu Genel Konseyi Üyelerinin sahibi bulundukları gazetelerde mevzuata karşıt davranıldığının ortaya çıkması herkesi şok etti.
SELDEN GÜNLER SONRA HABER YAPMIŞLAR
Geçtiğimiz haziran ayında birçok vilayette sel baskınlarına ve can kayıplarına neden olan sağanak yağışların, görüldüğü vilayetlerdeki lokal gazeteler tarafından günler sonra haber yapıldığını tespit eden Basın İlan Kurumu, gazete sayfalarının evvelce hazırlanmış ve basılmış olma ihtimalini değerlendirmeye aldı. Birebir günlerde farklı şube müdürlüklerinden emsal şikayetlerin gelmesi üzerine Denetim Hizmetleri Müdürlüğü, bağımsız gazeteci üyelerin de yer aldığı denetim şurası üyelerini ani kontrol yapmak üzere çeşitli vilayetlerde görevlendirdi.
BASKI SAATİNDEN ÇOK EVVEL BASMIŞLAR
Kontrol heyeti üyelerinin gazete basımının yapıldığı matbaalarda gerçekleştirdiği kontrollerde kuşkuları ortadan kaldıran tablo ile karşı karşıya kalındı. Resmi İlan ve Reklam Yönetmeliği yeterince saat 17.00’dan evvel baskıya girmemesi gereken gazetelerin basılmış olduğu, paketlenerek dağıtım için hazır bekletildiği imajlı kayda alındı. Günde en az 2 bin 400 adet basması ve satması gereken gazetelerin günlük yalnızca 250 adet basıldığı anlaşıldı. Karşılaşılan görünüm tek tek tutanakla kayıtlara geçirildi.
İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Konya ve Gaziantep üzere büyük kentlerde gerçekleştirilen kontrollerde mevzuata karşıtlık tespit edilen gazetelerin Basın İlan Kurumu Genel Konseyi üyesi isimlere ilişkin olması ise ;denetimi gerçekleştiren isimler kadar olayı duyan herkesi şaşırttı.
SAHİPLERİNE BAKILMADAN AYRINTILI İNCELEME YAPILDI
Kontrol Konseyi Ön Raporunu pahalandıran Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü, kontrollerde mevzuata alışılmamış davrandıkları tespit edilen gazeteler hakkında, sahiplerinin kim olduğuna bakılmaksızın ayrıntılı inceleme yapılması ve sonuna kadar gidilmesi kararı aldı.
FİKİR EMEKÇİSİ ÜZERE GÖRÜNENLERİN MİSYON YAPMADIĞI TESPİT EDİLDİ
Karar üzerine; alandaki baskı kontrollerinde sorun görülen gazeteler, idari ve geriye dönük içerik incelemesine tabi tutuldu. Denetim Hizmetleri Müdürlüğü, karar gereği incelemesini tamamlamasının akabinde gazeteler hakkındaki mutlaklaşmış Kontrol Raporunu tamamladı.
Hazırlanan raporda, 30 yıldır Ankara Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığını ve Basın İlan Kurumu Genel Heyet Üyeliğini yürüten Nazmi Bilgin’in gazetesi 24 Saat’in yalnızca 250 adet basıldığı, baskı sürecinin saat 17.00’dan evvel gerçekleştirildiği, prova baskısı savunmasının yersiz olduğu zira bağlanarak balya haline getirilmiş gazetelerin üzerine bayi etiketinin yapıştırıldığının tespit edildiği belirtildi. Gazetenin, tutulması mecburî olan defterleri tutmadığı ve takımında çalışıyor gösterilen fikir emekçilerinin aslında vazife yapmadığı kaydedildi.
Bir öteki Genel Konsey Üyesi Abdi Pehlivan’ın sahibi olduğu Sonsöz ile Abdi Pehlivan’ın kızı Bahar Pehlivan’ın sahibi olduğu Zafer gazeteleri hakkında ise, 24 Saat gazetesine misal halde erken bir saatte, taban satış kaidesinin çok altında baskı yaptığı, tekrar tutulması zarurî olan defterleri tutmadığı ve takımındaki fikir personellerinin çalıştığının gösterir kanıta ulaşılamadığı vurgulandı.
İzmir Gazeteciler Cemiyeti ismine Lider Dilek Gappi Umdular’ın sahipliğini üstlendiği 9 Eylül’ün tutulması zarurî defterleri tutmadığı ve takımındaki fikir emekçilerinin fiilen misyon yapmadığının altı çizildi.
Umdular üzere Basın İlan Kurumu Genel Şurası Üyesi olan Türkiye Gazeteciler Federasyonu Lideri Nuri Kolaylı‘nın hukuksal kişi temsilciliğini üstlendiği Bursa merkezli A Gazete‘nin, 49 gün boyunca zarurî defterleri tutmadığı kaydedildi.
Daha evvel İdare Şurası Üyesi olarak da misyon yapan Genel Heyet Üyesi Mustafa Arslan’ın gazetesi Konya Yenigün‘de ise, takımda gözüken fikir çalışanlarının fiilen misyon yaptığının tespit edilemediği ve 157 gün defter tutma zorunluluğunu yerine getirmediğinin anlaşıldığı vurgulandı.
RESMİ İLAN YAYINLAMA HAKLARI DURDURULDU
Arslan’ın ismi daha evvel de kısa çalışma ödeneği yoluyla haksız menfaat sağlandığı tezleri ile gündeme gelmişti. Türkiye Gazeteciler Federasyonu Genel Lideri Yılmaz Karaca’nın “Kendine ilişkin gazeteye 6 ay boyunca kısa çalışma ödeneği uygulatmakla” suçladığı Arslan ise, “Gizli saklı bir şey yok” biçiminde karşılık vermişti.
Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü, Denetim Müdürlüğü’nün Kontrol Raporu doğrultusunda; 24 Saat, Sonsöz, Zafer ve Konya Yenigün gazetelerine evvel mahsup uyguladı, akabinde da resmi ilan yayınlama haklarını durdurdu. 9 Eylül ve A Gazete hakkında ise, yaklaşık 1 milyon Türk Lirası mahsup uygulanmasına karar verdi.
Genel Müdürlük kararı bildirim edilen gazetelerin 10 gün içinde İdare Kurulu’na itiraz hakları bulunuyor.
Her yıl 81 vilayette bine yakın gazeteyi rutin olarak kontrole tabi tutarken, gerekli gördüğü hallerde ani kontroller gerçekleştiren Basın İlan Kurumu, mevzuya ait ısrarlı sorularımızı ise karşılıksız bıraktı.
Kaynak: Medyaradar