Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın besin krizinin tahliline yönelik gerçekleştirdiği diplomatik çalışmalar ve Türkiye, Ukrayna ve Rusya ortasında kurulan ‘kırmızı hat’ diplomasisi olumlu sonuçlar vermeye başladı.
Buğday yüklü ‘Azov Concord’ isimli Türk gemisi, Rus ordusu denetimindeki Ukrayna’nın Mariupol Limanı’ndan ayrılarak Türkiye’ye gerçek yola çıktı. Yakında buğday ithalatında önündeki pürüzlerin büsbütün kaldırılması beklenirken, stoklar vatandaşın ekmeğiyle oynayan tüccarların elinde patladı.
FİYATLAR DÜŞÜŞE GEÇTİ
İstanbul Hububat Bakliyat ve Yağlı Tohumlar İhracatçıları Birliği (İHBİR) Lideri Kazım Taycı ayçiçeği yağında yaşanan durumun benzerinin buğdayda da yaşandığını belirterek “Stokçular artık daha eser gelmeyecek, fiyatlar daha da artacak diye ayçiçeği yağı stoklamıştı. Hatta o vakitler marketlere hamle olmuş, raflar boşalmıştı. Bu süreçte hiç arz badiresi yaşanmadı. Benzeri durum buğdayda da yaşandı. Ukrayna’dan buğday gelmeyecek, eser tedarik edilemeyecek, fiyatlar daha da artacak diye stok yapıldı. Artık buğday fiyatlarının tavan yaptığını, bir daha artmayacağını düşünüyoruz. Şu an hasat başladı. Çok hoş gidiyor. Rekolte üst seviyede. Milletlerarası piyasalarda buğdayın fiyatı da 1.300 dolarlarda 1.000 doların altına geriledi. Dünyada savaş üzere ekstrem bir durum olmazsa buğdayın bir daha bu fiyatları göreceğini düşünmüyorum. Hatta biraz daha gevşeme olabilir” dedi.
İthal buğdayın ise katma bedelli eser hâline getirilerek ihraç edildiğine dikkat çeken Taycı şöyle devam etti: Dünyadaki makarna ihracatının yüzde 6’sını Türkiye yapıyor. Un ihracatında dünyada 5. sıradayız. Bunun için ithal buğdaya gereksinim var. Birebir vakitte bu eserler bize katma kıymet kazandıran eserler. Bunları satabilmek için ithalata muhtaçlığımız var.
EKMEĞE ARTIRIMIN SEBEBİ UN DEĞİL
Son periyotta ekmekteki fiyat artışlarına da değinen Taycı “Bu yıl 20 milyon ton rekolte bekleniyor. Bizim gereksinimimiz da 21-22 milyon ton. Yerli üretim buğday esasen iç piyasanın un gereksinimi için kullanılıyor. Ekmek fiyatlarındaki artışın sebebi un değil. Esasen TMO fırınlara uygun fiyatlı un tedarik ediyor. Lakin elektrik, doğalgaz ve akaryakıt maliyetlerindeki artış, iş yeri kiralarında yaşanan artışlar, emekçi masrafları artıyor. Temmuz ayında taban fiyata de artırım bekleniyor. Yüzde 40 üzere bir orandan bahsediliyor. Bütün bunlar fiyat artışlarını tetikliyor” diye konuştu.