Mehmet KARA
Altılı Masa olarak bilinen muhalefet blokunda yer alan siyasi partilerin güç konusundaki yetkilileriyle söyleşilerimiz devam ediyor. Bu defa konuğumuz, Gelecek Partisi Güç ve Natürel Kaynaklar Siyaset İzleme Şurası Lideri Fatih Arslan. Kendisi, pahalılığı, güçteki en büyük sorun olarak görüyor, bunun nedenini ise uygulanan finansal siyasetlere bağlıyor.
Türkiye’nin güç alanındaki en kıymetli sorunu nedir?
Şu anda güçte en büyük sorunumuz olağan ki halkımızın da derdini çektiği güç pahalılığı. Bunun en büyük sebebi de dünyadaki güç krizi. Fiyatlar artıyor. Lakin bize has, özel, başka bir kriz var. Bunun en büyük sebebi şu anda izlenilen para siyaseti. Yüksek kura müsaade verilmesi yahut bunun önüne geçilecek rastgele bir usul izlenilmemesi. Bunun yanında öteki eksikliklerimiz de var.
Ne cins eksiklikler?
Örneğin doğalgaz depolarımızı doldurma imkanımız şu anda çok kısıtlı. Tuz Gölü’nde yapılması planlanan ve ilerleyen süreç var lakin mevcut düzey bizim için yetersiz. Artan tüketim, varsayımları büyük oranda aştığı için bunlar artık bizim için elzem projeler haline geldi. Örneğin; pandemi vaktinde bizim Almanya üzere bir kapasitemiz olsaydı, ucuz LNG vaktinde yalnızca spottan alıp günlük hayatımızı sürdürmez, birebir vakitte çok önemli bir depolama yapıp 2021’e daha âlâ girebilirdik. Orada kazandığımız, tasarruf ettiğimiz ölçüsü 2022’de dahi kullanabilirdik.
Altyapı eksikliği de kıymetli bir sorun diyorsunuz yani…
Evet. Bizim alt yapı eksikliklerimiz yalnızca doğal gazla hudutlu değil. Akaryakıtta da depolama imkanımız çok kısıtlı. Münasebetiyle güçte yaşadığımız meselelere yönelik günübirlik bir tahlil yok. Lakin başta da söylediğim üzere en büyük sebeplerinden bir tanesi uygulanan para siyaseti ve eksik altyapımız.
Peki nasıl çözeceğiz bu işleri?
Açıkçası bu işlerin bugünden yarına bir tahlili yok. Lakin bu işlere sürat vermemiz gerekiyor. Öncelikle hakikat bir para siyaseti uygulayacağız. (Enerji fiyatları) Avrupa’da 5 kat arttıysa bizde 10 kat artıyor. Bir sefer bu pahalılığı, maliyeti, kendimizi kıyas ettiğimiz, yarıştığımız ülkeler düzeyine çekmemiz gerekiyor. Onun için öncelikle yanlışsız bir para siyaseti uygulamamız gerekiyor.
Kam kömürden çıkılıyor denilirken kömüre dönüş haberleri var…
Biz iktidara gelirsek çok kömür yanlısı bir siyaset izlemeyeceğiz. Olağan ki mevcutların modernizasyonunun yapılması, modernizasyon yapılmayacakların kademeli halde devre dışına alınması üzere bir niyetimiz mevcut. Bunun yol açabileceği eksiği yenilenebilir güçle ikame etmeye çalışacağız.
Kesintisiz elektrik arzı ne olacak?
Enerji depolamaya çok değer vereceğiz. Güç depolama parti olarak önceliklerimizden biri olacak. Zira güç depolama Türkiye’nin güç arz güvenliği açısından güç bağımsızlığına giden en büyük atılımlardan biri olacak. Elektrik depolama konusunda ülkemizde de şu anda yatırımlar devam ediyor. Biz insanları bu alanda yatırıma daha çok teşvik edeceğiz. Münasebetiyle bizim bakış açımız o formda olacak.
Şu anda yapılmayan ancak iktidara gelirseniz yapacağınız ne var?
Depolama konusunda hoş bir karar aldılar, takdir etmek lazım. Diyelim ki güç üretmek istiyorsunuz, mevzuat ne kadar depolama kapasitesi yapacaksanız o kadarlık üretime müsaade veriyor. Lakin nasıl uygulanacağına dair netlik şimdi yok. Biz buna, yani elektrik depolamaya önemli ehemmiyet vereceğiz. Depolama projeleri için ihalelere çıkacağız. Depolama yatırımlarını gerekirse alım garantileriyle teşvik edeceğiz. Bu akaryakıt için de geçerli, doğalgaz için de geçerli. Enerjiyi ucuz olduğu devirlerde depolayacağımız güç altyapımız olmalı.
Enerji teknolojileri ve yerli ekipman üretimine nasıl bakıyorsunuz?
Başlangıçta yurtdışından getirilen hücreler laminasyondan geçirilip panele dönüştürülüyordu. Artık firmalarımız bu işi kaynağından, yani ingottan alıp en son esere dönüştürebilen üretim tesisleri kurma kapasitesine geldiler. Hatta kuranlar da var. Hasebiyle biz bunları ne kadar çok teşvik eder, pazarı büyütürsek bu işin teknolojisi de know-how’ı da yerlileşecektir. Mesela Karadeniz’deki doğal gaz aramalarında çalışan gençlerimiz de o alanda know-how’ı oluşturacak.
Türkiye’nin Net Sıfır gayesiyle sizin güç politikalarınız ne kadar uyumlu?
Paris İklim Mutabakatı çok uzun bir müddet boyunca TBMM’den geçmedi. Bizi birtakım noktalarda gelişmiş ülke kategorisine soktukları için Hükümet aslında bu mevzuda kendi durduğu pozisyonda haklıydı ancak gelen baskılara daha fazla dayanamadı ve bu mukavele geçti. Biz yenilenebilir güçte Avrupa’dan çok daha güzel durumdayız. Bu nedenle Net Sıfır gayesine rahatlıkla ulaşabiliriz. Yenilenebilir güçten ne kadar çok yararlanabilirsek, bu geçişi o kadar rahat yaparız. Kömürden de kademeli çıkış planımız var, bu mevzuda çok önemli bir sorun yaşayacağımızı düşünmüyorum.
Gelecek Partisi nükleere nasıl bakıyor?
Biz açıkçası nükleere dayanak veriyoruz. Biliyorsunuz küçük modüler reaktörler artık dünyada çok gündemde. Yanlış hatırlamıyorsam Temmuz sonu itibariyle ABD bu hususta bir firmaya lisans verdi.
Biz nükleeri yaygınlaştırmaya çalışacağız ancak Sinop ve Mersin’dekiler üzere büyük çaplı projeler olmayabilir. Daha küçük, daha modüler diye söz ettiğimiz şekillerde olabilir. Biliyorsunuz öteki taraftan artık nükleer güç yeşil güç sayılıyor. Avrupa Birliği bunu bu türlü sınıflandırıyor. Doğal gazı da o denli tanımladılar. Hasebiyle nükleerin ben bu mevzuda önünün açık olduğunu ve Türkiye’de de yaygınlaşması gerektiğini düşünüyorum. İmkanlar ölçüsünde pak güç üretme kapasitesinden ötürü nükleere sıcak bakıyoruz açıkçası.
Binalarda güç kimlik dokümanı koşulu uygulanacak
Mehmet Fatih Arslan, güç verimliliğine büyük ehemmiyet verdiklerini belirterek “Tapu zamanlarında güç kimlik dokümanı ibrazı kuraldı. Lakin maalesef bunu esnettiler. Biz geldiğimizde bunu zarurî hale getireceğiz. Zira enerjiyi ölçemediğiniz vakit ne şekil bir tedbir alacağınızı bilemiyorsunuz. Bence bu gerçek bir karardı. Nasip olursa uygulamak bize düşer diye düşünüyorum.