Karayoluyla Taşınan Yüklerin Denizyoluna Aktarılmasının Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik yürürlüğe girdi. Yönetmelik ile denizyolu nakliyatının kombine nakliyattaki hissesinin artırılması ve karayoluyla taşınan yüklerin denizyoluna aktarılmasını amaçlıyor. Buna nazaran geminin sefer yaptığı her 10 deniz mili için Türk bayraklı gemilerin donatımına taşıdığı yük ünitesi (römork, yarı römork, tanker) başına 2 dolar karşılığı ödeme yapılacak. Uzaklığın 20 milin altında olması halinde yük ünitesi başına 20 dolar ödenecek.
Mevcut çizgiler yararlanamayacak
Yönetmelik kararlarından yararlanmak isteyen hükmî kişi gemi sahibi ve işleticilerin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kararlarına nazaran kurulmuş olması ve ana kontratta deniz nakliyatı faaliyetinin belirtilmiş olması gerekiyor. Ayrıyeten gemi üzerinde sefere pürüz olacak sabıka kaydı ve Türkiye’nin taraf olduğu memleketler arası örgütler tarafından alınmış yaptırım kararının olmaması koşulu da aranacak.
Mevcut sınırlara ve bu sınırların devamı niteliğinde kurulan çizgilere Düzenle Sefer Dayanağı verilmeyecek. Lakin mevcut sınırlar için aylık sefer sayısını yüzde 50 artırılması halinde, takviyeden yararlanılabilecek. Yeni sınırlarda ayda minimum dört sefer mecburiliği bulunurken, dayanak evrakı her bir gemi için iki yıl mühlet için düzenlenecek. Doğal afet dahil, rastgele bir zorlayıcı sebep olmaksızın sefere başlanmaması yahut programa uyulmaması halinde, takviyeye ait doküman iptal edilecek.
Destek, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı döner sermaye işletmesi bütçesinden karşılanacak.
“Teşvik olumlu ancak tesiri sonlu olur”
DÜNYA’ya konuşan Ro-Ro dalı temsilcileri, teşvikin en fazla 24 saat sefer müddeti olan kısa aralı rotalarda bilhassa de iç sınırlardaki firmalara katkı sunabileceğini söyledi. Karadeniz’de en kıymetli Ro-Ro sınırlarından birini Karasu (Sakarya)-Köstence (Romanya) sınırı oluşturuyor. Bu hatta şimdi Türk bayraklı gemi çalışmıyor. Çizgi yaklaşık 200 mil uzaklığa sahip. Liman masrafları ile birlikte araç başına 450 Euro nakliye fiyatı alınıyor. Kesim yetkilileri, verilen teşvikin bu sayının yüzde 8’ine denk geldiğini söz ediyor. Hasebiyle gemiye binen araç sayısına nazaran değişmekle birlikte mevcut teşvikin firmalara katkısının hudutlu olduğu belirtiliyor. Bilhassa yakıt maliyetlerindeki yüksek artışlardan ötürü araç başına yaklaşık 40 Euro’yu bulan dayanağın, yeni çizgi açmayı teşvik etmesinin güç olacağını, lakin esasen sınır açma planı olan şirketler için yarar sağlayacağı vurgulanıyor. Karasu-Köstence sınırında gemiye nazaran değişmekle birlikte yalnızca yakıt masrafı sefer başına 40 bin doları aşıyor. Azamî 100 araç alan bir gemide sağlanan takviye 4 bin Euro’yu buluyor. Teşvikin İtalya-Trieste üzere uzun aralık Ro-Ro taşımalarında katkısının olmayacağı belirtilirken, kısa aralıklı olmasına karşın Rusya sınırında navlun çok yüksek olduğu için teşvikin tesirinin pek fazla tesiri olmayacağı düşünülüyor. Birtakım bölüm temsilcileri de römorkaj hizmetlerine yönelik verilecek bir dayanağın firmaları çizgi açma konusunda daha fazla teşvik edeceğini belirtiyor. Zira bu hizmetler firmalar için kıymetli bir masraf kalemini oluşturuyor.
Ağırlıklı olarak Karadeniz’deki nakliyatı kapsayacak
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, 25 Temmuz’da DÜNYA’da yayımlanan röportajında, Ro Ro nakliyatına yönelik dayanak hazırlığında olduklarını belirtirken şu sözleri kullanmıştı: “Ro-Ro ile ilgili araç başına teşvik vermenin hazırlıklarını yapıyoruz karayoluna talebi azaltmak için. Baya şekillendi, nakdî teşvik vereceğiz. Son etaba getirdik. Bilhassa daha faal olmak için Karadeniz tarafında bunu kullanacağız”