Canan SAKARYA
Bu hafta Meclis Genel Şura gündemine gelecek olan iktisada ait torba teklifin kanunlaşmasıyla toplumsal güvenlik prim teşviki, dayanak ve indirimlerinden 6 ay geriye dönük olarak yararlanma uygulamasına son verilecek. Fakat Türkiye Hür Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB), geriye dönük prim teşvik ödemesinin hayli karmaşık olan teşvik sisteminde ‘emniyet supabı fonksiyonu gördüğünü savunarak düzenlemenin devam etmesini istedi. AK Parti’nin verdiği yasa teklifiyle gerek gayesine hizmet etmediği gerekse Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun iş yükünü artırdığı gerekçesiyle geriye dönük istihdam teşviklerinin kaldırılması hedefl enirken, TÜRMOB ‘uygulamanın devam etmesinde yarar var’ görüşünde…
TÜRMOB Genel Saymanı Mustafa Levent Demiröz, SGK tarafından istihdamı desteklemek için patronlara verilen 17-18 civarında teşvik bulunduğunu lakin çeşitli parametrelere bağlı olan bu teşviklerin epey karmaşık olduğuna dikkat çekerek “Normal bir insan aklı, olağan bir mali müşavir zekası bunları hesaplamakta zorlanıyor” dedi. TÜRMOB Genel Saymanı Demiröz, şunları söyledi:
Çok karmaşık bir hesap
“Biz bilgisayar programlarından faydalanıyoruz, bilgileri yüklüyoruz ama SGK’nın ‘İşçiler şu teşviklerden faydalanabilir, uygun teşvikler şunlardır’ diye bize tekliflerde bulunan bir çalışma sistemi yok. Biz öbür bir ekrana gidip oradan işçilikleri tek tek sorgulayarak ilerliyoruz. Çok karmaşık bir hesap, bir de bu hesap statik değil dinamik bir hesap yani her ay bunu hesaplamanız gerekiyor. Patronların bunu kavraması nitekim çok sıkıntı ya bir program vasıtası ile ya da uzman vasıtasıyla denetim ediyorlar. Bu kadar karışıkken, bu kadar sıkıntı hesaplanıyorken insanların kendilerini denetim edebileceği bir imdat freni düzeneği olmalı. İşte bu da 6 aylık geriye dönük teşvik ödemesi. Bunu da aldığınızda hiçbir şey kalmıyor elinizde, geri dönüşü de kalmıyor. 6 ayda bir beşerler ‘check’ edebilir. Bu kadar karmaşanın olduğu bir yerde bir emniyet supabı olmalı. Bu imkanın durmasında yarar olduğunu düşünüyoruz.”
Hakkı olmayan faydalanamıyor
Demiröz, istihdam teşviklerinden hakkı olmayanın aslında faydalanamadığını belirterek, “Bunların hepsi sigortalı sayısını, istihdamı artırmaya yönelik teşvikler… İşletmelerin sistemde kalmasını teşvik etmeliyiz ki kurumunda aktüeryal istikrarı bozulmadan ilerlesin. Bu sistemin güvenlik sistemiydi. Düzenleme mevcut haliyle kalmalı, bu imkanın durmasında yarar var” dedi.
Geriye yönelik teşvikler maksadına hizmet etmiyor
Yasa teklifinde birinci imza sahibi AK Parti Denizli Milletvekili Nilgün Ök, yeni düzenlemeyle işletmelerin 6 ay geriye giderek prim teşviki, dayanak ve indirimlerden yararlanamayacaklarını belirterek, artık teşvikleri ve primleri vaktinde takip etmek durumunda olduklarını söyledi. Teklifin Plan Bütçe Komitesindeki görüşmelerinde, yararlanılan prim teşviği, dayanak ve indirimlerin diğer teşviklerle değişiminin de artık yapılamayacağını belirten Ök, geriye yönelik teşviklerin emeline uygun hizmet etmediğini belirtti. Toplumsal Güvenlik Kurumu’na çok önemli manada bir iş yükü getirdiğini söz eden Ök, “Bugüne kadar 17 milyon bildirge var bunun 6 milyon 500 bini iptal niteliğinde olan bildirgeler. Münasebetiyle bu yeni getirmiş olduğunuz düzenlemeyle artık firmaların teşvikleri daha sıkı bir halde takip etmelerini sağlayacağız. Bu manada da SGK’nın önündeki iş yükü de biraz kalkmış olacak” dedi.